John Tolkien - La hobito

— Ni reiru nun al la Monto! — kriis Torino. — Ni ne disponas multe da tempo!

— Kaj ne multe da mangxajxoj! — kriis Bilbo, cxiam praktika pri tiaj temoj. Li cetere sentis, ke la aventuro proprasence finigxis, kiam mortis la drako (kaj pri tio li multe eraris) kaj li donacus plejparton de sia porcio de la profito por harmonie konkludi la aferon.

— Reen al la Monto! — kriis la gnomoj, kvazaux ili ne auxdus lin. Li tiel devis akompani ilin.

CXar vi jam auxdis pri la aliaj eventoj, vi povas konstati, ke restis al la gnomoj ankoraux kelkaj tagoj. Ili esploris la kavernojn denove kaj trovis, kiel atendite, ke la CXefpordo estis la sola malfermita enirejo. CXiuj aliaj pordoj (krom evidente la sekreta pordeto) estis jam de jaroj frakasitaj kaj blokitaj dum la okupado de Smauxgo. Restis neniu spuro de tiuj elirejoj. Ili do komencis nun fortigi la pordegon, kaj riparis la vojon, kiu kondukis de tie. Ili trovis multajn ilojn, kiujn uzis la antikvaj ministoj, fosistoj kaj konstruistoj, kaj per kiuj ili ankoraux sciis labori tre lerte.

Dum ili laboris, la korakoj ade alportis novajxojn. Tiel ili eksciis, ke la Elfa regxo deviigis sian vojon por iri al la Lago, kaj ili do disponis pli da tempo. Des pli bone, ili auxdis ke tri el iliaj poneoj eskapis kaj vagis en la sovagxejo apud la Rivero Rapida ne longe for de la loko, kie ili postlasis siajn provizojn. Tial, dum la aliaj dauxrigis sian laboron, Filio kaj Kilio foriris gvidite de korako por revenigi la poneojn kaj la pakajxojn, kiujn ili povis trovi.

Ili foriris por kvar tagoj, kaj poste ili eksciis, ke kunvenis la homaj kaj elfaj armeoj kaj ke tiuj rapidiris al la Monto. Sed ili kuragxigxis, cxar ili nun havis suficxe da provizoj almenaux por kelkaj semajnoj, se ili atentus. (La plimulto estis kramo, evidente, kaj ili trovis gxin terure teda. Tamen kramo estas pli bona ol nenio.) La enirejo estis nun defendita de dika kaj alta muro da rekte metitaj sxtonoj. Ankaux trovigxis en la muro truoj permesantaj al la gnomoj vidi kaj pafi, sed ne permesantaj trapasadon. Tial ili grimpis enen kaj eliris per sxtupetaroj, kaj hisis objektojn per sxnuroj. Por lasi elflui la rivereton, ili faris malgrandan malaltan arkajxon sub la nova muro. Sed apud la enirejo ili refosis la riverfundon, kaj nova largxa lageto aperis inter la monta deklivo kaj la akvofala breto, de kie la rojo fluis al Dalo. Por atingi la pordegon sen nagxi, oni nun devis sekvi mallargxan subklifan padon sur la dekstra flanko, laux la vidpunkto de la muro. Poste ili venigis la poneojn gxis la supraj sxtupoj apud la malnova ponto, demetis la sxargxojn, kaj sendis ilin for sen rajdantoj ordonante, ke ili revenu al siaj mastroj en la sudo.

Unu vesperon subite ekbrilis multaj lumoj de torcxoj kaj fajroj preter Dalo en la suda malproksimo.

— Ili estas venintaj! — vokis Balino. — Kaj ilia tendaro estas ampleksa. Ili devis eniri la valon dum la krepuska mallumo laux ambaux bordoj de l’ rivero.

Tiunokte la gnomoj malmulte dormis. La mateno ankoraux palis, kiam ili vidis grupon alveni. De malantaux sia muro ili rigardis ilin veni gxis la vala fino kaj de tie malrapide grimpi. Post nelonge ili povis vidi, ke venis armitaj kaj batalopretaj laganoj kun elfaj arkistoj. Post kelka tempo la grupo grimpis sur la falintajn rokojn kaj aperis cxe la akvofalo. Ili surprizigxis, kiam ili vidis antaux si la lageton kaj pordegon defenditan de la nova muro el masonita sxtono.

Dum ili staris indikante kaj diskutante, Torino alparolis ilin.

— Kiuj estas vi? — li vokis lauxte, — kiuj venas militopretaj al la pordoj de Torino, filo de Traino, Regxo sub la Monto. Kaj kion vi deziras?

Sed ili ne respondis. Kelkaj turnis sin kaj rapide foriris. La aliaj gapis longe la CXefpordon kaj gxiajn fortikajxojn, kaj tiam ankaux foriris. Tiutage la tendaro movigxis orienten de la rivero, gxuste inter ambaux montajn firstojn. La rokoj resonis pro iliaj vocxoj kaj kantoj, cxar ili ne ripozis jam de multaj tagoj. Auxdigxis elfaj harpoj kaj dolcxa muziko. Dum tio ehxis supren al ili, sxajnis ke la frida aero varmigxis, kaj ili sentis la legxeran arbaran aromon de printempaj floroj burgxonantaj.

Tiam Bilbo sopiris, ke li povu eskapi el tiu sombra kastelo kaj subeniri por gxui la bankedojn kaj festenojn apud la fajroj. Ankaux kelkaj el la junaj gnomoj estis kortusxitaj, kaj ili murmuris sian preferon, ke la historio konkludigxu pli konvene, kaj ke ili povu bonvenigi tiun popolon kiel amikojn. Sed Torino havis grizan mienon.

Tiam la gnomoj mem alportis harpojn kaj muzikilojn retrovitajn en la rabajxaro. Ili ludis muzikon por distri lin, sed la kanto ne estis elfa kaj parte similis tiun, kiun ili kantis antaux longe en la eta hobitotruo de Bilbo:

Tiu kanto sxajne placxis al Torino, kaj li ridetis denove kaj pligajigxis. Li komencis kalkuli la distancon gxis la Feraj Montoj kaj kiomlonge ili devus atendi la alvenon de Daino al la Soleca Monto, se tiu ekspediciis tuj kiam la mesagxoj atingis lin. Sed la koro de Bilbo premigxis pro la kanto kaj la paroltemo, cxar ambaux estis tro batalemaj.

Tre frue la sekvan matenon ili vidis trupon da lancistoj transiri la riveron kaj marsxi en la valon. Tiuj kunportis la verdan standardon de l’ Elfregxo kaj la bluan de l’ Lago. Ili progresis gxis la muro antaux la CXefpordo.

Denove salutis ilin Torino lauxtvocxe:

— Kiuj estas vi, kiuj venas armitaj al la pordo de Torino, filo de Traino, Regxo sub la Monto?

CXi-foje oni respondis al li. Alta viro kun malhela hararo kaj sombra vizagxo pasxis antauxen kaj kriis:

— Hoj Torino! Kial vi cxirkauxbaras vin kiel rabisto en sia kasxejo? Ni ankoraux ne estas viaj malamikoj, kaj ni gxojas, ke vi estas viva superante niajn esperojn. Ni venis supozante, ke neniu travivis cxi tie. Sed cxar ni retrovas vin, ni cxiuj devas kunveni kaj kunsidi.

— Kiu vi estas, kaj kial ni devas kunsidi?

— Mi estas Bardo, kaj propramane mi mortigis la drakon kaj liberigis vian trezoron. CXu tio ne estas afero, kiu koncernas vin? Krome mi estas rekta heredanto de Giriono el Dalo, kaj en via trezoro miksigxis multaj valorajxoj de viaj haloj kaj de la urboj, kiujn kaperis Smauxgo. CXu tio ne estas temo, pri kiu ni povas paroli? Plie, dum sia fina batalo Smauxgo detruis la logxejojn de la homoj de Esgaroto, kaj mi ankoraux estas servanto de ilia Urbestro. Mi parolas nome de tiu, kaj demandas, cxu vi ne kompatas la cxagrenon kaj mizeron de lia popolo? Ili helpis vin kiam vi estis afliktita, kaj rekompence vi venigis al ili nur ruinigxon, kvankam sendube vi ne deziris tion.

Tiuj estis efektive bonaj paroloj kaj pravaj, kvankam sombre diritaj, kaj Bilbo kredis, ke Torino tuj akceptos ilian rezonadon. Li ne fakte atendis, ke iu ajn memorus, ke li mem unue malkovris la vundan punkton de l’ drako. Kaj des pli bone, cxar neniu fakte ecx konsideris tion. Sed li ankaux ne povis imagi, kiom potencas drakokovita oro kaj kiom fervoras la gnomaj koroj. Torino efektive pasigis longajn horojn en la trezorejo, kaj tien lia spirito ade strebis. Kvankam li aparte sercxis la Arkesxtonon, lin allogis aliaj mirindaj valorajxoj, kiuj kusxis tie kaj memorigis lin pri profunda kunplektigxo de la antikvaj laboroj kaj lamentoj de lia popolo.