— Вы мяне палохаеце, сэр, — адказала я. — Якія могуць быць сур’ёзныя гутаркі паміж людзьмі, толькі сёння прадстаўленымі адно аднаму?
Лем усміхнуўся.
— Так, вельмі ўдала матухна звяла знаёмства з тваёй цёткай.
— Б’юся аб заклад, твая нявеста не ўхваліла б нашай сустрэчы, — сказала я. — Ты хоць давёў гэты факт да яе ведама?
— Ды што ты прывязалася да гэтай нявесты?! — раззлаваўся Лемюэль. — Пытаешся ў мяне і пытаешся кожны раз.
Пэўна, ад яго нечаканай рэзкасці ў мяне зрабіўся вельмі агаломшаны выгляд, таму што Лем з засмучаным тварам схапіў мяне за рукі і прыцягнуў да сябе.
— Перастань пра яе думаць, калі ласка.
Я пакруціла галавой.
— Ну добра, — Лем усё яшчэ трымаў мяне за руку. — Хочаш, я табе адкрыю страшную таямніцу? Дык вось, Дэйсі. Няма ў мяне ніякай нявесты! Слова гонару, няма! — ён паціснуў плячыма і закаціў вочы, як робяць звычайна людзі, калі ім даводзіцца прызнавацца ў чымсьці не вельмі разумным. — Вось бываюць у адзінокіх дзяцей выдуманыя сябры, а ў мяне была выдуманая нявеста. Калі я ўяўляў сабе, што мяне кахае годная дзяўчына, мне станавілася лягчэй жыць, я сам сабе падабаўся.
Тут расчыніліся дзверы і з’явілася рудая галава Молі.
— Ён ужо казаў табе пра выдуманага сябра? — спытала Молі. Тут яе пачалі далікатна цягнуць прэч з пакоя, і Молі, знікаючы, паспела прашаптаць гучна і застрашліва: — Лем, паводзь сабе як дарослы, прызнайся нарэшце! Ты ж бачыш, да чаго прывяла твая бясконцая хлусня!
— Не хлусня, а фантазія! — упарта прамармытаў ён наўздагон.
Я назірала моўчкі гэту мілую сямейную сцэну, разумеючы, што цяпер давядзецца пачуць нешта не вельмі прыемнае. Хацелася ўцячы ў свой пакой і схавацца, адкласці гэту гутарку, пакінуць усё як ёсць. Але мне было так добра побач з Лемам. Вось так бы стаяць ля яго і слухаць, што б ён там ні казаў..
— Дэйсі, прабач, — сказаў Лем. — Я падманваў цябе.
— Значыць, нявеста ўсё-ткі ёсць? — пахаладзеўшы, спытала я.
— Ёсць, — засмучана кіўнуў ён. — Толькі, разумееш… Тут такая справа.
Ён прайшоўся па пакоі, а я сачыла за яго манеўрамі, чакаючы чарговы маналог пра неўзаемнае каханне, строгія правілы ды розныя іншыя складанасці, выдумляць якія Лем быў майстрам.
А ён спыніўся насупраць мяне і сказаў такім тонам, нібы выбачаўся:
— Разумееш, Дэйсі, усе мае сваякі ўпэўнены, што мая нявеста — гэты ты.
Я здзіўлена паглядзела на яго, і ён паспешна працягнуў:
— Мне ж было трэба неяк растлумачыць маці і цётачкам, чаму я з’яўляюся паўсюль з дзяўчынай. Прасцей за ўсё было сказаць, што мы заручаны. Потым я паведаміў бы, што мы пасварыліся, што ты мне адмовіла і ўсё было б забыта. А пакуль яны разглядалі цябе як маю нявесту і ты ўсім страшэнна спадабалася, мне было так прыемна, што я зрабіў — як быццам бы зрабіў — правільны выбар. Я збіраўся расказаць табе пра такі маленькі падман, — ён усміхнуўся вінавата, — але паступова забыўся, што гэта падман, бо мы так паладзілі, нам было весела і лёгка разам. Часам я думаў, што ты ўсё разумееш і падыгрываеш мне, бо ты так спрытна гутарыла з цётачкамі і маёй матухнай пра ўсе гэтыя вясельныя справы!
Ён памаўчаў, напэўна, даючы мне магчымасць уклініцца ў яго маналог. Але ў мяне галава круцілася ад усяго пачутага, я маўчала.
— А потым раптам Падушачка згадала вяселле, — не пачуўшы ад мяне ні гуку, працягнуў Лем. — Ты зразумела ўсё няправільна, стала такой калючай і халоднай, што я ўжо баяўся прызнавацца табе ў чым бы там ні было. А потым ты сказала, што я няварты чалавек, што ты адмовіла б мне. Тады я задумаўся. Моцна задумаўся. І вырашыў, што, напэўна, ты маеш рацыю. Што для такой строгай і прыстойнай дзяўчыны, як ты, легкадумны і бессардэчны Лем Грымсвотн быў бы непадыходзя чай парай. І я перастаў навязваць табе маю кампанію. Схаваўся ў лісці лопуху, як кажуць у такіх выпадках нямышы…
Ён раптам засмяяўся, успомніўшы штосьці.
— Як жа я рады, што Молі задумала перапіску з табой. Калі яна прачытала твой апошні ліст, то ўчыніла мне допыт, а потым адлупцавала парасонам. Матухна таксама сердавала. Яны доўга пераконвалі мяне прыехаць да цябе і сур’ёзна пагаварыць, і, нарэшце, сёння я адважыўся. Ведаеш, Дэйсі, я страшэнны баязлівец. У мяне каленкі дрыжаць пры адной думцы пра тое, што ты па-ранейшаму лічыш мяне нявартым. Я не спаў цэлую ноч, прыдумляў прыгожыя словы, нават хацеў запісаць штосьці на паперку, але потым забыўся пра ўсё начыста.
Я моўчкі села на канапу, таму што, шчыра кажучы, і ў мяне дрыжалі каленкі. Я разумела, што трэба ўсміхнуцца, сказаць штосьці, каб падбадзёрыць, але ад хвалявання не магла адкрыць рот. А небарака Лем, ізноў не дачакаўшыся ад мяне ні паўслова, толькі ўздыхнуў. Напэўна, падумаў, што я цяпер таксама адлупцую яго парасонам і праганю прочкі.
Читать дальше