John Tolkien - La hobito

— CXu ekzistas nenio, pro kio vi rezignus vian oron?

— Nenio, kion vi aux viaj amikoj povus proponi.

— Kaj kio pri Arkesxtono de Traino? — li diris, kaj samtempe la maljunulo malfermis la keston, kaj levis la juvelon supren. La lumo impetis de sur lia mano kun matenblanka glimo.

Tiam Torino mire mutigxis konsternite. Neniu parolis dum longa tempo.

Fine Torino rompis la silenton, kaj lia vocxo rauxkis pro kolero.

— Tiu sxtono apartenis al mia patro, kaj nun al mi, — li diris. — Kial do mi devus pagi por tio, kio estas mia? — Sed lia mira scivolemo superis lin, kaj li aldonis: — Kiel venis tiu heredajxo de miaj prauloj al vi? Se fakte mi bezonas demandi tion al tia bando da sxtelistoj.

— Ni ne estas sxtelistoj, — respondis Bardo. — Ni sxangxos vian posedajxon kontraux la nia.

— Kiel gxi venis al vi? — kriis Torino furioze.

— Mi mem donis gxin! — pepis Bilbo, kiu sxtele rigardis super la muron terurite.

— Vi! Vi! — kriis Torino, kiu turnis sin al li kaj tenis lin per ambaux manoj. — Fia hobitacxo! Vi etstatura… rompsxtelisto! — li koleris ne povante trovi la gxustajn vortojn kaj skuante la kompatindan Bilbon kiel kuniklon.

— Je la barbo de Durino! Mi ja deziras, ke cxeestu nun Gandalfo! Li estu malbenita, pro tio ke li elektis vin! Lia barbo malkresku! Mi ja jxetos vin al la subaj rokoj! — li kriis kaj levis Bilbon per siaj brakoj.

— Haltu! Via deziro estas plenumita! — diris vocxo. La maljunulo kun la kesto forlasis sian kapucxon kaj mantelon. Estis Gandalfo! Kaj sxajne ne tro frue. — Se ne plu placxas al vi mia rompsxtelisto, bonvolu ne damagxi lin. Surterigu lin kaj auxskultu, kion li intencas diri!

— Vi sxajne komplotis kune! — diris Torino, kaj li faligis Bilbon sur la muran supron. — Mi ne plu traktos kun sorcxistoj kaj ties amikoj. Kion do vi deziras diri, posteulo de ratoj?

— Ve al mi, ve al mi! — diris Bilbo. — Mi konfesas, ke la situacio estas iom embarasa. Sed vi eble memoras ke, laux vi, mi rajtis elekti mian dekkvaronon el la trezoro! Mi eble tro lauxvorte interpretis tion. Mi nun trovas, ke gnomoj agas iom pli noble per siaj paroloj ol per siaj faroj. Sed tamen vi opiniis antauxe, ke miaj servoj ja valoris ion. Posteulo de ratoj, cxu?! CXu tio estas la danko promesita de vi kaj via familio, Torino? Nu akceptu almenaux, ke mi jam disponas mian porcion laux mia deziro, kaj lasu min repagita!

— Mi konsentas, — diris Torino sombre. — Mi ja lasos vin foriri tiel. Sed vi kaj mi neniam plu renkontigxos! — Post tio li turnis sin kaj parolis super la muron:

— Oni perfidis min, — li diris. — Vi prave konjektis, ke mi ne povus forlasi Arkesxtonon, mian familian heredajxon. Kontraux gxi mi donos dekkvaronon el nia oro kaj argxento, escepte de la gemoj. Kaj tio egalas la promesitan repagon de tiu perfidulo, kiu nun rajtas foriri. Kun li vi povos dividi la porcion. Kvankam li ricevos malmulte, mi supozas. Mi sendos lin al vi, se vi deziras, sed mia amikeco ne akompanas lin.

— Subiru do nun al viaj amikoj! — li diris al Bilbo. — Aux mi ja jxetos vin tien.

— Kio pri la oro kaj argxento? — demandis Bilbo.

— GXi sekvos poste, kiam ni pretigos gxin,—li diris.—Nun subiru!

— GXis tiam ni gardos la sxtonon! — kriis Bardo.

— Cetere vi ne similas grandiozan Regxon sub la Monto, — aldonis Gandalfo. — Sed eble tio sxangxigxos.

— Eble, — diris Torino. Sed la trezoro jam tiel ensorcxis lin, ke li scivolis cxu li povus pere de Daino rekapti Arkesxtonon kaj samtempe gardi la promesitan porcion de l’ trezoro.

Poste Bilbo hisigxis malsupren de l’ muro, kaj foriris sen rekompenco por siaj klopodoj, krom la kiraso, kiun Torino jam donis al li. Profunda honto premis la korojn de pli ol unu el la gnomoj.

— Adiaux! — li kriis al ili. — Ni eble denove renkontigxos kiel amikoj.

— Rapidu for! — kriis Torino. — Kvankam vi portas masxkirason, kiun fabrikis mia popolo, sed vi ne meritas gxin. Gin ne trapikas sagoj, sed se vi ne hastos for, mi trapikos viajn fiajn piedojn. Rapidu do!

— Atendu tamen! — diris Bardo. — Laux nia volo, vi disponos tempon gxis morgaux. Je tagmezo, ni revenos por vidi, cxu vi alportis el la trezoro la porcion, kiun la sxtono garantias. Se tio farigxas sentrompe, ni ja foriros, kaj la elfa armeo revenos al la Arbaro. GXis tiam, adiaux!

Tiam ili reiris al la tendaro. Sed Torino sendis pere de Roako mesagxistojn al Daino kun informoj pri la novajxoj petante, ke tiu alvenu senprokraste.

Tago kaj nokto pasis. La sekvan tagon la vento blovis el la okcidento, kaj la aero ombrigxis kaj sombrigxis. La mateno estis ankoraux frua kiam auxdigxis krioj en la tendaro. Kurieroj venis kaj raportis, ke gnoma armeo aperis cxirkaux la orienta monta firsto, kaj nun hastis al Dalo. Daino ja estis alveninta. Li rapidiris tranokte kaj tiumaniere atingis ilin pli frue, ol ili atendis. CXiu gnomo portis gxisgenuan feran masxkitelon, kaj kovris siajn krurojn per fajnaj flekseblaj metalaj sxtrumpoj, kies fabrikmetodon konis nur la popolo de Daino. CXiu gnomo estas ege fortika malgraux sia nealteco, sed cxi tiuj estis fortaj ecx kompare kun aliaj gnomoj. Dum bataloj ili svingis pezajn dutenilajn martelegojn, sed ankaux cxeflanke portis mallongan glavon kaj cxedorse rondan sxildon. Iliaj barboj estis forkoformaj kaj plektitaj, kaj nete sxovitaj sub iliajn zonojn. Iliaj cxapoj kaj sxuplandoj estis feraj, kaj iliaj vizagxoj estis severaj.

Trumpetoj sonoris, por ke homoj kaj elfoj estu batalpretaj. Post nelonge vidigxis en la alta valo rapide irantaj gnomoj. Ili haltis inter la rivero kaj la orienta firsto. Sed kelkaj iris pluen kaj transiris la riveron apud la tendaro. Tie ili kusxigis siajn armilojn kaj levis siajn manojn por signali pacon. Bardo eliris por renkonti ilin kun Bilbo.

— Daino, filo de Naino, sendis nin, — ili diris, kiam oni starigis al ili demandojn. — Ni hastas al niaj parencoj sub la Monto, cxar ni eksciis, ke la regxo regas denove. Kiuj vi estas, kiuj okupas la ebenejon kvazaux malamikoj antaux defenditaj muroj?

Tio estis kompreneble la gxentila kaj iom eksmoda formulo por tiaj okazoj, kaj simple signifis: “Vi havas neniujn aferojn cxi tie. Ni atingos nian celon, do forigu vin de nia vojo, aux ni batalos kontraux vin!”

Ili intencis pluiri al loko inter la Monto kaj rivera kurbigxo, cxar sxajnis, ke tiu mallargxa loko ne estis tiom forte defendita.

Bardo kompreneble malpermesis al la gnomoj aliri la Monton. Li decidis atendi cxar li konstatis, ke la oro kaj argxento neniam estus alportitaj por pagi Arkesxtonon, se pliaj plenarmitaj helpotrupoj venus al la fortikajxo. Ili alportis multajn provizojn, cxar gnomoj povas porti pezajn sxargxojn, kaj preskaux cxiu gnomo de Daino portis ampleksan dorsosakon aldone al siaj armiloj. Tiel ili povus travivi siegxon dum pluraj semajnoj, kaj poste povus veni pliaj gnomoj — fakte multe pli, cxar Torino havis multajn parencojn. Plie ili povus malfermi kaj gardi unu el la aliaj pordoj, tiel ke la siegxantoj devus cxirkauxi la tutan Monton, kaj ili havus nesuficxajn personojn por tio.

Tio estis efektive la gnoma plano (cxar la korakaj mesagxistoj multe flugis inter Torino kaj Daino), sed tiumomente la vojo estis barita, kaj post multaj koleraj paroloj la gnomaj mesagxistoj sin returnis grumblante sub siaj barboj. Tiam Bardo tuj sendis mesagxistojn al la CXefpordo, sed ili trovis nek oron nek pagon. Sagoj pafis al ili, kiam ili alproksimigxis, kaj ili haste retroiris konsternite. La tendaro nun plene aktivis kun preparado por batalo, cxar la gnomoj de Daino nun antauxeniris laux la orienta rivera bordo.

— Stultuloj! — ridis Bardo. — Estas erare veni sub la monta firsto! Ili ne komprenas batalojn surgrundajn, malgraux sia sperto pri militoj subteraj. Jam kasxigxas niaj arkistoj kaj lancistoj inter la rokoj je ilia dekstra flanko. La gnoma masxkiraso estas bona, sed ili malfacile progresos. Ni do ataku ilin de ambaux flankoj, antaux ol ili ripozos.