— Прыйдзецца ісці праз Горад, — сказаў Сташэўскі, падводзячы вынік невясёлых сваіх разважанняў, і дадаў, як бы просячы прабачэння: — Хутка раніца, і, магчыма, прабіцца праз перашкоды мы не зможам, то вы ўжо не надта непакойцеся... З гары танк вам бачны, вось і назірайце.
Кротас ківаў пры кожным слове, і твар у яго быў нейкі няшчасны, добра было відаць, што ён кепска адпачываў і наўрад ці еў, і Грэхаў падумаў, што дарма Сташэўскі згадаў пра неспакой. Неспакой — падмурак чакання, а для людзей на Станцыі яно сталася асновай існавання. Да той пары, пакуль яны не дойдуць да карабля і не даведаюцца, чаму ён маўчыць.
У відэом уціснуўся славуты нос Лявады і яго рыжая шавялюра.
— Мы тут падрыхтавалі яшчэ два «панцыры» з танкамі. Экіпажы гатовыя стартаваць у любы час.
— Не трэба, — сказаў Сташэўскі грубавата, а Малчанаў красамоўна павярнуўся. Ні ў кога не было гарантый, што і гэтыя дэсантныя караблі не змоўкнуць пад час пасадкі, як зоркалёт. Да таго ж у выпадку непрадбачаных цяжкасцей яны маглі і не паспець.
Па відэому заструменіліся белыя зігзагі і раскалолі выяву.
— Што там яшчэ? — незадаволена павярнуўся Сташэўскі.
— «Цікаўнікі», — лаканічна адгукнуўся Дыега Вірт, тыцкаючы пальцам у неба.
Грэхаў таксама ўбачыў іх. Адзін нагадваў сваім свячэннем медузу, двое іншых — мудрагелістыя камбінацыі зіхоткіх жыл.
Сташэўскі выключыў апаратуру сувязі і скасавурыўся на пульт тыямата. Сувязі ўсё роўна не будзе, пакуль побач баражыруюць гэтыя фасфарысцыруючыя камяні. Іх выпраменьванне стварае перашкоды ў любым дыяпазоне хваляў, у чым выратавальнікі ўпэўніліся яшчэ пад час пасадкі.
«Цікаўнікі» не «нападалі», пакружлялі на значнай вышыні, з нязменным эскортам «павуцін», і неўзабаве пайшлі, растварыўшыся ў зелянявым мігценні неба без зор.
— А я ні разу не быў у Горадзе, — сказаў раптам з пэўным здзіўленнем Малчанаў. Хацеў яшчэ нешта сказаць, але паглядзеў на Сташэўскага і перадумаў. Няўжо ён і праўда не быў у Горадзе? — падумаў Грэхаў з недаверам. — Або гаворыць наўмысна для нас, каб супакоіць, падбадзёрыць?» Грэхаву, натуральна, таксама не даводзілася знаёміцца з Горадам, але наслухаўся ён такіх гісторый больш як дастаткова.
Сташэўскі махнуў рукой, Грэхаў павялічыў абароты матораў, і танк палез на стромкі чырвона-карычневы бок каменнага кража.
Ён выключыў акустычныя прыёмнікі, і прыглушанае мармытанне рухавіка змоўкла, стала зусім ціха. Толькі ў кабіне зрэдку хто-небудзь шамацеў вопраткай ды рыпелі рамяні крэслаў.
Дарогі як такой не было. Танк ішоў беражком свежага разлому, потым вухнуў некуды ў цясніну і хвілін дваццаць шлёпаў гусеніцамі па плыткай рэчцы з зіхатлівай смарагдавай вадой.
Потым пайшла параўнальна роўная паверхня — столападобнае плато, на сярэдзіне якога машына з ходу ўляцела ў воблака шызага дыму. У гэтым дыме не дапамог нават лакатарны зрок — чарговы цуд прыроды, і Грэхаў кіраваўся толькі стрэлкай арыентаста, каб машына ішла дакладна па прамой. Такія дымныя падушкі яны праязджалі ўжо, памеры іх не перавышалі некалькіх кіламетраў. Абазначалі яны спуск у плыткую, але шырокую варонку, надзіва роўную. Растлумачыць іх прызначэнне не змог і адзіны «ветэран» у танку — Малчанаў.
Калі танк выязджаў з дыму, яго моцна трасянула. Грэхаў узняў вочы і ўбачыў над сабой гіганцкую белую «сетку», што павольна адплывала ў дым. І зараз жа гучна зашалясцелі дынамікі прыёмніка, дзесьці ўнутры яго загаварылі, зашапталі сотні галасоў, разабраць якія выразна ён не змог. Калыхаючыся, край «павуціны» яшчэ пэўны час свяціўся скрозь дым, потым растварыўся ў сіняй смузе. Змоўк і шэпт.
«Што за лухта?» — падумаў занепакоены Грэхаў. Патрымаўшы штурвал рукой, азірнуўся. Дыега Вірт спаў, патануўшы ў крэсле. Малчанаў пазяхаў, далікатна прыкрываючыся далонькай. Праз хвіліну і ён задрамаў, не раскладаючы крэсла. У кабіне панаваў утульны паўзмрок, які ствараўся рассеяным водблескам пражэктараў.
«Дзіўна, што гэта яшчэ за шэпт? Галюцынацыі са слыхам?..»
— Адпачні, — параіў Сташэўскі. — Дарога тут адна — на паўночны ўсход. Трэба будзе — пабуджу.
«Ён таксама нічога не чуў?» Засмучаны Грэхаў уступіў месца камандзіру і адкінуў суседняе крэсла, спаць захацелася непераадольна, і заснуў ён амаль імгненна, забыўшы пра свае «галюцынацыі». Прыснілася яму, што стаіць ён з Палінай у нейкай жахлівай чорнай цясніне, аддзелены ад каханай шкляной сцяной. Паліна аддаляецца, твар яе трывожны, але яна маўчыць, а ён б'ецца ў сцяну, крычыць... Паліна робіцца ўсё меншая, тоне ў імгле... Потым быў вар'яцкі бег па гулкім металічным памосце, уперадзе мільгала белая плямка, і трэба было яе не ўпусціць. І зноў цясніна, а ў ёй глыбокая чорная рака, вада бурліць і шыпіць каля сцен, ён плыве з апошніх сіл, супраціўляючыся, але яго нясе з галавакружнай хуткасцю да велізарнай бездані (чамусьці ён ведае, што наперадзе бездань), і ён нічога не можа зрабіць...
Читать дальше