John Tolkien - La hobito

— Tio ne utilas, se oni jam vidis nin, — diris Dorio, kiu jam rigardis supren al la monta pinto, kvazaux li supozis vidi Smauxgon sidi tie kiel birdo sur pregxeja turo.

— Ni devos riski tion, — diris Torino. — Hodiaux ni ne povas iri pluen.

— Oni konsentas! — kriis Bilbo, kaj jxetis sin planken.

En la kaverno estis suficxe da spaco por cent gardistoj, kaj pli profunde trovigxis sxirmita groto for de la ekstera malvarmo. GXi estis nelogxata kaj sxajnis, ke ecx la sovagxaj bestoj ne uzis gxin depost la komenco de la Smauxga regno. Ili tie sternis siajn pakajxojn. Kelkaj tuj kusxigxis por dormi, kaj aliaj sidigxis cxe la ekstera pordo kaj diskutis siajn planojn. Parolante, ili cxiam revenis al la sama temo: kie estas Smauxgo? Ili rigardis okcidenten sed tie nenio vidigxis. Oriente estis nenio. Kaj sude ne vidigxis spuro de l’ drako, sed tamen svarmis en la malproksimo multaj birdoj. Ili rigardis kaj miris pro tio, sed ili ankoraux ne povis trovi la kialon, kiam surcxiele aperis la unuaj malvarmaj steloj.

Se oni deziras, same kiel la gnomoj, scii kio okazis pri Smauxgo, oni devas reveni al la vespero antaux du tagoj, kiam li frakasis la pordon kaj forflugis.

La homoj de Lagurbo Esgaroto estis plejparte hejme, cxar la vento blovis fride el la malhela oriento. Tamen kelkaj promenis sur la kajoj, kiel ili sxatis fari, mirante la lagon speguli la stelojn de inter la nubaj ombroj. De ilia urbo la Soleca Monto estis kasxita de malaltaj montetoj apud la norda laga bordo, kaj inter tiuj fluis la Rivero Rapida. La montopinto vidigxis nur kiam la cxielo estis sennuba, kaj ili malofte rigardis gxin, cxar gxi estis morna kaj misauxgura ecx en la matena sunlumo. GXi nun estis ekstervida kaj vualita de la mallumo.

Tamen tiumomente gxi ekaperis kun flagro. Rapida ragxa brilo lumigis gxin, kaj poste velkis.

— Rigardu! — diris unu el ili. — La lumoj denove! La pasintan nokton la vacxistoj vidis ilin ekbrili kaj malaperi ekde la noktmezo gxis la auxroro. Io okazas tie supre.

— Eble la Regxo sub la Monto forgxas oron, — diris alia. — Li iris norden jam de tre longe. Eble venis la momento por fine realigi la kantojn.

— Kiu regxo? — diris alia sombre. — Tio multe pli similas la flamojn de l’ rabema drako. Tiu estas la sola Regxo sub la Monto, kiun ni vere konas.

— Vi cxiam prognozas malgajajn aferojn! — diris la aliaj. — Jen inundojn, jen venenitajn fisxojn! Pripensu ion pli gajan!

Subite vidigxis arda brilo sub la montetoj, kaj la norda lago reflektis oron.

— La Regxo sub la Monto! — ili kriis. — Rebrilas ties gloro, ricxajxoj fluas fonte, riveroj da trezoro! Ora rivero fluas de l’ Monto! — ili kriis kaj la laganoj malfermis siajn fenestrojn kaj hastis eksteren.

Denove la urbo ekscitigxis kaj entuziasmigxis. Sed la sombra ulo kuris furioze al la Urbestro.

— La drako revenas, aux mi estas stultulo! — li kriis. — Rompu la ponton! Armu vin! Armu vin!

Tiam trumpetoj sonis kaj resonis apud la rokaj bordoj. La aklamoj cxesis kaj la bona humoro farigxis hororo. Tiel la drako ne trovis ilin tute malpretaj.

Post nelonge ili povis vidi, ke li rapide alflugis, kiel terura fajrero farigxante cxiam pli brila kaj vasta. Ecx frenezuloj ne plu dubis, ke la auxguroj realigxas mise. Tamen restis ankoraux iom da tempo. Ili plenigis per akvo cxiun ujon de la urbo, armis cxiun batalanton kaj pretigis cxiun sagon kaj lancon. Ili dispecigis kaj faligis la lagbordan ponton antaux ol la draka tondro alproksimigxis. Tiam la lago ondigxis arde sub liaj batantaj flugiloj.

Dum homoj ploris kaj kriis, li flugis super iliaj kapoj celante la ponton, sed frustrigxis! La ponto ne plu restis, kaj liaj malamikoj okupis insulon en profunda akvo, kiu malplacxis al li, cxar gxi estis tro profunda kaj tro malvarma. Se li jxetus sin en la lagon, vaporo kaj sufoka nebulo kovrus la tutan landon dum tagoj. Sed la lago estis pli potenca ol li, kaj gxi estingus liajn fajrojn antaux ol li povus eskapi.

Kun tremiga mugxo li do transflugis la urbon. Svarmo da malhelaj sagoj impetis cxielen, sed ili rompigxis kaj splitigxis sur liaj skvamoj. La fustoj bruligitaj de lia spirado eksiblis hajlante reen en la lagon. Oni neniam povus imagi la artfajrajxojn, kiujn ili povis spekti tiun nokton. Kiam la arkoj pafis kaj la trumpetoj trilis, la draka furiozo ekflamis senbride, frenezigis kaj blindigis lin. Jam de tre longe neniu auxdacis kontrauxbatali lin, kaj ecx nun neniu kuragxus, se ne kurus tien kaj reen la sombra ulo (kiu nomigxis Bardo) spronante la arkistojn kaj petante la Urbestron, ke tiu ordonu pluan batalon gxis la lasta sago.

Fajro sxprucis spasme el la draka fauxko. Li rondflugis alte en la cxielo super ili kaj lumigis la tutan lagon. La lagobordaj arboj glimis per kupra kaj sangkolora brilo plauxdante en la kapriolantaj ombroj. Poste li traflugis la torenton da sagoj neniel atentante la dangxeron, kaj ne zorgante por prezenti siajn skvamojn al siaj atakantoj, celante nur neniigi la urbon per flamoj.

Kvankam oni versxis akvon antauxe sur la domojn, fajroj ekbrulis sur la tegmentaj pajloj kaj lignaj traboj, dum la drako falis, balais sian fajron kaj poste forflugis denove. Ankorauxfoje cent manoj versxis akvon, kiam aperis fajreroj. Tiam li svingis sian voston kaj la tegmento de l’ Granda Domo frakasigxis kaj disfalis. Nevenkeblaj flamoj eksaltis en la vesperan mallumon. Li kirligxis suben denove, kaj post pluraj flugoj domo post domo ekbrulis kaj dispecigxis. Same kiel musxo el la marcxoj, neniu sago povis haltigi aux dolorigi Smauxgon.

Homoj nun komencis salti en la akvon cxiuflanke. Virinoj kaj infanoj kunpremigxis en plenaj boatoj apud la bazara varfo. Viroj komencis forjxeti siajn armilojn. Ili nun ploris kaj gxemis. Anstataux kanti antikvajn gajajn kantojn pri la gnomoj kiel lastatempe, la homoj nun malbenis iliajn nomojn. La Urbestro mem fugxis al sia ornamita sxipo celante forremi dum la tumulto por savi sin. CXiuj certis, ke la urbo baldaux dezertigxos kaj forbrulos, kaj restos nur lagnivelaj fostoj.

Tio estis la draka intenco. Estis egale al li, ke ili surboatigxis. CXar li povos gxui bonan cxasadon, gxis ili kaptigxos aux mortos pro malsato. Kaj estis egale, cxu ili atingis la lagobordojn. CXar li intencis bruligi la bordajn arbarojn por velkigi la kampojn kaj pasxtejojn. Jam de multaj jaroj li ne gxuis pli ardan distrajxon, ol li gxuis nun turmentante la urbon.

Sed restis inter la brulantaj domoj tacxmento da arkistoj, kiuj ankoraux ne retiris sin. La sombravocxa kaj sombramiena Bardo estis ilia estro. Kvankam liaj amikoj mokis lin, cxar li auxguris inundojn kaj venenitajn fisxojn, ili konis lian valoron kaj bravecon. Li estis praido de Giriono, Mastro de Dalo, kies edzino kaj infano eskapis el gxi dum la ruinigxo per la Rivero Rapida jam delonge. Li nun pafis per granda arko el taksuso, gxis restis nur unu sago. La flamoj pliproksimigxis. Liaj kunuloj iom post iom forfugxis. Lastafoje li kurbigis sian arkon.

Subite el la mallumo io flirtis sur lian sxultron. Li eksaltis, sed temis nur pri maljuna turdo. Senhezite la turdo klinigxis al lia orelo, kaj diris novajxon al li. Li miris, ke li povis kompreni la lingvajxon, sed li ja estis parenca al la antikvaj logxantoj de Dalo.

— Atendu! Atendu! — la birdo diris al li. — La luno supreniras. Celu la kavon sur lia maldekstra brusto, kiam li flugos supren kaj turnigxos!

Dum Bardo silentis mirante, la turdo rakontis al li ankaux tion, kio okazis apud la Monto, kaj kion li auxdis.

Tiam Bardo tiris la arksxnuron gxis sia orelo. Dum la drako rondiris malalte, la luno aperis cxe la orienta bordo kaj briligis liajn flugilojn per argxenta glimo.

— Sago! — diris la arkisto. — Nigra sago! Mi sxparis vin gxisfine! Neniam vi trompis min, kaj cxiam mi retrovis vin. Mi heredis vin de mia patro, kaj li same jam de la praaj tempoj. Se iam vi venis el la forgxejo de l’ vera Regxo sub la Monto, iru nun kaj hastu!