— Клава, — аклікнуў я дзяўчыну, калі Філіпоўскі нарэшце схаваўся ў сваім заканурку — пафарбаваным у фіялетавае доміку.
Клава, убачыўшы мяне, адразу ж папрыгажэла, быццам я для яе быў той лакмусавай паперынай, якая трапіла ў патрэбнае асяроддзе... Ды і яна мяне любіць — зразумеў я, калі падышоў да яе.
— Як жывеш? — толькі і спытаўся я.
Яна ўздыхнула:
— Усё добра.
Я хацеў быў распытаць у Клавы, ці была яна ў лесе, ці гаварыла са мною тады. Ці лавіў яе подлы туман. Але потым перадумаў. Навошта! Было — не было. Хіба гэта галоўнае? Вось яна, Клава, жывая і стаіць побач са мной. Я адчуваю цяпло яе цела, размаўляю з ёй.
— Табе, напэўна, трэба дапамагчы кухарцы прыгатаваць на стол?
— Ага.
— Я пайшоў, — сказаў я неяк будзённа. — Мне яшчэ трэба з Канстанцінам Іванавічам пагаварыць.
— Коля, пачакай, калі ласка, — сказала яна і зачырванелася. Напэўна, ад таго, што паклікала мяне толькі па імі. Але потым хутка паправілася. — Я хачу сказаць вам, Мікалай Мікалаевіч, — Клаўдзя кранула мяне за рукаў, — што Філіпоўскі незразумелы чалавек. Лепш з ім не звязвацца.
— Мне таксама здаецца, Клава, — сказаў я. У голасе маім была толькі частка праўды. Мусіць, гэта заўважыла Клаўдзя і таму заспяшалася.
— Ты не верыш мне, Коля?
Я нічога не адказаў Клаве і толькі паціснуў плячыма. Яна неяк адразу панікла. Яе худзенькая фігурка згорбілася, і Клава, больш не сказаўшы ні слова, пацягнулася да харчблока. Цяпер ужо мне прыйшлося спыніць яе:
— Ды спыніся ты, Клаўдзя! — Я і сам не ведаю, як гэта ў мяне вырвалася такое начальніцкае, рэзкае, уладнае.
Яна як ішла, так і застыла на месцы. Да мяне не паварочвалася. Нібы боязна ёй было ўбачыць мяне іншым. Можа, уладным нахабнікам.
Я падышоў да яе.
— Дык што ты хацела сказаць пра каменданта?
— Хацела, хацела, ды расхацела, — кінула яна і, рэзка матнуўшы хвосцікам, пабегла да харчблока.
Я пабег за ёй. Паткнуўся быў следам, ды мяне папярэдзіў пагрозлівы надпіс на дзвярах: «Пабочным асобам...», ну і гэтак далей.
З хвіліну патаптаўшыся каля дзвярэй, я выняў цыгарэту, запаліў. Няўдала. Дым трапіў у дыхалку, і я закашляўся. Да слёз.
— Ты што гэта, Мікалай, кашлем заходзішся? У твае гады ды як стогадоваму дзеду бухыкаць, — упікала мяне неабдымная кухарка, што невядома скуль узялася. Ці то выйшла з харчблока, калі я кашляў, ці то, наадварот, туды ішла.
— Ды я т-таго, тытунец у горле засеў, баба Моця. Вось у горле запяршыла.
— Ведаем мы ваш тытунец, — з дакорам сказала баба Моця. — А вось да нас, на кухню, чаго прыйшоў? — пацікавілася.
— Ды я зусім і не да вас, — пачаў быў я, ды баба Моця рэзка абарвала мяне:
— Вядома, што не да мяне. Глядзі ў мяне, Мікалай! Пакрыўдзіш сірату — век не дарую.
— Н-не зразумеў, — толькі і вырвалася ў мяне.
— Усё ты зразумеў, голуб. Зараз Клаву вышлю. А то ўсе дзяўчыну крыўдзяць. Хоча як лепш, а яе, бач, то камендант наш лае бясконца, уся, бедная, у слязах прыбягае. Рукі на сябе хоча налажыць. А цяпер во і ты ёй спакою не даеш. Глядзі ў мяне, Колька!
17. Салдаценкаў і Клаўдзя
Мы сядзім з Клавай каля дзіцячага ложачка, у якім ціха пасопвае наш першынец Аляксей. Такі чароўны карапуз, што не налюбуемся з яго. Гадзіны паўтары таму Каралёў, мой калега, паведаміў, што Філіпоўскі памёр і пахавалі яго ўсёю вёскаю. Дырэктарам турбазы прызначылі нейкага новенькага хлопца. Нечым падобнага на Філіпоўскага. Такога ж, як і ён, параграфа. Незразумелага, трохі прамалінейнага. Але я-то ведаю, што Філіпоўскі быў прышэльцам на нашай планеце. Ён мне сам сказаў пра гэта, калі я ад'язджаў. Зразумела, па сакрэце. Напэўна, не вытрымала яго ўжо ачалавечаная душа. Не, я разумею, што ён не памёр. Ведаю гэта дакладна. Яго перавялі на іншую планету. За тое, што не выканаў заданне. Але што ён мог зрабіць тады? Дый цяпер бы нічога не зрабіў. Ён жа шмат чаго не разумеў, бо нарадзіўся не на Зямлі...
Дарыян Чакану. Срэбная ружа
Пераклала Галіна Шаранговіч
У гэтую ноч у мяне расцвіла ружа. За адну ноч, зусім нечакана, ды яшчэ якая! Яе срэбныя пялёсткі прамяніліся таямнічым святлом, абуджаючы пачуццё нейкага дабратворнага супакаення.
Я адчыніў акно, каб ружа магла дыхаць свежым паветрам. Ад лёгкага ветрыку яе пялёсткі трапяталіся, яны быццам струменіліся, напаўняючы наваколле спакоем і цішынёй.
Я паклікаў жонку, каб яна таксама ўбачыла дзівосную кветку:
— Сільвія!
Відаць, яна спала.
— Сільвія! — крыкнуў я. — Ідзі сюды! У нас расцвіла ружа!
Яна з'явілася за спіною, зірнула на маё стварэнне.
Читать дальше