Раман Свечнікаў - Рома Свечнікаў. Кніга 1

А неяк падчас пратэстаў працаўнікі спецслужбаў абстрэльвалі натоўп з пэйнтбольных стрэльбаў флюарэсцэнтнай фарбай, а потым мудакі ў цывільным адлоўлівалі па ўсім горадзе актывістаў, пазнаючы іх па плямах на адзенні.

Таксама ў горадзе можна да гэтага часу сустрэць зялёныя кляксы ад шарыкаў з фарбай, якія актывісты кідалі ў адміністрацыйныя будынкі. Падчас пратэстаў было забіта шмат маладых людзей, яшчэ больш трапілі ў турмы. Іранскі ўрад не саромеецца адкрываць агонь па пратэстантах. Нашым мянтам яшчэ ёсць куды падаць і чаму вучыцца.

Праблемы з сакрэтнай паліцыяй

Праз некаторы час Мэхдзі просіць нас з’ехаць з ягонай кватэры з той жа лёгкасцю, з якой запрасіў у госці.

Мы вяртаемся ў арт-парк у надзеі адшукаць каго-небудзь, хто зможа прыняць нас на начлег. Я знаходжу ў баку са смеццем кавалак кардону і пішу на ім чырвоным маркерам «Looking for host». Не паспяваю я дарабіць таблічку, як да мяне падыходзіць хлопец і кажа, што гатовы прыняць нас на ноч. Хлопца завуць Мустафа, ён зусім не вяжа лыка па-англійску і, здаецца, вырашыў прайсціся па парку пад нейкай наркатой. Не магу сказаць, што нам вельмі хочацца жыць у яго, але цікаўнасць грызе, дый выбару асаблівага няма.

Высвятляецца, што Мустафа жыве з мамай і сястрыцай. Першае, пра што я паспяваю падумаць, калі бачу ягоную маму: напэўна, яна байкерша. Жэня са мной пагаджаецца, але мама – не. Яна не мае нічога агульнага з байкамі і наогул – глыбока веруючы чалавек. Мустафа аказваецца годным хлопцам. Ён лепіць музыку на сваім сінтэзатары і малюе ЛСД-шныя карціны. На балконе набіраецца сілаў калекцыя мескалінавых кактусаў.

Наступным днём у тым жа парку я знаёмлюся з Мухамэдам. Яму дваццаць тры, ён верыць у Бога, водзіць Peugeot 206, лабае на народным музычным інструменце «баглама», з якім аб’ездзіў увесь Іран. Мухамэд пагаджаецца паказаць мне вуліцу, дзе хлопцы і дзяўчаты лётаюць на тачках ды знаёмяцца адзін з адным. Тэхналогія стандартная – дзве машыны раўняюцца на трасе, пасажыры вядуць кароткую гутарку, абменьваюцца нумарамі, каб неўзабаве сустрэцца ў адным з гатэляў.

Звесіўшыся з акна аўтамабіля, я раблю фотасэт з момантамі нелегальных знаёмстваў гарачых іранцаў. Раптам машыну даганяе матацыкліст і грубым голасам крычыць прыціснуцца да абочыны. Мухамэд выглядае спалоханым. Кажа, што гэта «басідж», мясцовая сакрэтная паліцыя, нешта накшталт нашых КДБ-шнікаў.

Мы не паспяваем нават рыпнуцца, як у мяне адбіраюць камеру і пашпарт. Вакол машыны тоўпяцца чалавек дзесяць, адзін з іх размаўляе па-англійску. Спачатку здаецца, што ўсё добра, нам кажуць пачакаць пару хвілін, гэта звычайная праверка, але праз пару хвілін просяць усе дакументы ў кіроўцы і кудысьці звальваюць. Пад’язджае пара таніраваных джыпаў з людзьмі ў цывільным. На мяне час ад часу хто-небудзь коса глядзіць. Такое адчуванне, што я тут асноўны шпіён. Нам кажуць прыехаць за докамі праз пару дзён. Я кажу, што нікуды не пайду, пакуль мне не вернуць дакументы і камеру. Мяне ніхто не слухае. Я кажу, што зараз тэлефаную свайму консулу і расказваю, што адбылося. У гэты момант у мазгах прысутных нарэшце нешта замыкаецца, і яны пагаджаюцца вярнуць мне пашпарт і камеру. Забіраюць толькі флэшку з фоціка, папярэдне адшчоўкваюць на яе ж усе мае і Мухамэдавы дакументы. Мне загадваюць чакаць званка ад Мухамэда, якому патэлефануе адзін з «басідж» і прызначыць сустрэчу прыблізна праз пару дзён. Мне страшна. Мандраж трымае аж да наступнай раніцы.

Рэзка ўскакваю сярод ночы, бо хтосьці грукае па тэнце палаткі. Пасля здарэння Мухамэд высадзіў мяне ў тым жа парку, і таму я начую ў намёце. Гляджу на гадзіннік: пятая гадзіна раніцы. Рашуча прашу адысці ад палаткі, але мая шэкспіраўская англійская застаецца непачутай – чалавек звонку губляе цярпенне і пачынае расшпільваць мой тэнт. Гэта зноў паліцыя. Жэстам дубінкі чалавек у форме просіць мяне выйсці. Потым трохі разгублена просіць залезці назад і надзець што-небудзь паверх майткоў. Мой стан можна назваць вельмі патрапаным. Пачынаю неахвотна збіраць сваю крэпасць, але нецярплівы палісмен усё часцей просіць мяне паскорыцца. Я наўмысна збіраюся яшчэ павольней. Афіцэр пачынае трэсці перад маімі вачыма кайданкамі. Я ўсміхаюся і працягваю яму рукі. Выяўляецца, у яго-такі ёсць звіліны – калі ён закуе мяне ў кайданкі, хто ж будзе збіраць рэчы?

Мы рушым у пастарунак паліцыі, дзе афіцэр правярае мае дакументы, просіць прабачэння за ранні візіт і дазваляе вярнуцца назад у парк дасыпаць. У такія моманты я сумую па Грузіі.