Андрэй Дзмітрук - Выкраданне чарадзея

Праз высілак Грэхаў прачнуўся.

Танк стаяў. У кабіне ўсе спалі, акрамя Сташэўскага. Пражэктары былі выключаны, але тым не менш нейкі шараваты водбліск ляжаў на пульце і футаралах прыбораў. Танк застыў носам уніз на пахілай вяршыні ўзгорыстага вала, бакі якога губляліся ў цемрадзі вышчарбленай пікамі скальнай грады. Наперадзе ішоў яшчэ адзін вал, які цьмяна адсвечваў золатам у святле сігнальнага ліхтара. Вал быў складзены з трох пластоў лавы і здаваўся адхонным. Сташэўскі выключыў ліхтар, і тады над гэтым складкаватым валам устала серабрыстым воблакам асцярожнае рассеянае зіхценне...

— Горад? — шэптам спытаўся Грэхаў, адчуваючы, як міжволі напружыліся мышцы жывата.

Сташэўскі азірнуўся, звыклым жэстам прыгладзіў шорсткі чуб і ўступіў месца вадзіцелю. Цяпло яго рук сагрэла штурвал, і Грэхаў пачуўся больш упэўнены.

Танк нырнуў у калдобіну, пераваліў цераз ланцуг пляскатых пагоркаў у даліне паміж масівамі і рушыў угору па базальтавым уздуцці. Пад'ём цягнуўся доўга, амаль раўнамерны і не надта стромкі, як здалося спачатку. І, не дабраўшыся да вяршыні вала, яны ўбачылі асобныя «будовы» Горада. Машына ўз'ехала на шырокую рыхлую паласу, што аблямоўвала Горад па перыметры, і замерла.

За паласой цягнуўся дзіўны празрыста-шкляны лес... не, не лес — сцяна льду, рассечаная частымі трэшчынамі і шырокімі праходамі, сцяна ўзгорыстага льду, што сачыўся цяжкім шэра-срабрыстым свячэннем. Найбольш моцнае свячэнне ішло ад падмурка сцяны, вышэй яно паступова слабела, і верх сцяны ўжо ледзь свяціўся, быццам зацягнуты шыза-чорным попелам. Праходы ў сцяне, падобныя на цясніны, былі не вузейшыя за вуліцы зямных гарадоў, і ўсе яны здаваліся пакрытыя вільготнай бліскучай чарнечай, якую здалёку можна было прыняць за бяздонныя каналы з чорнай стаячай вадой.

Гулкая, насцярожаная цішыня панавала ў Горадзе, вадаючы гратэскнаму «ледзяному» масіву няўлоўную празрыстасць эфемернага жыцця.

Грэхаў міжволі замёр, захоплены, бадай, самай незвычайнай з усіх карцін, бачаных ім раней на планетах іншых сонцаў... З задумлівасці яго вывеў Малчанаў, які праціснуўся паміж крэслам і пультам паходнага вылічальніка.

— Ну што, паехалі? — пытальным тонам сказаў Сташэўскі.

Танк перасек адкрытую прастору да блакітнаватай сцяны Горада. Зараз жа некалькі «павуцін» нырнулі да іх з неба, быццам узніклі з пустэчы.

Спачатку ў Грэхава з'явілася дзіўнае і агіднае адчуванне, быццам на руках у яго па пяць мезенцаў. Потым ён адчуў погляд. У спіну ці, хутчэй, адусюль, з усіх бакоў на яго глядзеў нехта, у каго быў мільён нябачных вачэй; нехта, валодаючы бязмернай магутнасцю; нарэшце, нехта невыказна, да жахлівасці чужы, чыя раўнадушнасць, грозная і выразная, затапіла ўсю прастору вакол... І яшчэ ён адчуў, што іх прысутнасць тут непатрэбна і непажадана гэтаму нябачнаму гаспадару Горада.

— Зашпіліце рамяні, — рашуча сказаў Грэхаў. Марудзіць было нельга, і на размовы не заставалася часу.

На карме і на носе танка з рокатам высунуліся ажурныя вежкі эфектараў. На імгненне ўвесь купал вежавага экрана зацягнула вясёлкавай плёнкай — і вось ужо пяцісоттонная машына ледзь кранаецца гусеніцамі глебы, асноўную вагу танка прыняла на сябе, падтрымліваючы яго, сілавая падушка. Штурвал паслухмяна ўвайшоў у паз, «Мастыф» мякка набраў хуткасць і апынуўся ў Горадзе.

На першым павароце па незразумелай прычыне выйшаў са строю аўтамат магнітных рытмаў, Грэхаў вылаяўся скрозь зубы, але танк ужо імчаўся па гладкай струменістай чарнечы «вуліцы», і рэактар працаваў на фарсажнай мяжы, і даводзілася маніпуліраваць эфектарамі, замяняючы аўтамат, каб танк меў дастатковую абарону і ў той жа час дастатковае падтрымліваючае поле; і жахліва выў гамарадыёметр, што ўлавіў ачаг радыяцыі, які невядома адкуль узяўся; і яшчэ нейкія пабочныя гукі драбіліся ў агульнай гукавой кашы, і ўсё гэта перабіваў ліпкі ўсеабдымны позірк Горада, і таму часамі здавалася, што танк плыве ў страшнай бязважкай цішыні, а наперадзе разяўляецца пякельная прорва — і тады ўжо наогул даводзілася спадзявацца на чуццё ды інстынкты, яны адзіныя захоўвалі хуткасць чалавечых рэакцый.

Свячэнне серабрыста-празрыстых жыл і фігур па баках дарогі злілося ў туманную паласу, над якой вузкай звілістай стужкай цякла лілаватая рака пасвятлелага купала неба...

Дваццаць кіламетраў, больш за тры чвэрці дыяметра Горада, танк прайшоў на адной звінячай ноце за чатырнаццаць хвілін, Грэхаў ужо лічыў сябе героем, але раптам з-за чарговага павароту паказаўся адзінокі «цікаўнік», які падганяла выгнутая конусам «павуціна», не святлівы, чорны, падобны на лятучую труну. Паварочваць не было куды, тармазіць позна, і Грэхаў паспеў толькі да мяжы павялічыць напружанне ахоўнага поля. Ён чакаў цяжкага ўдару і феерверку абломкаў, але нічога такога не адбылося. Пры сутыкненні ахоўнага поля з «цікаўнікам» на яго месцы раптам узнялося іскрыстае жоўтае полымя, разануўшы па вачах. Танк кінула ўніз і ўгору, і абвальны грукат выбуху дагнаў іх ужо на павароце. Азірацца не было калі, Грэхаў толькі перакасіў плечы, утрымліваючы машыну на восі дарогі, калі яе штурхнула паветраная хваля.