Orson Card - Ender wint

‘Moet je deze zogenaamde soldaten eens zien,’zei Ender. ‘Hun commandant gaf hun bevel om af te zetten en moet je hen nu eens zien. Niet alleen zijn ze bevroren, ze zijn hier bevroren, waar ze ons in de weg kunnen zitten. Terwijl de anderen, omdat ze zich afzetten toen het hun bevolen werd, daarginds bevroren zijn waar ze de vijand in de weg zitten en hem het zicht benemen. Ik neem aan dat er ongeveer vijf van jullie zijn die de zin hiervan begrepen hebben. En ongetwijfeld is Erwt daar een van. Klopt dat, Erwt?’

Aanvankelijk gaf hij geen antwoord. Ender bleef hem aankijken tot hij zei: ‘Dat klopt, commandant.’

‘Wat is dan de zin?’

‘Als je bevel krijgt om af te zetten, doe dat dan razendsnel, dan blijf je tenminste rondbotsen als je bevroren wordt en zit je de manoeuvres van je eigen leger niet in de weg.’

‘Uitstekend. Ik heb tenminste één soldaat die zelf kan nadenken.’Aan de manier waarop de andere soldaten stonden te wiebelen en elkaar aankeken en zorgvuldig vermeden om naar Erwt te kijken, zag Ender dat ze de pest in kregen. Waarom doe ik dit? Wat heeft dit te maken met een goed bevelhebber zijn, één jongen de pispaal laten zijn? Omdat ze dat met mij deden hoef ik het toch nog niet met hem te doen? Ender wilde dat hij zijn gedrag tegenover de jongen ongedaan kon maken, wilde de anderen vertellen dat de kleine hun hulp en vriendschap meer nodig had dan wie ook. Maar dat kon Ender natuurlijk niet doen. Niet op de eerste dag. Op de eerste dag moesten zelfs zijn vergissingen eruitzien als onderdelen van een briljant plan.

Ender verplaatste zich met zijn haak naar de wand toe en trok een van de jongens tussen de anderen uit. ‘Hou je lijf stil,’zei Ender. Hij draaide hem rond in de lucht totdat zijn voeten in de richting van de anderen wezen. Toen de jongen telkens bleef bewegen, bevroor Ender hem. De anderen moesten lachen. ‘Welke delen van zijn lijf zou jij kunnen raken?’vroeg Ender aan een jongen recht onder de voeten van de bevroren soldaat.

‘Eigenlijk zou ik alleen zijn voeten kunnen raken.’

Ender zei tegen de jongen naast hem: ‘En jij?’

‘Ik kan zijn lijf zien.’

‘En jij?’

Een jongen een eindje verderop langs de wand antwoordde. ‘Alles, van top tot teen.’

‘Voeten zijn niet zo groot. Ze geven niet veel dekking.’Ender duwde de bevroren soldaat opzij. Toen vouwde hij zijn benen dubbel onder zijn achterwerk alsof hij midden in de lucht knielde en schoot zich in zijn benen. De pijpen van zijn pak verstijfden onmiddellijk en hielden zijn benen in die houding.

Ender draaide zich om in de lucht zodat hij boven de hoofden van de jongens geknield zat.

‘Wat zien jullie nu?’vroeg hij.

Heel wat minder, zeiden ze.

Ender stak zijn wapen tussen zijn benen door. ‘Ik kan jullie heel goed zien,’zei hij en tegelijk begon hij de jongens recht onder hem te bevriezen. ‘Schakel me uit!’riep hij. ‘Probeer me te bevriezen!’

Uiteindelijk lukte het hun, maar pas nadat hij meer dan een derde van hen had bevroren. Hij drukte een knopje op zijn haak in en ontdooide zichzelf en elke bevroren soldaat. ‘Goed,’zei hij, ‘waar is de poort van de vijand?’

‘Beneden!’

‘En wat is onze aanvalshouding?’

Een aantal jongens begon met woorden te antwoorden, maar Erwt antwoordde door zich met een salto tegen de muur af te zetten en met zijn benen dubbelgevouwen onder zich recht op de tegenoverliggende wand af te zeilen, onderweg constant tussen zijn benen door vurend.

Een ogenblik voelde Ender een opwelling om hem uit te schelden, om hem te straffen, maar hij beheerste zich en werd de saggerijnige neiging de baas. Waarom zou ik in hemelsnaam kwaad worden op die krielkip? ‘Is Erwt de enige die dat kan?’riep Ender.

Onmiddellijk zette het hele leger zich af in de richting van de tegenoverliggende wand, luid schreeuwend tussen hun dubbelgevouwen benen door vurend. Misschien is dat op een gegeven moment wel precies de tactiek die ik nodig heb, bedacht Ender, veertig schreeuwende jongens in een verwarrende aanval.

Toen ze allemaal aan de overkant waren riep Ender dat ze hem met zijn allen moesten aanvallen. Ja, dacht Ender. Niet slecht. Ze hebben me een ongeoefend leger gegeven, zonder ook maar één uitstekende veteraan, maar het is in ieder geval geen stelletje stommelingen. Hier kan ik wel mee werken.

Toen ze vrolijk lachend weer verzameld waren, begon Ender met het echte werk. Hij liet hen hun benen bevriezen in de knielhouding. ‘Waarvoor kun je in de strijd je benen gebruiken?’

Nergens voor, zeiden sommige jongens.

‘Daar denkt Erwt anders over,’zei Ender.

‘Ze zijn de beste manier om je mee af te zetten tegen de wanden.’

‘Precies,’zei Ender.

De andere jongens begonnen te protesteren dat afzetten tegen de wanden verplaatsen was en geen strijd.

‘Strijd zonder verplaatsen bestaat niet,’zei Ender. Ze vielen stil en kregen een iets grotere hekel aan Erwt. ‘Als je benen op deze manier bevroren zijn, kan je je dan wel afzetten?’

Niemand durfde antwoord te geven uit angst dat ze het verkeerde zouden zeggen.

‘Erwt?’vroeg Ender.

‘Ik heb het nooit geprobeerd, maar misschien zou het kunnen als je je gezicht naar de muur draait en je dan vanuit je middel dubbel vouwt —’

‘Goed maar toch fout. Kijk naar mij. Mijn rug is naar de wand gekeerd, mijn benen zijn bevroren. Omdat ik geknield zit raken mijn voeten de wand. Als je je in normale toestand afzet moet je omlaag duwen, zodat je lijf achter je hoofd aansliert als een lange snijboon, niet waar Erwt?’

Gelach.

‘Maar als mijn benen bevroren zijn, gebruik ik ongeveer dezelfde kracht; ik duw omlaag vanuit mijn heupen en dijbenen, alleen drukt dat nu mijn schouders en mijn voeten naar achteren en mijn heupen naar voren en als ik los kom is mijn lijf heel compact en sliert er niks achter me aan. Let op.’

Ender drukte zijn heupen naar voren zodat hij bij de wand vandaan schoot; een ogenblik later had hij zijn positie bijgesteld en suisde hij met zijn benen omlaag in geknielde houding op de tegenoverliggende wand af. Hij landde op zijn knieën, maakte een ruggelingse salto en wipte haaks weg in een andere richting. ‘Probeer me te raken!’riep hij. Hij koos een koers die ongeveer evenwijdig was aan de rij jongens langs de tegenoverliggende wand, maar gaf zichzelf een tollende beweging. Door dat tollen konden ze hun bundel niet continu op hem gericht houden.

Hij ontdooide zijn pak en gebruikte de haak om bij hen terug te komen. ‘Daar gaan we vandaag het eerste half uur aan werken. Wat spieren stalen waarvan je niet eens wist dat je ze had. Leren om je benen als schild te gebruiken en je bewegingen te beheersen zodat je jezelf kunt laten tollen. Van nabij haalt dat tollen niets uit, maar uit de verte kunnen ze je niet beschadigen als je tolt — op die afstand moet de bundel een paar tellen op dezelfde plek gericht blijven en als je tolt kan dat niet. Allemaal benen bevriezen nu en aan het werk.’

‘Gaat u geen banen toewijzen?’vroeg een jongen.

‘Nee, ik ga geen banen toewijzen. Ik wil dat jullie voortdurend tegen elkaar opbotsen om des te sneller te leren hoe je daarmee moet omgaan, behalve wanneer we groepsformaties oefenen en dan zal ik jullie vaak nog opzettelijk tegen elkaar laten botsen. En nu aan het werk, mars!’

En werken deden ze.

Ender was de laatste die na de oefening naar buiten kwam omdat hij een paar van de traagsten had geholpen om hun techniek te verbeteren. Ze hadden goede leraren gehad, maar de onervaren soldaten die zo uit een Pendellichting afkomstig waren, waren volkomen hulpeloos als ze twee of drie dingen tegelijk moesten doen. Haakse sprongen maken met bevroren benen ging prima, manoeuvreren in de vrije ruimte hadden ze ook geen moeite mee, maar afzetten in de ene richting, vuren in een andere, tweemaal rondtollen en dan onder een haakse hoek tegen een wand stuiteren om met het gezicht in de juiste richting, vurend en wel uit te komen — dat ging hun ver boven de pet. Oefenen oefenen oefenen, dat was alles wat Ender voorlopig met hen zou kunnen doen. Tactiek en formaties waren leuk, maar je had er niets aan als het leger niet wist hoe ze zich tijdens de strijd gedragen moesten.