Alastair Reynolds - Arka odkupienia. Tom 2 - Wyścig

Ale wtedy broń wcisnęła swą odpowiedź w jej głowę.

[Wiem, co próbujesz zrobić, Ilio]

Tak?

[I to nie zadziała. Nie sądzisz chyba, że tak łatwo mną manipulować? Że jestem taka uległa? Tak śmiesznie dziecinna?]

Nie wiem. Przez chwilę myślałam, że odkryłam w tobie ślad siebie samej, Siedemnastko. To wszystko.

[Umierasz, prawda?]

To ją zaszokowało.

Skąd wiesz?

[Wiem znacznie więcej o tobie niż ty o mnie, Ilio]

Umieram, owszem. Jakaż to różnica? Jesteś po prostu maszyną, Siedemnastko. W ogóle nie rozumiesz, jak to jest.

[Nie pomogę ci]

Nie?

[Nie mogę. Masz rację, kody są na poziomie podstawowym. Nie mogę z tym nic zrobić]

Więc cała ta gadka o wolnej woli…?

Paraliż skończył się w jednej chwili, bez ostrzeżenia. Strach pozostał, ale nie taki przemożny jak przedtem. I broń wokół liii ponownie się przesuwała, drzwi prowadzące w kosmos znów się otworzyły, odsłaniając podbrzusze promu.

[To nic nie znaczyło. Tylko słowa]

Wracam więc. Żegnaj, Siedemnastko. Mam przeczucie, że już nie będziemy ze sobą rozmawiały.

Dotarła do promu. Właśnie przepchnęła się przez śluzę do bezpowietrznej kabiny, kiedy na zewnątrz zauważyła ruch. Broń kazamatowa zmieniała cel — majestatycznie, jak wielki kompas poszukujący północy. Z silników sterujących na uprzęży broni błysnęły płomienie. Volyova spojrzała wzdłuż długiej osi broni, szukając punktu odniesienia, w strefie bitwy, który pomógłby jej określić, w co celuje broń siedemnaście. Ale widok był zakłócony, a na wywołanie displeju taktycznego na konsolę promu nie było czasu.

Broń nagle się zatrzymała. Volyovej przyszedł na myśl gigantyczny zegar, który wybija godzinę.

A potem linia parzącej jasności wyrwała się z paszczy broni w kosmos.

Siedemnastka strzelała.

To się wydarzy za trzy miliardy lat, wyjaśniła.

Zderzą się dwie galaktyki: nasza i jej najbliższy spiralny sąsiad, galaktyka Andromedy. W tej chwili galaktyki są oddalone od siebie o ponad dwa miliony lat świetlnych, ale lecą ku sobie w niepowstrzymanym pędzie, ustawione na kosmiczną destrukcję.

Clavain zapytał, co się wydarzy, kiedy dwie galaktyki się spotkają, a ona przedstawiła mu dwa scenariusze, dwie możliwe przyszłości.

W jednej, wilki — Inhibitorzy, a dokładnie ich odlegli maszynowi potomkowie — przeprowadzili życie przez ten kryzys, inteligencja przedostała się na drugą stronę, pozwoli jej się na rozkwit i niekontrolowaną ekspansję. Zapobieżenie kolizji nie jest możliwe, powiedziała Felka. Nawet rozpościerająca się na całą galaktykę, superzorganizowana kultura maszynowa nie ma na to niezbędnych środków. Ale można również uniknąć najgorszych skutków.

Akcje zostaną podjęte na wielu poziomach. Wilki znały kilka sposobów przesuwania całych systemów słonecznych, tak że można je usunąć z drogi przed katastrofą. Tych metod nie stosowano ostatnio w historii galaktycznej, ale większość przetestowano w przeszłości, podczas lokalnych katastrof czy rozległych programów rozdzielania cywilizacji. Prostą maszynerię, wymagającą tylko zniszczenia jednej lub dwóch planet w układzie, można umieścić wokół brzucha gwiazdy. Atmosferę gwiazdy można ścisnąć i wzburzyć falującymi polami magnetycznymi, zmuszając materię, by odrywała się od powierzchni. Materię gwiezdną można skierować w jedną stronę — zadziała jak materiał wyrzucany przez rakietę. Trzeba to robić delikatnie, by gwiazda nadal stabilnie świeciła oraz by pozostałe planety nie wypadły z orbit, kiedy gwiazda zacznie się poruszać. Potrzeba na to długiego czasu, ale czas to nie problem. Ostrzeżenie otrzymuje się zwykle na dziesiątki milionów lat wcześniej, nim nastąpi konieczność ruszenia układu.

Istniały również inne techniki: gwiazdę częściowo umieszczało się w zwierciadlanej skorupie, by ciśnienie jej własnego promieniowania nadało jej pęd. Do metod słabiej przetestowanych, budzących mniejsze zaufanie, należały techniki manipulowania bezwładnością na wielką skalę. To były najłatwiejsze techniki, jeśli dobrze działały, ale w przeszłości zdarzało się, że tracono nad nimi kontrolę i w tych katastrofach całe układy wstały rzucone w przestrzeń międzygalaktyczną z szybkościami niemal świetlnymi, bez żadnej nadziei na powrót.

Wilki uznały, że wolniejsze, starsze sposoby są często lepsze niż nowomodne gadżety.

Wielkie zadanie obejmowało oczywiście coś więcej niż zwykle przesuwanie gwiazd. Nawet gdyby nie doszło do kolizji czołowej, a obie galaktyki jedynie otarłyby się o siebie, i tak powstaną rozżarzone fajerwerki, gdy uderzą w siebie ściany z gazu i pyłu. Gdy fale uderzeniowe pomkną przez galaktyki, zainicjują gwałtowne nowe cykle gwiezdnych narodzin. Generacja supermasywnych gorących gwiazd powstanie i umrze w kosmicznym mgnieniu oka, ginąc w równie konwulsyjnych cyklach jako supernowe. Choć indywidualne gwiazdy i ich układy mogą wyjść z tych wypadków bez szwanku, wielkie obszary galaktyki zostaną wysterylizowane. Milion razy gorzej będzie, jeśli nastąpi zderzenie czołowe, ale w takiej sytuacji też należy zminimalizować straty. Przez następny miliard lat maszyny będą pracowicie dławić nie pojawiające się życie, ale tworzenie gorących gwiazd. Poruszająca gwiazdy maszyneria zaprowadzi na kraniec kosmosu te, które prześlizgną się przez sieć, aby ich agonalne eksplozje nie zagroziły nowo rozkwitającym cywilizacjom.

Wielka praca nie zakończy się w najbliższym czasie.

Ale to tylko jedna wersja przyszłości. Jest również inna, powiedziała Felka. To przyszłość, w której inteligencja prześlizgnęła się przez sieć tu i teraz, przyszłość, w której Inhihitorzy stracili kontrolę nad galaktyką.

W tej wersji, mówiła Felka, czas wielkiego rozkwitu był nieodległy w terminach kosmicznych. Wydarzy się w ciągu następnych kilku milionów lat. W okamgnieniu galaktyka zatętni życiem, stanie się rojną, tłoczną oazą rozumności.

A jednak będzie skazana na zagładę.

Inteligencja organiczna nie jest w stanie osiągnąć niezbędnej organizacji, by przetrwać zderzenie. Współpraca gatunków na taką skalę po prostu zawsze kończy się eksterminacją, w której jeden gatunek likwiduje wszystkie pozostałe. Kultury galaktyczne nigdy nie zjednoczą się dostatecznie, by podjąć ogromną i długotrwałą operację unikania kolizji. Nawet jeśli dostrzegą, że coś trzeba robić, każdy gatunek będzie miał swą własną strategię, własne ulubione rozwiązanie problemu. Dysputy na temat strategii nastąpią równie gwałtowne jak Wojna Świtu.

Zbyt wiele dłoni na kosmicznej kierownicy, powiedziała Felka.

Dojdzie do zderzenia i rezultaty — kolizji i towarzyszących jej wojen — będą całkowitą katastrofą. Życie na Drodze Mlecznej nie skończy się natychmiast. Kilka ogników rozumu będzie błyskało przez następne kilka miliardów lat. Jednakże walka o przetrwanie zmusi te systemy do transformacji. Będą to, praktycznie biorąc, cywilizacje maszyn. Nigdy nie powstanie struktura przypominająca społeczeństwa sprzed kolizji.

Volyova zauważyła, że broń strzela, ale promień natychmiast zniknął i broń siedemnaście wyglądała tak jak przedtem. Według oceny Volyovej broń wyzwoliła się spod kontroli Clavaina na pół sekundy. Może nawet mniej.

Niezgrabnie włączyła radio w skafandrze i od razu rozległ się głos Khouri.

— Ilia…? Ilia…? Czy mnie…

— Słyszę cię, Khouri. Czy stało się coś ważnego?

— Nic ważnego, Ilio. Chyba tylko to, że zrobiłaś, co zamierzałaś. Broń kazamatowa bezpośrednio trafiła w „Światło Zodiakalne”.