Уладзімір Сіўчыкаў - Уладзевы гісторыі (зборнік)

У гэтым лёгла пераканацца – дастаткова прайсьціся ўвечары па лецішчах: на кожнае вуліцы або завулку цягне апетытным дымком ад мангала.

Мабыць, кожны памятае яшчэ ад школьнае лавы, як рагаталі аднакласнікі, калі новы настаўнік знаёміўся па класным журнале з вучнямі і няправільна прачытваў прозвішчы, рабіў памылкі ў націсках.

Але зусім ня смешна было чытаць адну з аб’яваў новага праўлення садовага таварыства “Узгор’е-, у якой фігуравалі і прозвішчы “лысагорцаў”. Прыкра і роспачна было пры прынтарнай раздрукоўцы на вартоўні, што часам служыць за прытылак і праўленцам.

Клышку перайменавалі яны ў Кмышку, Барадуліна – у Барадуліка, Законнікава – у Заньнікава, а Ніну Загорскую “пашкадавалі” – адно толькі не пазначылі ініцыялы…

Былы франтавік, літаратурны кансультант Саюза пісьменнікаў напрыканцы васьмідзесятых гадоў мінулага ўжо стагоддзя Мікола Г. вызначаўся своеасаблівым відам крадзяжу – зносіў з бібліятэк пад крысом пінжака кнігі са сваімі творамі. Аднаго разу ён нават выказаў прэтэнзію бібліятэкарцы Дома літаратара Ніне Уладзіміраўне Г.: – Чаму гэта няма на паліцы маёй аповесці-хронікі “Девушка шла по войне”?!

Хацела была бібліятэкарка адпрэчыць нахабнага клептамана (ад гр. klepto = краду + ман), але яе муж, празаік Вячаслаў А., які гартаў падшыўкі газет і прычэкваў, покуль у жонкі скончыцца працоўны дзень, каб разам пайсці дахаты, апярэдзіў: – Ды дэмабілізавалася ўжо твая дзяўчына, Мікола! Узяла шынэль, пайшла дамоў!

Мужчыны на Лысае гары ўспрымаюць захапленне жанок кветкамі крыху паблажліва, – маўляў, сур’ёзная, мужчынская справа – глядзець дом і сад.

Экстрэмум гэткага падыходу ў наступнае праяве.

Аднаго вечара даўжэй чым звычайна затрымалася кагорта аматарак кветак – Зіна Белякова, Жэня Бярэйшык ды Зіна Дайнека пры Раіне Ш. і яе альпійскае горцы, у якую дагэтуль так і не ўмураваныя камяні, адмыслова прывезеныя сваякамі-музыкамі ажно з айстрыйскіх Альпаў.

Гаспадар суседняй сядзібы Іван Бярэйшык праходзіў поруч і не ўстрымаўся: – Што гэта ў вас, жанкі, за чарговая нарада? – У нас кансіліум па ландшафтным дызайне! – з гонарам адгукнулася адна з кветкаводак.

– У вас тут не кансіліум, а канвульсіум! – іранічна ўдакладніў Іван.

Выступаў Уладзя разам з бардам Зьмітром Бартосікам і ягоным малодшым калегам Паўлам Кузічам на літаратурна-мастацкай імпрэзе ў Смалявіцкай школе № 3.

“Колькі гадоў, – спытаўся ў старшакласнікаў, – вашым родным Смалявічам?” І пачуў у адказ нясмелыя выгукі: “Сорак…”, “Шэсцьдзесят…”!

Прыкра і балюча было, бо насамрэч вядомыя Смалявічы больш за пяць з паловаю стагоддзяў. Прынамсі, першая пісьмовая згадка пра іх датуецца ажно 1448 годам! Вядомы быў горад спачатку як уласнасьць крэўскага намесніка Алёхны Даргіевіча. Пазней належаў ён выдатнаму ваяру Канстанціну Астрожскаму, славутым магнатам Радзівілам, імперскім графам Вітгенштэйнам і князям Гагэнлоэ…

Мімаволі згадаліся культуртрэгерскія словы ўраджэнца Яраслаўшчыны, колішняга дырэктара БелАЗа Паўла Марыева пра князя Багуслава Радзівіла: ”Навошта нам гэты паляк?! Гісторыю Жодзіна трэба весьці з канца пяцідзесятых гадоў, ад таго часу, як сюды прыехалі мы і пачалі будаваць аўтазавод!”

Колісь бальшавікі былі больш шчодрыя і дазвалялі беларусам лічыць сваю гісторыю ад іхняга дзяржаўнага перавароту, ад так званай Кастрычніцкай рэвалюцыі…

Філалагіня-беларусістка Ірына Дубянецкая атрымала яшчэ адну найвышэйшую адукацыю ў Лондане, бліскуча абаранілася, і сёння ёсць доктарам багаслоўя.

Падчас вучобы ў англійскае сталіцы адна яе калежанка вырашыла з’ездзіць на годзік як місіянерка ў былую брытанскую калонію – у далёкую і загадкавую Індыю.

Сумнавата і цяжкавата даводзілася ёй там па першым часе, а таму вырашыла яна набыць сабе ў жытло якую-небудзь жывёліну-сябра.

Пайшла на базар і прыгледзела ў тамтэйшых гандляроў вельмі сімпатычнае і, як ёй падалося, ласкавае кацянятка.

“Вось, – падумала яна, – будзе мяне гэтае божае стварэнне сустракаць у доме, будзе церціся каля ног, будзе вуркатаць, як лягу адпачываць. А я буду даглядаць яго, карміць малаком святых кароў…”

Але як толькі гандляр атрымаў ад яе належныя рупіі, дык тут жа – хрусь! – і скруціў таму кацянятку галаву.