Сакрат Яновіч - Лістоўе Listowie

Czas kochania nastał, czas i pora. Trzecia pora spośród tych czterech.

przeł. Jan Czopik

Нінка

У руках Нінкі пахне язьмін. Ты ідзеш з ёю побач i чырванееш перад знаёмымі. Урэшце кажаш:

— Глядзі, як упіўся Рыгор!..

Смяешся.

— Рыгор біў жонку i сына, — амаль шэпча яна.

Не разумееш яе слоў. Табе моцна хочацца пацалунку дзяўчыны. Сам не асмелішся абняць яе. Пабаішся, што яна не захоча пайсці замуж за цябе!

Шчаслівы, што яна ідзе з табою.

Нінку прытуляеш да сябе толькі ў сваіх бессаромных снах. Нават не ў марах...

А па хатах ужо погалас ідзе, што ты з Нінкаю жаніцца будзеш. І што ваша васелле будзе на Йвана.

Ninka

W dłoniach Ninki pachnie jaśmin. Idziesz obok niej i rumienisz się spotykając znajomych. Mówisz wreszcie:

— Popatrz, ale Ryhor się upił!.. Śmiejesz się.

— Ryhor bił żonę i syna — niemal szepce ona. Nie rozumiesz, co mówi. Bardzo ci się chce pocałować ją. Nie śmiesz jej objąć. Lękasz się, że nie zechce wyjść za ciebie za mąż. Szczęśliwy, że idzie z tobą. Przytulasz Ninkę tylko w swych niewinnych snach, nawet w marzeniu się nie ważysz...

A po chatach już huczy, że będziesz żenił się z Ninką. I że wasze wesele będzie na Jana.

Przeł. Jan Czopik

Яе пачатак жыцця

У трэці год пасля шлюбу ён закончыў універсітэт, i ім стала вельмі добра. Яна нарадзіла дзяўчынку. Потым хлопчыка — i тады сказалі ёй, што муж заходзіць да прыгожай ды адукаванай удавы.

Зразумела: ён упэўнены ў сабе! ! зрабіла глупства — узяла казённыя грошы, каб за ix выхарашыцца. У судзе, што пасля адбыўся, вылічылі ёй усё, да апошняга гроша. Даведаўшыся ў турме аб тым, што ён пачаў справу аб разводзе, падрэзала сабе вены (ламанай лыжкай). Прыйшлі па яе i вывезлі ў арыштанцкую бальніцу.

Засудзілі на чатыры гады, з якіх адседзела аж тры.

Вярнулася ціха, як сава. Тая ўдава, з якой ён ужо ажаніўся, з зязюльчынай гатоўнасцю аддала ёй дзяцей. Яго не бачыла.

Дзяўчынка цешылася, хлопчыку ж было яшчэ ўсё роўна.

Узялася жыць.

Jej początek życia

W trzy lata po ślubie ukończył uniwersytet i mogli wreszcie żyć przyzwoicie. Urodziła mu dziewczynkę. Potem chłopca. I wtedy dowiedziała się, że jej mąż chadza do urodziwej i wykształconej wdowy.

Pojęła: jest zbyt pewny siebie. I popełniła błąd: przywłaszczyła państwowy grosz, żeby się wystroić. Dużo; potem, w sądzie, wyliczono jej wszystko, co do grosika.

Dowiedziawszy się w więzieniu, że mąż wniósł pozew o rozwód, podcięła sobie żyły ułamaną łyżką. (Przyszli po nią: zabrali do więziennego szpitala).

Dostała cztery lata, odsiedziała trzy. Wróciła do domu cicho jak sowa. Wdowa, z którą mąż się już był ożenił, z kukułczą gotowością oddała jej dzieci. Jego nie widziała.

Dziewczynka się cieszyła, chłopcu było jeszcze wszystko jedno.

Wzięła się do życia.

Przeł. Jan Czopik

Начлег

Баюся хутара Барсуковіна. Занадта пуста там, каб можна было ўспамінаць дзяцінства. Маці прывозіла мяне сюды, на сваю радзіму...

Баюся яго, відаць, яшчэ i таму, што тут пастарэлі толькі твары з маёй памяці. Прончыха, як зазвычай, гэтаксама крычыць: „куды прэшся, зараза!" Карова гэтакжа па-даўнейшаму лезе за парог. Над яе збітым рогам — мухі. Певень пазірае па-шуляцку...

Выйшла дзяўчына. Зняла з перканіцы высахлы цадзільнік; у яе точаная шыя, натуральны загар i сардэчна знаёмы ўзмах рукі. Яна паглядзела на гасцінец, па-жаночаму боязна-сур'ёзна, i я зразумеў, што бачу гэта, малую калісьці, сястру Мірці. „Божа мой, няўжо гэта ажно столькі ўжо гадоў, як з Мірцяй гуляў я ў схованкі?! Аднаго лета пабіўся за яе з пастухом..."

Я накіраваўся да хроснага з намерам застацца нанач. Ведаў, што вымасцяць мне пасцель на сухім сене, у гумне, i застануся сам са сваімі думкамі. Прысніцца загарэлае цела Мірці, прапахлае лесам ды жывіцаю. Бурштынавае! І, быццам разбойнік, што прыходзіць на месца свайго злачынства, захацеў убачыць Мірцю ў гумне, у якім праходзілі дзіцячыя гульні i яна абяцала пацалаваць мяне.

... Пад поўнач я застаўся адзін, у тым жа гумне.

Зашахацела асіна. Яе шмат на лузе Радэля, на гэтай козіды, на якой дзікая трава ды куп'ё. Падпоўз я, уяўны падшыванец, да дзіркі ў шчыце — усё той самай! — i прыгледзеўся да Барсуковіны.

Месяц каціўся на спатканне з бурай, клубаBani хмары, як густы дым ад вялікага пажару. Маланка мігцела дзесьці над Чортавым балотам. У старым лесе крычаў пугач, a зоркі-маргайкі толькі i ведалі бяздумна разбягацца на глыбіні неба. Далёка тупацелі грымоты, i ад таго заціхла наваколле. Раптам здалося, што імчыць па пушчы смяротная паніка, здратоўваючы верхавіны. Дыхнула вільготнай шрачынёю, i мой твар у момант успацеў.

— Мі-і-ір-ррр-рця-я-я-ааа!!! — даляцеў скрыгатлівы крык.

Я, не гледзячы ні вока, ні бока, ссуну ўся на ток i выбег на прыгуменне: у акне Прончыка грамнічная свечка — i нікога нідзе. Бог кінуў жмут бліскавіцаў; у хляве захроп конь і, хіба зосну, забляяла авечка.