John Tolkien - La hobito

— Vi prezentis vian plej malbonan pledon plej laste kaj plej longe. — Torino respondis. — Neniu homo havas rajton je la gnoma trezoro, simple pro tio ke Smauxgo, kiu forsxtelis gxin de ni, ankaux forrabis niajn vivojn kaj hejmojn. Oni egale ne rajtas kompensi vengxon de liaj malicaj faroj per trezoro, kiu ne estis lia disdonebla posedajxo. Ni repagos juste la koston de la provizoj kaj la helpon, kiujn ni ricevis de la laganoj — kiam venos la oportuna momento. Sed ni nepre donos nenion — ecx ne la prezon de eta kuko — kontraux perforta minaco. Dum armita hordo sidas sub nia pordo, ni konsideras vin malamikoj kaj sxtelistoj. Mi sxatus demandi vin: kiom de ilia heredajxo vi donacus al niaj parencoj, se vi estus trovintaj la trezoron sengarda kaj nin mortintaj?

— Jen justa demando, — replikis Bardo. — Sed vi ne estas mortintaj, kaj ni ne estas SXtelistoj. Cetere, ricxuloj povas malgraux siaj rajtoj kompati malricxulojn, kiuj amike helpis ilin dum ilia malprospero. Kaj miaj aliaj postuloj restas sen repliko.

— Mi ne kunsidos por intertrakti, kiel mi diris, kun armitaj homoj antaux miaj pordoj. Des malpli kun la popolo de l’ Elfregxo, kiun mi memoras malagrable. Ili ne partoprenos en cxi tiu debato. Foriru, antaux ol flugos niaj sagoj! Kaj se vi deziras denove paroli kun mi, certigu, ke la elfa trupo revenu en la arbaron, kie gxi devus resti. Kaj ke viaj armiloj estu sternitaj surtere antaux ol veni al la sojlo.

— La Elfregxo estas mia amiko kaj li asistis la laganojn dum ili estis afliktitaj, kvankam ili ne rajtis postuli lian amikecon, — respondis Bardo. — Ni donos al vi tempon, ke vi pentu pri viaj vortoj. Igxu pli sagxa, antaux ol ni revenos! — Tiam li foriris kaj revenis al la tendaro.

Kiam pasis multaj horoj, la standardistoj revenis kaj heroldoj pasxis antauxen kaj trumpetis:

— Nome de Esgaroto kaj la Arbaro, — alvokis unu, — ni parolas al Torino, filo de Traino Kverkasxildo, kiu sin nomas Regxo sub la Monto. Ni petas, ke li konsideru la anoncitajn pretendojn, aux ni nomos lin malamiko. Li cedu almenaux dekduonan parton de la trezoro al Bardo, la mortiginto de la drako kaj heredanto de Giriono. El tiu porcio Bardo mem helpos Esgaroton, sed se Torino deziras la amikecon kaj honoron de la najbaraj landoj, kiun antauxe gxuis liaj prapatroj, li mem donacos onon de sia oro por subteni la laganojn.

Torino prenis kornan arkon kaj pafis sagon al la mesagxisto. GXi frapis lian sxildon kaj vibrante fiksigxis tie.

— CXar vi respondas tiel, — li diris responde, — mi deklaras cxi tiun Monton siegxata. Vi ne rajtos foriri de cxi tie, gxis kiam vi pledos via-iniciate por pauxzi kaj intertrakti. Ni ne uzos armilojn kontraux vi, kaj lasos vin kun via oro. Vi povas mangxi tion, se vi deziras!

Post tio la mesagxistoj rapide foriris, kaj postlasis la gnomojn por konsideri sian situacion. Torino farigxis tiel sombra, ke ecx se ili tion dezirus, la aliaj ne kuragxus kritiki lin. Kaj fakte la plimulto partoprenis lian sintenon, krom eble la maljuna dika Bomburo, Filio kaj Kilio. Kompreneble Bilbo tute ne aprobis la novan disvolvigxon. Li nun ne plu povis toleri la Monton, kaj tute ne placxis al li la ideo, ke li estos siegxata en gxi.

— La loko stinkas pro draka fetoro, — li grumblis al si, — kaj gxi nauxzas min. Kaj la kramo jam komencas gluigxi en mia gorgxo.

La tagoj nun trenigxis lante kaj pene. Por pasigi la tempon multaj gnomoj okupigxis pri la trezoro stakante kaj stokante gxin. Torino nun parolis pri Arkesxtono de Traino arde petante ilin haste sercxi gxin en cxiu angulo.

— CXar Arkesxtono de mia patro, — li diris, — valoras pli ol rivero da oro. Por mi gxi estas preterpreza. Tiun sxtonon el la tuta trezoro mi unike postulas por mi, kaj mi vengxus min kontraux tiu, kiu trovus kaj retenus gxin.

Bilbo auxdis tiujn parolojn kaj tuj timis scivolante kio okazus, se iu trovus la sxtonon volvitan en pako da diversaj cxifonoj, kiun li uzis kiel kapkusenon. Tamen li ne menciis gxin, cxar dum la laciga atendado en lia eta kapo komencis konturigxi plano.

La prokrasto jam dauxris dum longa tempo, kiam la korakoj revenis rakontante novajxon pri Daino, kiu kun pli ol kvincent gnomoj hastis de la Feraj Montoj en la nord-okcidento, kaj kiu estis nun je dutaga marsxdistanco for de Dalo.

— Sed ili ne atingos la Monton nerimarkite, — diris Roako, — kaj mi timas, ke okazos batalo en la valo. Mi ne konsideras tion bona prognozo. Kvankam ili estas serioza popolo, ili sxajne ne venkos la hordon, kiu siegxas vin. Kaj ecx se ili sukcesus, kion vi gajnus? La vintro kaj negxo rapide progresas malantaux ili. Kiel vi nutros vin sen la amikeco kaj bonvolo de la najbaraj landoj? La trezoro estos la auxtoro de via morto, kvankam la drako jam pereis!

Sed Torino ne emociigxis.

— Vintro kaj negxo mordas homojn kaj elfojn sen distingoj, — li diris, — kaj ili eble trovos logxadon en la dezertejo malagrable netolerebla. Kiam miaj amikoj kaj la vintro persekutos ilin, ili eble farigxos pli trakteblaj negocantoj.

Tiunokte Bilbo decidigxis. La cxielo estis senluma kaj senmova. Tuj kiam la nokto plene nigrigxis, li eniris angulon de ilia cxambro apud la pordego kaj eltiris sxnuron kaj sian paketon kun Arkesxtono volvita en cxifono. Poste li grimpis supren de la muro. Nur Bomburo trovigxis tie, cxar estis lia vico por vacxi, kaj nur unu gnoma sentinelo kutime postenis.

— Estas terure malvarme! — diris Bomburo. — Mi preferus, ke ni povu bruligi fajron cxi-supre, kiel la homoj en ilia tendaro!

— Estas suficxe varme ene, — diris Bilbo.

— Nu tio eble veras, sed mi devos resti cxi tie gxis la noktomezo, — grumblis la grasa gnomo. — Nia nuna situacio estas bedauxrinda. Tamen mi ne auxdacus kontrauxi Torinon — lia barbo plu kresku! — kvankam li cxiam estis gnomo kun kolo rigida.

— Ne tiel rigida kiel miaj kruroj, — diris Bilbo. — Mi lacigxas pro la sxtupoj kaj la sxtonaj tuneloj. Mi donacus multon por senti la herbon inter miaj piedfingroj.

— Mi donacus multon por senti la glutadon de drinkajxo tra la gorgxo, kaj la komforton de mola lito kaj bona mangxo!

— Mi ne povos provizi tiujn, dum la siegxo dauxras. Sed mi jam delonge ncx postenis, kaj mi vacxos nun vialoke, se vi tion deziras. Mi ne plu povas dormi cxi-vespere.

— Vi estas bona ulo, sinjoro Baginzo, kaj mi akceptas vian oferon. Se iam vi rimarkas ion, atentu veki unue min! Mi kusxigxos maldekstre en la interna kaverno proksime de cxi tie.

— Iru do! — diris Bilbo. — Mi vekos vin noktomeze, kaj vi vekos la venontan vacxanton.

Tuj kiam Bomburo foriris, Bilbo surfingrigis sian ringon, ligis sian sxnuron, sxtelgrimpis de sur la muro malsupren, kaj foriris. Li disponis pli malpli kvin horojn. Bomburo ade dormis (li dormis je cxiu momento, kaj depost sia aventuro en la arbaro li cxiam provis rekapti la belajn songxojn, kiujn li tiam spertis) kaj la aliaj laboris kun Torino. Supozeble neniu — inkluzive de Filio kaj Kilio — surgrimpus la muron, antaux ol venus ties vico.

Estis tre mallume, kaj li ne rekonis la vojon kiam li forlasis la padon, kiun ili nove konstruis, kaj subeniris gxis la akvofluo. Fine li venis al la voja kurbo, kie li devis trapasi la akvon se li deziris atingi la tendaron lauxintence. Tie la rivereto estis malprofunda kaj largxa, kaj la trapasado ne estis malfacila ecx por la eta hobito. Li jam preskaux transiris, kiam li glitis sur rondan sxtonon kaj falis en la akvon kun plauxdo, Li jxus elgrimpis la kontrauxan bordon, kiam elfoj aperis el la mallumo kun brilaj lanternoj sercxante tiun, kiu faris tiom da bruo.

— GXi estis ne fisxo! — diris unu. — Vagas spiono en la cxirkauxajxo. Kasxu la lampojn! Ili helpos lin pli ol nin, se temas pri la stranga eta kreitajxo, kiu estas ilia servisto.