Ксенія Шталенкова - Губернскі дэтэктыў. Справа аб крывавых дукатах

Калі нарэшце цягнік пад’язджаў да станцыі, дзе Яўгенія Канстанцінаўна разам з татухнам мусілі сысці, пан Падгорскі абавязаўся іх правесці. Пакуль Канстанцін Мікалаевіч распараджаўся наконт багажу, новы знаёмец зноўку выхапіў з ейных рук кошык з Тэдзі і, саскочыўшы з прыступкі, паставіў яго на зямлю. У наступнае імгненне панна Пракшына нават і не заўважыла, як і сама была перанесеная на выцягнутых руках і акуратна апушчаная на перон. Толькі яна збіралася заявіць, што апошнія пятнаццаць гадоў ніхто не дазваляў сабе хапаць яе так бесцырымонна, быццам якую-небудзь ляльку, як з акна цягніка паказалася пульхная жаночая далонька, што ўладна махнула ў бок пана Падгорскага, а затым пачуўся не самага чароўнага ладу голас:

– Анджэй, мілы, я не збіраюся чакаць цябе цэлы век у гэтым пыле і духмені!

– Ад абавязку нікуды не дзенешся, – пакорліва ўздыхнуў Андрэй Вікенцьевіч і, схіліўшыся над рукой панны Пракшыной, каторую яна, здаецца, не працягвала, ледзь крануўся яе вуснамі ды прамовіў: – Спадзяюся, мы яшчэ сустрэнемся?

– А вы бываеце ў Менску? – прамямліла Яўгенія Канстанцінаўна, кепска разумеючы, што кажа.

– Ані, – хітравата ўсміхнуўся пан Падгорскі.

«І навошта ж тады пытацца пра сустрэчу?» – моўчкі абурылася панна Пракшына, назіраючы за тым, як новы знаёмец раскланьваецца з яе татухнам. Як толькі зухаватая постаць Андрэя Вікенцьевіча схавалася, а цягнік пачаў пыхкаць, каб зноўку рушыць наперад, Канстанцін Мікалаевіч сказаў:

– Н-да, прыемны малады чалавек. І як справу весці, у адрозненне ад многіх, разумее, аднак шкада, што паходжанне не дваранскае. Новыя людзі! Што скажаш, Джынні?

Аднак дачка яго не здолела адказаць яму штосьці пэўнае, бо яе зараз значна больш займала пытанне, каму ж належала тая ручка, ды ці мае яна сама, у гэтакіх абставінах, права ўвогуле разважаць пра пана Падгорскага? Трэ адзначыць, што гэтыя роздумы не былі занадта доўгімі. Варта было Пракшыным павярнуцца спінай да чыгуначных шляхоў і азірнуць станцыю, што насамрэч уяўляла сабой невялічкую платформу ды крываваты домік наглядчыка, як Канстанцін Мікалаевіч сярдзіта выгукнуў:

– Гэта яшчэ што такое?

Каля перона, замест належнага экіпажа, які заўжды сустракаў іх з цягніка, па невядомых прычынах чакала адкрытая каляска, запрэжаная ўсяго толькі адным маркотнага выгляду конікам. Яшчэ адной нечаканасцю сталася і тое, што на козлах сядзеў звычайны мужык, хаця сялянам звычайна не давяралася кіраваць гаспадарскімі сродкамі перасоўвання.

– Дзе фурман? – спытаў пан Пракшын, падыходзячы да каляскі.

Мужык страпянуўся ды, прыўзняўшыся над козламі, з вусцішнай радасцю паведаміў:

– Як? Ці то пан не ведае, што яго фурман знік? Нідзе знайсці не могуць. Яшчэ з мінулай ночы.

Закіданая вільготным брудам каляска падкаціла да самага ганка бабулінага маёнтка, ледзь не перакуліўшы падмоклых пад дробным, але ж сцюдзёным вераснёвым дожджыкам Пракшыных. Яўгенія Канстанцінаўна паспела прыціснуць да сябе кошык з Тэдзі, які марыў скарыстацца магчымасцю нарэшце вольным птахам вылецець з абрыдлага затачэння. А татухна ўжо хацеў быў з усім імпэтам, што належыць палкоўніку ў адстаўцы, давясці да разумення мужыка хібы кіравання, якія яны цярпелі апошнюю гадзіну. Але ж тут яго ўвагу адцягнула аканомка. Яна выбегла іх сустракаць, ад самага парога голасна распачаўшы пералік усіх пошасцяў, што натрапілі на няшчасны маёнтак. Румяная ды па-святочнаму апранутая ў хрусткія спадніцы Ганна Юр’еўна – былая прыгонная сялянка, вызваленая пані Канстанцыяй ад залежнага становішча яшчэ да падпісання Маніфесту імператарам – па-ранейшаму аддана служыла сваёй гаспадыні і яе сям’і. Яна дбайна сачыла за парадкам у доме, хаця часам ейны клопат прымаў даволі дэспатычныя рысы. Умеў супраціўляцца гэтаму толькі пан Пракшын.

Вось і зараз Ганна Юр’еўна, не рызыкуючы спускацца з сухога ды бліскучага чысцінёй ганка сама, кіравала слугамі, што пераносілі рэчы ў дом, ды паралельна давала справаздачу, ужо трэці раз абмовіўшыся аб нейкіх значна горшых за з’яўленне трупа абставінах. Тым не менш наўпрост яна аб іх не гаварыла, а настойвала на тым, каб пан з панначкай абавязкова зараз жа пераапрануліся ды напіліся гарачай гарбаты з малінавым сочывам, якое яна асабіста паставіла менавіта дзеля такіх выпадкаў.

– Ягораўна! – толькі строга і сказаў Канстанцін Мікалаевіч, пераскочыўшы з каляскі на ганак.

Аканомка сцяла вусны, незадаволеная тым, што пан так і не прызвычаіўся за столькі год не перакручваць па-руску імя яе бацькі, але ўсё ж такі адказала з не ўласцівым ёй лаканізмам: