Yrsa Sigurdardottir - Neem mijn ziel

‘Nee, daar heeft ze het niet over gehad.’ Vigdís aarzelde. ‘Maar er was wel iets vreemds,’ zei ze. ‘Vlak voordat ze ophing, zei ze dat ik voorzichtig moest zijn. Net alsof ze wilde suggereren dat er iets niet in orde was.’ Vigdís kneep onderzoekend haar ogen tot spleetjes. ‘Maar wie wilde Eiríkur in vredesnaam vermoorden? Hij was niet bepaald een vrolijk iemand, maar hij was geen slecht mens. O, die arme man.’ Ze knipperde met haar ogen en Thóra had het gevoel dat ze er een paar tranen uit probeerde te persen. ‘Misschien had ik wat aardiger voor hem moeten zijn. Maar hij kon zo vreemd doen en hij had de gewoonte om altijd een babbeltje te komen maken wanneer ik het juist heel erg druk had.’

Thóra had geen zin om getuige te zijn van haar aanstellerij en ook niet om haar tijd te verdoen met het troosten van Vigdís. ‘Weet je toevallig of hij een paardenliefhebber was?’ vroeg ze.

‘God, nee, dat geloof ik niet,’ antwoordde Vigdís. ‘Hij zag zo bleek dat hij volgens mij alleen maar naar buiten ging om een sigaretje te roken.’ Toen zei ze resoluut: ‘Nee, hij was beslist geen paardentype.’

‘En had hij… belangstelling voor vossen?’ vroeg Thóra, en ze hoorde meteen hoe stom dat klonk.

‘Vossen?’ zei Vigdís, stomverbaasd. ‘Hoe bedoel je?’

‘O, niks,’ antwoordde Thóra. Nu Vigdís toch al dacht dat ze niet goed bij haar hoofd was, gooide ze er nog maar een vossenvraag tegenaan. ‘En zijn zus heeft het toevallig ook niet over vossen gehad?’

‘Nee,’ zei Vigdís en ze keek Thóra aan met de behoedzame blik van iemand die twijfelt aan de geestelijke gezondheid van degene tegenover haar. ‘Ik heb je alles verteld wat ze heeft gezegd.’

‘Heb je enig idee met welke bedoeling Eiríkur naar de stallen is gegaan?’ vroeg Thóra, en ze nam zich voor om het niet meer over vossen te hebben. ‘Was hij bevriend met Bergur, de boer daar?’

Vigdís trok een wenkbrauw op. ‘Hij was niet met Bergur bevriend,’ zei ze, en ze vervolgde toen veelbetekenend: ‘Maar Birna… Birna en Bergur waren intieme vrienden.’

‘Ja, dat had ik al begrepen,’ zei Thóra en ze zag Vigdís’ roddelstemming verdwijnen als sneeuw voor de zon. ‘Praatte Eiríkur veel met Birna, of had hij het over haar? Waren ze bevriend?’

‘Beslist niet,’ zei Vigdís, zeker van haar zaak. ‘Je kunt je geen twee mensen voorstellen die meer van elkaar verschilden dan die twee. Hij was een beetje, nou ja, ik bedoel…’ Ze weifelde.

‘Je kunt net zo goed vertellen waar het op staat,’ zei Thóra. ‘Het heeft geen zin om net te doen alsof hij een heilige is, alleen maar omdat hij dood is.’

Dit leek Vigdís gerust te stellen. ‘Je hebt gelijk,’ zei ze. ‘Om je de waarheid te zeggen was Eiríkur gewoon een slons. Hij was vies. Hij schoor zich bijna nooit. Hij zag eruit als een zwerver. Hij was een recalcitrant type en ook een beetje een vrek.’ Kennelijk had Vigdís geen enkele moeite om haar roze bril af te zetten. ‘Birna zorgde goed voor zichzelf, zag er altijd goed verzorgd uit. Maar ergens diep vanbinnen was ze heel anders. Heel lief wanneer ze iets van je nodig had, maar anders, vergeet het maar. Ze wond Jónas om haar vinger.’ Eindelijk hield ze heel even haar mond om adem te halen. ‘Zij en Eiríkur hadden één ding met elkaar gemeen: ze waren allebei bezeten van geld. Afgezien daarvan verschilden ze als dag en nacht.’

Thóra knikte ernstig en probeerde niet te laten merken hoezeer ze schrok van zoveel venijn. ‘Dus ze waren nooit samen?’ vroeg ze. ‘Eiríkur wist niet méér van wat haar bezighield dan iedereen?’

‘Nee, absoluut niet,’ zei Vigdís beslist. ‘Al waren ze de laatste twee mensen op aarde geweest, dan had Birna nog niet met Eiríkur willen praten.’

‘Juist, ja,’ zei Thóra. ‘Zeg eens, gedroegen Eiríkur of Birna zich vlak voor hun dood anders dan normaal? Herinner je je of een van beiden iets ongebruikelijks heeft gezegd of gedaan?’

Vigdís dacht even na en schudde toen haar hoofd. ‘Nee, dat kan ik me niet herinneren. Ik weet niet eens meer wanneer ik Birna voor het laatst heb gezien, maar als ze zich vreemd had gedragen, zou ik dat zeker nog weten. De laatste keer dat ik Eiríkur heb gesproken, was toen hij langskwam omdat hij op zoek was naar Jónas.’ Ze sloeg haar hand voor haar mond. ‘O, dat moet vlak voor zijn dood zijn geweest.’

Thóra haalde heel diep adem. ‘En heeft hij Jónas gevonden?’ vroeg ze kalm.

‘Dat weet ik niet,’ antwoordde het meisje. ‘Ik zei dat hij in zijn kantoor moest gaan kijken, maar ik heb niet gezien of ze elkaar hebben getroffen.’

Thóra wist niet wat ze nog meer over Eiríkur kon vragen, dus keerde ze weer terug naar haar oorspronkelijke vraag. ‘Hoe komt het,’ zei ze, ‘dat de westkant van het gazon wel gemaaid is, maar de oostkant niet?’

Vigdís keek vreemd op van de nieuwe richting die Thóra opeens in leek te slaan. ‘Ik heb geen idee.’ Ze kneep haar ogen half dicht. ‘Waarom vraag je dat?’

‘Ik vroeg het me gewoon af,’ antwoordde Thóra. ‘Ik vond het een beetje vreemd.’ Ze voegde er snel aan toe: ‘Weet je misschien of Jónas een paar gaten heeft laten graven om dat stuk grond te testen? Of Birna misschien?’

Vigdís keek haar niet-begrijpend aan. ‘Gaten om de bodem te testen? Bedoel je gewone gaten, die in de grond zijn gegraven?’

Thóra knikte. ‘Gewoon kleine gaten, meer een soort krabbels in de aarde eigenlijk. Ze lijken in elk geval niet gemaakt met speciale grondverzetmachines.’

Vigdís schudde driftig haar hoofd. ‘Beslist niet. Als er aan iemand was gevraagd om daar te gaan graven, zou ik dat hebben geweten. Ik hou alles in de gaten. Jónas kan soms zo afwezig zijn dat ik alles moet zien en horen wat hier gebeurt.’

‘Had Birna nog ergens een kantoor of een atelier?’ viel Matthew hen in de rede. ‘Behalve haar hotelkamer?’

‘Dat weet ik niet, maar het zou me niet verbazen,’ antwoordde Vigdís. ‘Het gebeurde vaak dat ze niet in het hotel was, zowel ’s ochtends als ’s middags. Dan liep ze niet buiten rond, dus moet ze een andere plek hebben gehad om naartoe te gaan.’ Ze wierp een schuine blik op Thóra. ‘Misschien ging ze dan wel naar Bergur.’

‘Wie weet?’ zei Thóra, met een samenzweerderig glimlachje. Ze keek op haar horloge. ‘Nog een laatste vraag en dan laten wij je met rust: wie maait het gras?’

Vigdís keek haar weifelend aan, haalde toen haar schouders op en antwoordde: ‘Jökull. Hij werkt hier ook als ober.’

‘Meen je dat nou?’ vroeg Jökull, en hij keek om zich heen alsof hij een verborgen camera verwachtte te zien. ‘Je wilt echt weten waarom dat gazon niet is gemaaid?’

‘Ja,’ glimlachte Thóra. ‘Mij is verteld dat dat jouw werk is.’

Jökull trok een chagrijnig gezicht, dat hevig botste met zijn keurige zwart-witte oberkostuum. ‘Ja, dat doe ik om een extraatje te verdienen. Buiten de etenstijden is hier niets voor mij te doen, dus heb ik tijd genoeg om het allebei te doen.’

‘Slim,’ zei Thóra. ‘Maar waarom wordt op die plek het gras niet gemaaid? Komt dat door die grote steen?’

‘Nee, die ligt niet in de weg,’ mompelde Jökull. ‘Er ligt iets anders onder het gras waar de maaier op stukloopt. Iets bobbeligs. De maaier slaat dan altijd af en het is lastig om eromheen te manoeuvreren, dus heb ik besloten daar maar niet te maaien. Ik heb nog geen klachten gehad. Heeft Jónas er iets over gezegd?’

‘Nee, helemaal niet,’ stelde Thóra hem gerust. Ze wilde al weglopen, maar draaide zich nog even om. ‘Kun je ons misschien een schop lenen?’

‘Eerlijk is eerlijk,’ zei Matthew, terwijl hij een schep aarde achter zich gooide. ‘Jij bent werkelijk een unieke vrouw. Voor niemand anders zou ik een schop oppakken.’