Orson Card - Ender wint

Aan het eind van zijn eerste jaar won hij elk gevecht op de simulator en speelde hij het spel alsof de machine een natuurlijk verlengstuk was van zijn lijf. Toen hij op een dag met Graff zat te eten vroeg hij: ‘Is dat alles wat de simulator doet?’

‘Is wat alles?’

‘Nou, de manier waarop hij het spel nu regelt. Het is makkelijk en het is al een tijdje niet moeilijker geworden.’

‘Oh.’

Graff leek zich er niet druk om te maken. Maar ja, Graff leek zich wel nooit ergens druk om te maken. De volgende dag veranderde alles. Graff vertrok en in zijn plaats kreeg Ender een metgezel.

Toen Ender ‘s morgens wakker werd zat hij in de kamer. Hij was een oude man en hij zat met gekruiste benen op de grond. Ender keek hem vol verwachting aan en wachtte tot de man iets zou gaan zeggen. Hij zei helemaal niets. Ender stond op, ging onder de douche en kleedde zich aan. Als die man geen zin had om te praten moest hij dat zelf maar weten. Hij had allang geleerd dat als er iets ongewoons aan de hand was, iets dat deel uitmaakte van iemand anders zijn plannen en niet van de zijne, dat hij dan meestal meer te weten kwam door afwachten dan door vragen. Volwassenen verloren bijna altijd eerder hun geduld dan Ender.

Toen Ender klaar was en naar de deur liep om de kamer te verlaten, had de man nog steeds geen woord gezegd. De deur ging niet open. Ender draaide zich om en keek naar de man die op de vloer zat. Hij leek een jaar of zestig, verreweg de oudste man die Ender ooit op Eros had gezien. Hij had witte baardstoppels van een dag oud die zijn hoofd maar iets minder grijs kleurden dan zijn kort geknipte haar. Hij had een beetje een verflenst gezicht met rond zijn ogen allemaal rimpels en voren. Hij keek Ender aan met een uitdrukking waaruit alleen onverschilligheid sprak.

Ender ging weer voor de deur staan en probeerde of hij nu wel openging.

Hij gaf het op. ‘Goed’, zei hij. ‘Waarom is de deur op slot?’

De oude man bleef hem nietszeggend aankijken.

Dus dit is een spelletje, dacht Ender. Nou, als ze willen dat ik de lessen volg, zullen ze vanzelf de deur wel opendoen. Zo niet, dan maar niet. Mij kan het niet schelen.

Ender hield niet van spelletjes waarbij de regels van alles konden zijn en waarvan de bedoeling alleen aan hen bekend was. Hij was dus niet van plan om mee te spelen. Hij weigerde ook om kwaad te worden. Geleund op de deurknop voerde hij een ontspanningsoefening uit en weldra was hij weer helemaal kalm. De oude man bleef onverschillig naar hem zitten kijken.

Dat leek zo wel uren door te gaan. Ender die het verdomde om zijn mond open te doen en de oude man die daar maar zat als een stomme zwakzinnige. Nu en dan vroeg Ender zich af of hij soms een uit een of andere ziekenafdeling op Eros ontsnapte geestelijk gestoorde was die hier in Enders kamer een of andere krankzinnige fantasie uitleefde. Maar naarmate het langer voortduurde zonder dat er iemand aan de deur kwam, zonder dat er iemand naar hem kwam zoeken, raakte hij er steeds meer van overtuigd dat dit iets opzettelijks was, bedoeld om hem van zijn stuk te brengen. Ender gunde de oude man die overwinning niet. Om de tijd te doden begon hij oefeningen te doen. Sommige oefeningen waren onmogelijk zonder de toestellen uit de gymzaal maar andere kon hij heel goed zonder hulpmiddelen doen, met name de zelfverdedigingsoefeningen.

Hij gebruikte de hele kamer. Hij oefende stoten en schoppen. Een van zijn oefeningen bracht hem dicht in de buurt van de oude man zoals hij al eerder dicht bij hem was gekomen, maar dit keer schoot een oude klauw naar voren om midden in een schopbeweging Enders linkerbeen vast de grijpen. Ender verloor zijn evenwicht en belandde met een klap op de grond.

Ender sprong onmiddellijk woedend overeind. De oude man zat daar kalmpjes met zijn benen gekruist, in het geheel niet hijgend, alsof hij geen vinger had verroerd. Ender stond klaar in gevechtshouding maar doordat de ander zo stil bleef zitten kon hij niet aanvallen. Wat moest hij doen, de oude kerel een schop tegen zijn hoofd geven soms? En het dan aan Graff uitleggen — oh, die ouwe kerel gaf me een schop en dat moest ik hem betaald zetten.

Hij hervatte zijn oefeningen en de oude man bleef naar hem kijken.

Moe en kwaad over deze verloren dag die hij als een gevangene in zijn kamer moest doorbrengen, liep Ender terug naar zijn bed om zijn lessenaar te pakken. Toen hij zich voorover boog naar zijn lessenaar voelde hij een hardhandige hand tussen zijn dijen porren en een andere hand zijn haar vastgrijpen. Een tel later lag hij ondersteboven. Zijn gezicht en schouders werden tegen de vloer gedrukt door de knie van de oude man, zijn rug zat in een pijnlijke kronkel en de oude had zijn benen in een armklem. Met zijn armen kon Ender niks uitrichten en hij kon zijn rug niet buigen om ruimte genoeg te maken om zijn benen te kunnen gebruiken. In minder dan twee seconden had de oude man Ender “Wiggin volkomen verslagen.

‘Goed,’hijgde Ender. ‘Jij hebt gewonnen.’

De knie van de man drukte pijnlijk omlaag. ‘Sinds wanneer,’vroeg de man met een zachte, schorre stem, ‘is het nodig om je vijand te vertellen dat hij heeft gewonnen?’

Ender bleef zwijgen.

‘Ik heb je één keer verrast, Ender Wiggin. Waarom heb je me toen niet meteen vernietigd? Alleen maar omdat ik er zo vreedzaam uitzag? Je hebt me je rug toegedraaid. Stom. Je hebt nog niets geleerd. Je hebt nooit een leraar gehad.’

Nu was Ender witheet en hij deed geen moeite om zich te beheersen of om het geheim te houden. ‘Ik heb maar al te veel leraren gehad, hoe moest ik in godsnaam weten dat jij een vijand zou zijn?’

‘Een vijand, Ender Wiggin,’fluisterde de oude man. ‘Ik ben je vijand, de eerste die je ooit hebt gehad die slimmer was dan jij. Er is geen betere leraar dan de vijand. Niemand anders dan de vijand zal je ooit vertellen wat de vijand van plan is. Niemand anders dan de vijand zal je kunnen leren hoe te vernietigen en te veroveren. Alleen de vijand kan je tonen waar je zwak bent. Alleen de vijand kan je vertellen waar hij sterk is. En de enige regels van het spel zijn wat je hem kunt aandoen en wat je hem kunt verhinderen jou aan te doen. Van nu af aan ben ik je vijand. Van nu af aan ben ik je leraar’

Toen liet de oude man Enders benen vallen. Omdat hij Enders hoofd nog tegen de vloer gedrukt hield kon de jongen zijn armen niet gebruiken om tegendruk te leveren zodat zijn benen met een luide klap en een misselijk makende pijn tegen de grond smakten. Toen stond de oude man op en liet Ender overeind krabbelen.

Langzaam en met een zacht gekreun van pijn hees Ender zijn benen onder zijn lijf. Hij bleef een ogenblik op handen en voeten zitten om zich te herstellen. Toen schoot zijn rechterarm uit om zijn vijand te grijpen. De oude man danste razendsnel achteruit en Enders hand greep in het luchtledig terwijl de voet van zijn leraar naar voren schoot om een voltreffer te plaatsen op Enders kin.

Enders kin was verdwenen. Hij lag plat op zijn rug op de grond te tollen en precies op het moment dat zijn leraar even uit evenwicht was vanwege zijn schop, ramde Ender zijn voeten tegen het andere been van de oude man. Hij stortte om — maar zo dichtbij dat hij met zijn maaiende armen Enders gezicht kon bereiken. Ender kon geen arm of been vinden die lang genoeg stil lag om zich te laten beetpakken en ondertussen regende het slagen op zijn armen en zijn rug. Ender was een stuk kleiner — hij kon niet voorbij de maaiende ledematen van de oude man komen. Eindelijk wist hij zich achteruit te werken en naar de deur te kruipen.

De oude man zat weer in kleermakerszit, maar zijn onverschillige uitdrukking was verdwenen. Hij lachte. ‘Een heel stuk beter, jongen. Maar traag. Je zult met een vloot beter moeten worden dan met je lijf, anders is niemand zijn leven zeker onder jouw bevel. Lesje geleerd?’