Meyxoş Abdullah - Əsir qadın

Здесь есть возможность читать онлайн «Meyxoş Abdullah - Əsir qadın» — ознакомительный отрывок электронной книги совершенно бесплатно, а после прочтения отрывка купить полную версию. В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Жанр: foreign_contemporary, на азербайджанском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Əsir qadın: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Əsir qadın»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

M.Abdulla ədəbi fəaliyyətə XX əsrin 80-ci illərində başlayıb. Real faktlar üzərində yazılan və oxucular tərəfindən maraqla qarşılanan “Əsir qadın” romanı 2009-cu ildə kitab şəkilndə oxuculara təqdim olunub və oxucu kütləsini təsirləndirən ən faciəli roman kimi yadda qalıb. Ən önəmli məqamlardan biri də odur ki, romanın ilk adı “İt anası” olub.
Yazıçı bu barədə deyir: “İlk variantda kitabın adı “İt anası” olub. Hələ kitab çıxmamışdan qabaq müsahibələrimin birində bu əsər barədə danışmışdım. 2006-cı ildə məni çağırdılar, bu məsələylə bağlı sorğu-sual etdilər. Mən onlara bu əsəri əlimdə olan bəzi faktlar əsasında yazdığımı söylədim. Bundan sonra ümumi razılıq əldə etdik və mən əsərin adını və əsərdə gedən bəzi faktları çıxarmalı oldum”.
M.Abdulla onu da qeyd edir ki, “Əsir qadın” əsəri, onun Qarabağ mövzusunda yazdığı hekayə və povestlərdən sonra yazılan ən iri həcmli romanıdır: “Romanda hadisələrin görünməyən tərəflərini bədii obrazlarla verməyə çalışmışam. Amma erməni zabitinin öz küçüklərini əsir qadının qucağına qoyaraq öz övladı kimi süd verməyə onu məcbur etməsi faktı doğrudur. Belə bir şəkil erməni qəzetlərinin birində verilmişdi. Şəkilin altında da ermənicə “İt anası” sözləri yazılmışdı, bunu təsdiq edənlər oldu.

Əsir qadın — читать онлайн ознакомительный отрывок

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Əsir qadın», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Meyxoş Abdullah

Əsir qadın

…Ey, Soydaşım!.. Ey, Həmvətənim!.. Nə qədər çətin də olsa etiraf etməliyik ki, biz savaşda təkcə torpaq deyil, bir çox mənəvi dəyərlərimizi də itirmişik. Düşmən əsirliyində neçə-neçə qız-gəlinlərimiz, ana və bacılarımız olmazın işgəncələrini çəkirlər. Onların acı fəryadları vətən oğullarını intiqama səsləyir. Bizi qarşıda ağır, ağır olduğu qədər də şərəfli bir döyüş gözləyir… Yalnız, bu döyüş alnımıza vurulan damğanı, vicdanımızın ləkəsini silib, təmizləyə bilər!..

Öldürsək, – namusumuzu, öləriksə – özümüzü gələcək nəsillərin qınağından, xəcalətindən xilas edə bilərik!..

Müəllif
* * *

…Üç il düşmən əsirliyində yaşamış bir qadınla görüşümüzün baş tutması üçün nə az, nə çox – düz bir il gözləməli oldum. Rusiyanın Stavropol vilayətinin Nadejda kəndində, Nuhəyyamındanqalma, köhnə və uçuq bir evdə yaşayan Səidəni mənə, düşmən əsirliyində olmuş və əsirlikdən xilas olandan bir ay sonra xəstəxanadaca keçinən hərbçi dostlarımdan biri nişan vermişdi. O vaxtdan neçə dəfələrlə bu qadınla əlaqə saxlayıb, görüşmək arzusunda olduğumu bildirsəm də, istəklərim onun tərəfindən qəti şəkildə rədd edilmişdi. Buna baxmayaraq, ümidliydim və inanırdım ki, bir gün gələcək onun tərəfindən qəbul olunacağam. Mən onu başa düşürdüm, bilirdim ki, üç il əsirlikdə yaşamış bir qadının hissləriylə oynamaq, onun korşalmış yaddaşını oyatmaq nə deməkdir? Amma içimdən gələn bir istək heç vəchlə məni rahat buraxmırdı. Neçə dəfələrlə bu uzaq yolu qət eləsəm də, istəyimə nail olub onunla görüşə bilməmişdim. İnadımdan da əl çəkmirdim. Nəhayət, bir gün onunla görüşmək razılığını alanda, gecəni səhərə qədər yatmayıb, bu görüşün baş tutması üçün allaha dua etdim. İçimdə özümə də aydın olmayan böyük bir təlaş vardı. Ömrümdə heç vaxt belə narahatçılıq keçirməmişdim.

…Kəndin dolanbac, çala-çuxurlu yollarını keçərək, o qadın yaşayan evə yaxınlaşdıqca, qəlbimdəki narahatlıq bir az da artmaqdaydı. Payızın çiskin yağışı, onsuz da duyğulu qəlbimi bir az da duyğulandıraraq, məni kövrək və küsəyən bir uşaq vəziyyətinə salmışdı. Havanın soyuqluğundan sümüklərim sızıldayırdı. Boynumu qısıb, əllərimi ciblərimə salaraq, sanki öz-özümə sığınmış vəziyyətdə irəliləyirdim. Qarşıdakı tini də burulsaydım mənzil başına çatırdım. Hər şeyi qabaqcadan ölçüb-biçmişdim. Nə deyəcəyimi, nə soruşacağımı ürəyimdə dəfələrlə təkrarlayaraq, sanki rol üzərində işləyən aktyor kimi səhnəyə çıxmağa tam hazır vəziyyətdəydim. Bilirdim ki, işin çətinliyi həmişə başlanğıcında olur, necə ki, işə girişdin hər şey öz yoluna düşür.

Budur, bu da nə vaxtdan bəri yuxularıma haram qatan, bir an da olsun məni rahat buraxmayan, gecəli-gündüzlü fikir və xəyallarımın maraq dünyasına çevrilmiş – o qadının yaşadığı ev. Əslində, məni ev yox, onun içində yaşayan sakini maraqlandırırdı. Amma etiraf etməliyəm ki, mən bircə dəfə də olsun, bu evin sakinini, – o qadının üzünü görmədiyim vaxtlarda dərd-sərimi, arzularımı və soruşacaqlarımı bu evin lal-kar daş divarlarından soruşmuşam. Bəzən də kövrələrək, içimdə qüssəyə çevrilən istəklərimi, pıçıltıyla bu evin künc-bucağında dolaşdığım vaxtlar açıb, danışmışam. Bu ev mənə daha mərhəm idi. Ona görə ki, bu neçə vaxtı o qadından bircə kəlmə qopara bilmədiyim halda, bu lal-kar daş divarlarla çox danışıb, dərdləşmişdim…

Qapıya yaxınlaşıb, astaca qapını döydüm. Handan-hana, qulağıma döşəmə üzərində sürünən ayaq səsləri gəldi. Ayaq səsləri qapının ağzındaca kəsildi. Bir müddət heç nə eşidilmədi. İçəridəki adamın qapının gözlüyündən mənə baxdığını hiss etdiyimdən özümü yığışdırdım. Qulağıma zəif və iniltili qadın səsi gəldi:

– Kimdir?! – deyə o, güclə eşidiləcək səslə soruşdu.

Sanki azacıq yubansaydım həmin səsin sahibini bir daha görə bilməyəcəyimi zənn etdiyimdən, tezcə dilləndim:

– Mənəm… sizi görmək istəyən adam. Dünən bu barədə sizinlə söhbət etmişdik, xatırlayırsınızmı?!

Mən dünən qapı arxasındakı ayaqüstü söhbətimizi onun yadına salmağa çalışdım.

Araya dərin süküt çökdü. Sükut o qədər uzun çəkdi ki, mən onu bu dəfə də görə bilməyəcəyimi zənn etdiyimdən, ürəyim aramsız olaraq döyünməyə başladı. Bir müddət də keçdi. Sakitliyi dəmir qapının, sanki çoxdan bəri açılmayan, pas bağlamış cırıltılı səsi pozdu. Diksindim. Yarıaçılmış qapının önündə otuz beş, qırx yaşlarında, ortaboylu, arıq bir qadın dayanmışdı. Saçları dümağ ağarmış bu qadının solğun bənizi və gözlərimin içinə dikilən qorxunc baxışları, məni bir qədər ehtiyatlı olmağa vadar etdi. Fikirləşdim ki, hər hansı yanlış hərəkətim və ya yerinə düşməyən sözlərim, bu qapının üzümə birdəfəlik çırpılmasına səbəb olacaqdır. Özümü zorla ələ alıb:

– Salam… Xoş gördük, sizi!.. – dedim.

Özümü tamam itirmişdim, bilmirdim necə edim ki, qadının bir anlıq da olsa rəğbətini qazana bilim. Əgər o, qapını üzümə çırpıb getsəydi, yəqin ki, onunla görüşmək mənə bir daha qismət olmayacaqdı. Bunu mən yəqin bilirdim. Çünki bu bir ildə onunla görüşmək imkanı əldə etmək mənim üçün necə də çətin olmuşdu.

Qadın nəzərlərini məndən ayırıb, döşəməyə dikdi və xırıltılı səslə:

– Keçin içəri!.. – dedi.

Otağa girən kimi burnumu kəsif qoxu iyi qıcıqlandırdı. Elə bil neçə illərdi bu mənzilin qapı-pəncərəsi bağlı qalmışdı. İçərinin havası dəhşətli dərəcədə ağır və boğucu idi. Az keçməmiş otağın ağır, üzücü havasına öyrəşdim. Mənzil birotaqlı idi. Divara vurulmuş kağız örtüklərin, his-pasdan saralıb, tökülməsindən bilmək olurdu ki, burada uzun illərdən bəri təmir işləri aparılmamışdır. Evin divarlarındakı enli çatlar və bu çatlardan sallanan hörümçək torları, mənzildə həyat deyilən bir aləmin sanki çoxdan dayandığından xəbər verirdi… Əslində, burada insanı yaşamağa sövq edən elə bir mənalı şey də yox idi. Nə vardısa, hər şey darıxdırıcı və zəhlətökən idi. Yalnız, otağın sağ tərəfindəki divara vurulmuş xalçadan savayı. Divardan asılmış xalça bu hisli-paslı otağı azacıq da olsa abıra salırdı. Bəlkə də, elə bu xalçaya görəydi, özümü zorla da olsa inandırmağa çalışırdım ki, burada insan deyilən bir məxluq yaşayır. Xalçanın haradan gəlib bura çıxması beynimdə bir sual doğururdu.

Oturmaq üçün mənə təklif olunan stul bir neçə yerdən məftillə sarınmışdı. Stolun üstündəki məxmər parçadan olan örtük isə süzülüb, nimdaş hala düşmüşdü. Döşəmənin üstünə salınmış yırtıq palaz köhnəldiyindən dürgələnərək adamın əl-ayağına dolaşırdı. Ayaq altındakı döşəmə çürüyüb, söküldüyünə görə, ağırlığa tab gətirməyərək cırıldayıb, əsəbləri qıcıqlandırırdı. Nəzərlərim evin küncündə, köhnə gödəkcə üstündə, başını pəncələri üzərinə qoyaraq uzanmış itə sataşanda, duruxub qaldım. İt qoca və pezəvəng idi. Bayaq evə girərkən burnumu qıcıqlandıran kəsif qoxu iyinin hardan gəldiyini, deyəsən, indi anlamağa başlayırdım.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Əsir qadın»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Əsir qadın» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Əsir qadın»

Обсуждение, отзывы о книге «Əsir qadın» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x