John Tolkien - La hobito

— Vi parolas prave! — respondis Torino, veninte el sia revo. — Ni ekiru! Mi gvidos vin. Ecx post mil jaroj mi ne forgesos la vojojn de cxi tiu palaco. — Tiam li vokis la aliajn, kaj ili amasigxis, kaj kun torcxoj super kapoj ili trapasis la largxan pordon, sed ne sen kelkaj retroaj sopiraj rigardoj.

Ili rekovris per siaj kadukaj kapucxoj kaj manteloj la novajn brilantajn masxkirasojn kaj helmojn, kaj lauxvice marsxis malantaux Torino simile al magra lumlinio en la mallumo, kiu foje haltis, auxskultis, kaj timis, ke denove auxdigxos la bruoj de l’ drako.

Kvankam la malnovaj ornamajxoj estis sximozaj kaj detruitaj, kaj kvankam cxio estis renversita kaj cindrigita de la drako, Torino konis cxiun tunelon kaj galerion. Ili grimpis sxtuparon, cxirkauxiris angulon kaj subeniris ehxantan vojon, turnis sin kaj grimpis alian sxtuparon, kaj denove supreniris alian. La sxtupoj estis glataj, largxaj kaj belaj, cxizitaj en la natura roko. La gnomoj ade supreniris ne renkontante spuron de vivo, krom ombrojn kiuj fugxis de la torcxlumo, kies flamoj flagretis en la subteraj ventetoj.

Tamen la sxtupoj ne tauxgis por la hobitaj kruroj. Bilbo sentis, ke li preskaux ne plu povos dauxrigi, kiam la plafono subite sxvebis supren kiel alta kaj vasta volbo ekster la lumo de iliaj torcxoj. Blanka lumo trabrilis aperturon en la malproksimo super ili, kaj la aero odoris pli dolcxe. Kaj antaux ili vidigxis pala lumo tra la pordego, kiu estis tordita kaj duonbruligita, kaj pendis sur cxarniroj.

— Jen la CXambrego de Troro, — diris Torino, — la salono por festenoj kaj konsilioj. Ne longe for trovigxas nun la CXefpordo.

Ili trapasis la ruinigitan halon. Tie tabloj putris, segxoj kaj benkoj estis renversitaj, bruligitaj kaj kadukaj. Kranioj kaj ostoj estis dise sternitaj sur la planko, kun boteloj kaj bovloj, rompitaj trinkokornoj kaj tavoloj da polvo. Kiam fine ili trapasis plian pordon je la kontrauxa flanko, iliajn orelojn trafis bruo de fluanta akvo, kaj vidigxis griza lumo.

— Jen la origino de la Rivero Rapida, — diris Torino. — De cxi tie gxi hastas al la CXefpordo. Ni sekvu gxin!

El ombra aperturo en la roka muro fontis rojo kvazaux boligita akvo, kaj gxi kirligxis al mallargxa fluejo, profunde fosita kaj rektigita de lertaj antikvaj manoj. Paralele sekvis gxin sxtonpavima vojo, suficxe largxa por pluraj personoj. Ili rapide kuris laux gxi, kaj cxirkauxis largxarkan angulon — kaj jen! Eklumis la tago cxirkaux ili! Super ili staris arkajxo, kies plafono estis ankoraux detale gravurita, kvankam gxi estis splitita kaj karbigita. Nebuleca suno radiigis sian lumon inter la montajn firstojn, kaj ora lumbrilo pluvis sur la pavimitan sojlon.

Aro da vespertoj vekigxis surprizite pro la brulantaj torcxoj kaj superflirtis ilin. Ili eksaltis, kaj iliaj piedoj glitis sur la sxtonoj, kiuj glatis kaj sximis, cxar la drako ofte frotis ilin kiam li trapasis. Antaux ili la akvo falis pluen lauxte sxauxmante gxis la valo. Ili jxetis teren siajn mortantajn torcxojn, kaj staris gapante la brilan pejzagxon. Ili atingis la CXefpordon, kaj nun rigardis super Dalo.

— Nu! — diris Bilbo. — Mi neniam antauxe kredis, ke mi rigardos tra cxi tiu pordo de interne. Kaj mi neniam kredis, ke tiom placxos al mi revidi la sunon kaj senti la venton sur mia vizagxo. Sed, aj!.. la vento ja estas malvarma!

Kaj li pravis. Akra orienta vento blovis anoncante la venontan vintron. GXi cirkulis super kaj cxirkaux la Monton en la valon, kaj susuris inter la rokoj. Post longa vojagxo en la varmegaj profundajxoj de la drakaj kavernoj, ili tremis sub la suno.

Bilbo subite konstatis, ke li estas ne nur laca, sed ankaux tre malsata.

— SXajnas, ke estas malfrua mateno, — li diris, — kaj mi kalkulas, ke estas pli malpli la matenmangxa horo — se restas io por nutri nin. Sed mi dubas, ke la cxefporda sojlo de Smauxgo estas la plej tauxga loko por mangxi. Eble ni iru al loko, kie ni povos sidi dum kelka tempo!

— GXuste! — diris Balino. — Kaj mi kredas, ke mi scias kien iri. Ni iru al la malnova sentinela turo sud-okcidente de la Monto.

— Kiom malproksima gxi estas? — demandis la hobito.

— Kvin horojn da marsxado, laux mi. Temos pri malfacila vojo. La vojo de la CXefpordo laux la maldekstra rivera bordo sxajnas detruita. Sed rigardu tien suben! La rivero serpentas subite orienten trans Dalon antaux la ruinigita urbo. CXe tiu punkto antauxe trovigxis ponto kondukanta al kruta sxtuparo, kiu supreniras al la dekstra bordo. Tie vojo iras al Korvokresto. Estas (aux estis) pado, kiu kondukis supren al la postenejo. Ecx se restas tie la antikvaj sxtupoj, tamen estos malfacile rampi supren.

— Bona cxielo! — grumblis la hobito. — Pli da grimpado kaj marsxado sen la matenmangxo! Mi scivolas, kiom da matenmangxoj kaj aliaj mangxoj ni ne gxuis en tiu fia, senhorlogxa, senhora truo?

Fakte pasis du noktoj, kaj unu tago inter tiuj (kvankam oni ne povas diri, ke ili absolute nenion mangxis), depost kiam la drako frakasis la magian pordon. Sed Bilbo perdis sian kalkulopovon, kaj estis egale al li, cxu temis pri nokto aux semajno da noktoj.

— Ne cxagrenigxu! — diris Torino ridante. Lia espero rekreskis denove, kaj li skuis brue la valorajn sxtonojn en siaj posxoj. — Ne komparu mian palacon kun fia truo! Vi devos atendi, ke oni denove purigu kaj dekoraciu gxin!

— Tio ne okazos gxis la morto de Smauxgo, — diris Bilbo malgaje. — Kaj cetere, kie li trovigxas? Mi donacus bonan matenmangxon por scii. Mi esperas, ke nun li ne gvatas nin de la supro de l’ Monto!

Tiu ideo multe konsternis la gnomojn, kaj ili rapide konsentis, ke Bilbo kaj Balino parolis prave.

— Ni devos foriri de cxi tie, — diris Dorio. — Mi sentas, kvazaux lia rigardo borus mian nukon.

— CXi tie estas malvarma soleca loko, — diris Bomburo. — Ni povas trinki, sed laux mi vidigxas nenio por mangxi. La drako devas multe malsati en cxi tiu regiono.

— Venu, venu! — kriis la aliaj. — Ni sekvu la vojon de Balino.

Sub la dekstra roka muro ne trovigxis vojo, kaj ili do trenis sin pluen inter la sxtonojn maldekstre de la rivero. La senviva dezerteco denove sombrigis ecx Torinon. La ponto, pri kiu parolis Balino, jam delonge disfalis, kaj la plimulto de gxiaj sxtonoj nun farigxis rokoj meze de la brua rivera sxanelo. Sed ili trapasis la riveron sendangxere, trovis la antikvan sxtuparon kaj grimpis sur la dekstran bordon. Post nelonge ili trovis la malnovan vojon kaj baldaux venis al profunda valeto sxirmita inter la rokegoj. Ili iomete ripozis tie kaj matenmangxis kiel eble plej bone precipe per kramo kaj akvo. (Se vi deziras scii, el kio konsistas la kramo, mi povas diri nur, ke mi ne konas la recepton, sed gxi similas biskviton, estas senfine konservebla, normale satiga, sed ankaux enuiga kaj certe teda, krom kiel ekzerco por macxado. GXin fabrikis la laganoj por longaj vojagxoj.)

Poste ili iris pluen. Nun la vojo direktis okcidenten kaj forlasis la riveron, kaj la granda sudenetendita remparo de l’ monta firsto ade proksimigxis. Post kelka tempo ili atingis la montan deklivon. GXi estis apika, kaj ili rampis malrapide unu post la alia, gxis fine dum la malfrua posttagmezo ili venis supren de la kresto kaj vidis la vintran sunsubiron en la okcidento.

Ili tie trovis ebenajxon senmuran cxe tri flankoj, kies kvara norda flanko konsistis el rokoza fasado, kaj tie trovigxis porda aperturo. El tiu pordo estis videbla vasta pejzagxo oriente, sude kaj okcidente.

— CXi tie, — diris Balino, — en la malnova tempo ni cxiam postenigis sentinelojn, kaj la pordo malantaux ni kondukas al elfosita kaverno, kiu servis kiel postenejo. Oni provizis multajn similajn lokojn cxirkaux la Monto. Sed oni sxajne ne multe bezonis vacxantojn dum niaj prosperaj tagoj. Kaj eble la sentineloj postenis iom tro komforte — cxar ili estus alarmintaj nin multe pli longe antaux ol la drako venis, kaj tiam cxio estus okazinta alimaniere. Tamen ni povas kusxi cxi tie kaj kasxi nin dum kelka tempo. Kaj ni povos vidi sen esti vidataj.