A. Beliaev - Đầu giáo sư Dowel

Authur Dowel ném tờ báo xuống bãi cát, ngả đầu trên lưng ghế và lim dim mặt nói:

— Thế là cho đến nay người ta vẫn chưa tìm ra được thân thể của Angelica Gây.

Laré không ngừng lắc đầu và thở dài có vẻ nặng nhọc.

— Đến tận bây giờ vẫn chưa quên được cô ấy à? — Dowel hỏi.

Laré quay phắt về phía Authur nhanh đến nỗi anh bất giác mỉm cười. Trước mắt anh không còn là chàng hoạ sĩ sôi nổi, mà là một hiệp sĩ được vũ trang bằng nhiều chiếc khiên bảng pha màu, và ngọn giáo là bút vẽ, một hiệp sĩ sẵn sàng tiêu diệt kẻ đã phạm tội xúc phạm đáng chết này.

— Quên Angelica!.. Laré kêu lên, tay vung vũ khí. Cậu vừa nói gì vậy?

Một con sóng đột ngột số đến ngần, xối vào chân Laré tới tận đầu gối, anh buồn bã nói tiếp:

— Làm sao có thể quên được Angelica? Thế giới trở nên buồn chán hơn kể từ vắng giọng hát của nàng.

Lần đầu tiên Laré biết tin về cái chết, đúng hơn là về sự mất tích không để lại dấu vết gì của Angelica Gây, là ở London, nói anh đến để sáng tác bản «Giao hưởng sương mù của London». Laré không những là người hâm mộ tài năng của cô ta mà còn là bạn, và là hiệp sĩ của cô. Anh đã sinh ra ở miền nam Provence, giữa cảnh điêu tàn của những lâu dài trung cổ, và điều này đã ảnh hưởng không ít đến anh. Khi biết được điều bất hạnh đã xảy đến với Gây, anh bị chấn động đến mức lần đầu tiên trong đời anh đã ngưng «cơn nghiền hội hoạ» của anh vào giữa lúc nước sôi lửa bỏng nhất của sáng tạo. Arthur từ Cambrige đến London với ý muốn xua tan cho bạn những ý nghĩ buồn thảm, nên đã nghĩ ra cuộc du lịch bên bờ biển Địa Trung Hải này.

Nhưng cả khi ở đây, Laré cũng đứng ngồi chẳng yên. Từ bãi biển trở về khách sạn, anh thay quần áo, rồi nhanh chóng lên xe lửa đến sòng bạc Carlos. Anh muốn quên hết sự đời.

Mặc dù hãy còn khá sớm, sòng bạc cũng đã có khá đông người. Laré đi vào gian đầu tiên, nơi khá thưa người.

— Ông vào chơi đi. — Gã hồ lì mời chào, tay cầm chiếc cào nhỏ để cào tiền.

Laré không dừng lại, anh sang gian bên cạnh, ở đây trên tường treo la liệt những bức tranh vẽ những phụ nữ gần như khoả thân đang đi săn, cưỡi ngựa, đấu gươm — tóm lại là những cái gợi lên sự say mê. Trên các bức tranh phảng phất nét căng thẳng của trận đấu say sưa, của lòng đam mê, của thói hám lợi, nhưng những cảm giác này còn được khắc hoạ nhiều hơn và mạnh mẽ hơn nữa trên gương mặt những con người sống tụ tập quanh bàn bạc.

Đây là nhà buôn béo phì với bộ mặt tái đang chìa tiền ra bằng đôi bàn tay múp míp run run, lấm tấm tàn nhang và phủ đầy lông tơ. Ông ta thở nặng nề như người bị bệnh suyễn. Mắt ông ta dõi theo một cách căng thẳng quả cầu nhỏ đang quay. Laré dễ dàng xác định được một cách chính xác là con bạc này đã thua to và bây giờ đang đặt những đồng tiền cuối cùng với hy vọng gỡ lại. Nếu không được như vậy, con người yếu đuối này có thể sẽ tự sát.

Đứng sau ông lão to lớn là một lão già ăn mặc tồi tàn có bộ tóc hoa râm rối bù và cặp mắt người điên. Tay lão cầm một cuốn sổ tay và bút chì. Lão ghi lần lượt những con số đã xổ và tính toán gì đó… Lão đã thua hết tài sản từ lâu và trở thành nô lệ của bánh xe quay. Ban quản trị sòng bạc cho lão một khoản trợ cấp ít ỏi hàng tháng — để sống và đánh bạc, đúng là một cách quảng cáo độc đáo. Bây giờ lão đành xây dựng «lý thuyết xác xuất» của mình, nghiên cứu tính chất thất thường của vận may. Khi nào bị nhầm trong những ước đoán, lão giận dữ gõ mạnh bút chì xuống cuốn sổ, nhảy lò cò một chân, lẩm nhẩm một câu gì đó rồi lại chim sáu vào tính toán. Khi những ước đoán của lão thành sự thật, mặt lão tươi rói và lão quay đầu sang người bên cạnh, có vẻ như muốn nói: thấy chưa, rút cục thì tôi cũng đã khám phá được những quy luật may rủi.

Hai gia nhân khoác tay dìu một bà già mặc áo dài lụa đen có chuỗi hạt kim cương trên cái cổ nhăn nheo đến và đặt ngồi vào chiếc ghế bành cạnh bàn. Bộ mặt bà già phết phấn trắng đến nỗi không còn tái đi được nữa. Nhìn thấy quả cầu nhỏ bí hiểm phân phát nỗi buồn và niềm vui sướng, cặp mắt trũng sâu của bà ta bùng cháy ngọn lửa hám lợi và những ngón tay thon thả đeo đầy nhẫn bắt đầu run run.

Một phụ nữ trẻ, đẹp, cân đối, mặc bộ áo quần lịch sự màu xanh lá cây thẫm, khi đi ngang qua bàn, liền ném vào tờ giấy bạc một ngàn franc bằng một cử chỉ thờ ơ, với nụ cười vô tư và đi qua phòng bên.

Laré đặt vào của do một trăm franc, và anh thắng.

«Hôm này mình phải thắng». — anh vừa nghĩ, vừa đặt tờ một ngàn, và lại thua. Nhưng anh không mất niềm tin là cuối cùng rồi anh sẽ được. Cơn say cuộc đỏ đen đã choàng lấy anh.

Có ba người đi tới bàn đánh bạc: người đàn ông cao và cân đối, có bộ mặt rất tái, và hai người đàn bà, một người tóc hung, con người kia mặc quần áo màu xám… Liếc mắt nhanh vào người này, Laré cảm thấy lo âu. Chưa hiểu cái gì đã làm anh xúc động, chàng hoạ sĩ nhìn theo người phụ nữ áo xám và anh sửng sốt trước một cử chỉ của bàn tay phải mà người đó đã làm. «Một cái gì quen quá! Ôi! Angelica Gây thường làm cái cử chỉ đó!» Ý nghĩ này khiến anh sửng sốt đến nỗi anh không còn chơi được nữa. Và khi cả ba người không quen biết này vừa cười vừa đi khỏi, Laré quên lấy cả số tiền được bạc trên bàn và đi theo họ.

Đến bốn giờ sáng, bỗng có tiếng gõ cửa mạnh vào phòng của Arthur Dowel. Giận dữ khoác lên người chiếc áo choàng, Dowel ra mở của. Laré loạng choạng bước vào phòng và nói, sau khi mệt mỏi buông mình xuống ghế bành:

— Hình như tôi sắp phát điên.

— Có chuyện gì vậy? — Dowel kêu lên.

— Chuyện lạ, tôi… tôi không biết phải nói với anh thế nào… Tôi đang đánh bạc, bỗng nhìn thấy một phụ nữ, và cử chỉ của cô ta làm tôi sửng sốt đến nỗi ngưng ngay cuộc chơi và đi theo cô ta đến tiệm ăn. Tôi ngồi vào một bàn nhờ vả gọi một tách cà phê đen đặc. Cà phê luôn có ích cho tới khi thần kinh qua căng thẳng… Người phụ nữ ấy ngồi bàn bên cạnh. Còn có một người đàn ông trẻ, ăn mặc lịch sự, nhưng không được một sự tin cậy nào và một phụ nữ tóc hung khá bình thường ngồi chung. Những người ngồi cạnh tôi uống bia và nói chuyện rôm rả. Người phụ nữ áo xám bắt đầu hát một ca khúc ngắn, giọng cô the thé, nghe khá là khó chịu. Những bất ngờ cô ta hát lên một vài âm vực trầm. — Laré ôm đầu. — Dowel! Đó là giọng của Angelica Gây. Tôi có thể nhận ra giọng hát này giữa cả một ngàn giọng hát giống nhau.