Andrea Camilleri - Złodziej Kanapek

– Komisarzu, proszę się na mnie nie wściekać tylko z tego powodu, że wieje wiatr. Rano, zanim zawiadomiłem komisarza Augello, kazałem zadzwonić do pana.

– Komu kazałeś? Catarelli?! Jeśli każesz mnie zawiadomić za pośrednictwem Catarelli o czymś ważnym, to znaczy, że jesteś popaprańcem. Dobrze wiesz, że ni chuja nie da się go zrozumieć. Co się stało?

– Kuter z Mazary, który, sądząc po tym, co mówi szyper, łowił na wodach międzynarodowych, został zaatakowany przez tunezyjską łódź patrolową serią z karabinu maszynowego. Kuter podał swoją pozycję jednej z naszych łodzi patrolowych, o nazwie „Błyskawica”, i zdołał uciec.

– Świetny chłopak – powiedział Montalbano.

– Kto? – spytał Fazio.

– Szyper. Zamiast się poddać, zdobył się na odwagę i uciekł. I co potem?

– Seria z karabinu zabiła jednego członka załogi.

– Z Mazary?

– I tak, i nie.

– Czyli?

– To był Tunezyjczyk. Mówią, że pracował legalnie. Tam prawie wszystkie załogi są mieszane. Po pierwsze dlatego, że Tunezyjczycy są dobrymi pracownikami, po drugie, przydają się w sytuacji, gdy trafi się tunezyjski patrol. Potrafią z nim rozmawiać.

– Wierzysz w to, że kuter łowił na wodach międzynarodowych?

– A czy ja wyglądam na kretyna?

– Halo, komisarz Montalbano? Mówi Marniti z kapitanatu.

– Słucham, panie majorze.

– Dzwonię w tej śmierdzącej sprawie z Tunezyjczykiem zabitym na kutrze z Mazary. Właśnie przesłuchuję szypra, żeby ustalić dokładnie, gdzie znajdowali się w chwili, gdy doszło do incydentu, i jaki był rozwój wypadków. Potem się zjawi u pana.

– Po co? Chyba mój zastępca już go przesłuchał?

– Tak.

– A więc nie ma potrzeby, żeby się tu zjawiał. Dziękuję za uprzejmość.

Koniecznie chcieli go wciągnąć w tę sprawę, za włosy.

Drzwi otworzyły się tak gwałtownie, że komisarz podskoczył na krześle. W progu stanął wzburzony Catarella.

– Proszę o wybaczenie, że walnąłem, ale drzwi mi uciekły.

– Następnym razem cię zastrzelę. Co jest?

– A to, że dzwonili przed chwilką, że w windzie jest ktoś zamknięty.

Kałamarz z delikatnie obrobionego brązu przeleciał tuż obok czoła Catarelli, uderzając o drzwi z hukiem przypominającym wystrzał. Catarella skulił się i zakrył rękami głowę. Montalbano kopnął biurko.

Do pokoju wpadł Fazio z dłonią na otwartej kaburze.

– Co jest? Co się stało?

– Spróbuj wyciągnąć od tego kutasa, o co chodzi z tym kimś zamkniętym w windzie. Niech zadzwonią do straży pożarnej. Ale zabierzcie go stąd, nie chcę go słuchać.

Fazio wrócił po chwili.

– W windzie zamordowano człowieka – powiedział szybko i krótko, żeby samemu czymś nie oberwać.

– Cosentino Giuscppe, strażnik licencjonowany – przedstawił się mężczyzna, który stał przy otwartych drzwiach windy. – To ja znalazłem biednego pana Lapecorę.

– Dlaczego nie ma tu gapiów? – zdziwił się Fazio.

– Odesłałem wszystkich do domu. Mam tu posłuch, mieszkam na szóstym piętrze – powiedział dumnie strażnik, poprawiając mundur.

Montalbano zadał sobie w duchu pytanie, czy Giuseppe Cosentino miałby mniejszą władzę, gdyby mieszkał w suterenie.

Biedny pan Lapecora siedział na podłodze, z plecami opartymi o ścianę w głębi kabiny. Przy jego prawej ręce stała butelka białego wina „Corvo” z ofoliowaną jeszcze szyjką. Obok lewej ręki leżał jasnoszary kapelusz. Świętej pamięci pan Lapecora, w wyjściowym ubraniu, pod krawatem, był dystyngowanym sześćdziesięciolatkiem. Jego otwarte oczy wyrażały zdziwienie – być może tym, że się zsikał. Montalbano pochylił się, czubkiem palców musnął ciemną plamę między nogami nieboszczyka: to nie mocz – stwierdził – tylko krew. Szyb windy wpuszczony był w ścianę, więc nie dało się obejść kabiny i zobaczyć, czy ofiara została zasztyletowana, czy zastrzelona. Komisarz zrobił głęboki wdech. Nic nie poczuł, ale zapach prochu mógł się już rozwiać.

Trzeba było zawiadomić lekarza sądowego.

– Twoim zdaniem doktor Pasquano jest jeszcze w porcie czy wrócił do Montelusy? – spytał Pazia.

– Pewnie jest jeszcze w porcie.

– Jedź po niego. A jeśli są tam również Jacomuzzi i grupa z sądówki, ich również sprowadź.

Fazio wybiegł.

Montalbano skierował się do strażnika, który na jego widok z szacunkiem stanął na baczność.

– Spocznij – mruknął znużony Montalbano.

Dowiedział się, że budynek ma sześć pięter i na każdym są trzy mieszkania.

– Ja mieszkam na szóstym, czyli na ostatnim – podkreślił raz jeszcze Cosentino Giuseppe.

– Czy pan Lapecora był żonaty?

– Tak jest. Z Palmisano Antoniettą.

– Odesłał pan do domu również wdowę?

– Nie proszę pana. Wdowa jeszcze nie wie, że jest wdową. Wyjechała dziś rano w odwiedziny do swojej siostry do Fiakki, jako że ta jej siostra nie czuje się zbyt dobrze. Wyjechała autobusem o szóstej trzydzieści.

– Przepraszam, skąd pan to wszystko wie?

Czyżby szóste piętro dawało strażnikowi taką władzę, że wszyscy musieli składać mu sprawozdania z tego, co robili?

– Ponieważ pani Palmisano Lapecora – odparł Cosentino – powiedziała to wczoraj mojej żonie, a one rozmawiają ze sobą.

– Czy państwo Lapecora mają dzieci?

– Syna. Jest lekarzem. Ale mieszka daleko stąd.

– Czym się zajmował denat?

– Był handlowcem. Ma biuro na Salita Granet, pod dwudziestym ósmym. Ale ostatnio chodził tam tylko trzy dni w tygodniu, w poniedziałki, środy i piątki, bo przeszła mu ochota do pracy. Odłożył trochę pieniędzy, nie potrzebował już niczyjej łaski.

– Jest pan kopalnią wiadomości, panie Cosentino.

Strażnik znów przyjął postawę na baczność.

W tej chwili weszła do budynku mniej więcej pięćdziesięcioletnia kobieta o krępych, kołkowatych nogach. W rękach miała plastikowe reklamówki, które pękały od nadmiaru towarów.

– Zakupy zrobiłam! – oznajmiła, patrząc krzywo na komisarza i strażnika.

– Cieszę się – powiedział Montalbano.

– A ja nie! Bo teraz muszę zasuwać sześć pięter na piechotę. Kiedy zabierzecie stąd nieboszczyka?

I gromiąc ich obu wzrokiem, zaczęła męczącą wspinaczkę. Sapała przy tym jak rozjuszony byk.

– To potworna kobieta, panie komisarzu. Nazywa się Pinna Gaetana. Mieszka naprzeciw mnie i nie ma dnia, żeby nie kłóciła się z moją żoną, która, jako że jest prawdziwą damą, nie pozostaje jej dłużna, więc ta jeszcze bardziej się zacietrzewia i nie daje spokoju, zwłaszcza gdy kładę się spać po nocnej służbie.

Rękojeść noża, który wystawał spomiędzy łopatek pana Lapecory, była starta – zwykłe narzędzie kuchenne.

– Kiedy mogli go, zamordować? – spytał komisarz doktora Pasquano.

– Na oko dziś z rana, między siódmą a ósmą. Ale ustalę to dokładnie.

Nadciągnął Jacomuzzi z ludźmi z sądówki i zaczęli swoje skomplikowane badania.

Montalbano wyszedł z bramy. Wiał wiatr, ale niebo i tak pozostawało zakryte chmurami. Ulica była króciutka, znajdowały się na niej tylko dwa sklepy, jeden na wprost drugiego. Po lewej stronie stał stragan owocowo-warzywny, obsługiwany przez chudego mężczyznę. Jedno z grubych szkieł jego okularów było pęknięte.

– Dzień dobry, nazywam się Montalbano, jestem komisarzem. Czy widział pan przypadkiem dziś rano, jak wychodziła stąd lub tu wchodziła pani Lapecora?

Chudy mężczyzna roześmiał się, ale nie odpowiedział.

– Czy słyszał pan moje pytanie? – spytał komisarz, nieco zwarzony.