Albert Baantjer - De Cock en de dansende dood

'Ga naar de commissaris en vraag of hij contact wil opnemen met de officier van justitie. Als die het lijk vrijgeeft, kun je de ouders helpen bij het regelen van de begrafenis.'

'En verder?'

De Cock slenterde naar de kapstok. 'Verder wacht je tot wij terug zijn.' Hij greep zijn oude regenjas en hoed en wenkte Vledder. De jonge rechercheur keek hem verbaasd aan.

'Waar gaan we heen?'

De Cock grijnsde breed. 'Naar de E-35.'

'De Rijksweg naar Zwolle?'

De Cock knikte. 'Heel goed.' Met zijn oude hoedje achter op het hoofd, de regenjas verfrommeld onder zijn arm geklemd, liep hij naar de deur. 'Afslag Horst.' Vledder dribbelde achter hem aan. 'Wat moeten we daar doen?'

De Cock draaide zich half om. 'Kijken,' zei hij strak. 'Kijken waar op twaalf mei van dit jaar een ernstig ongeval gebeurde.'

Ze reden door het vale licht van de vroege morgen. Er was bijna geen verkeer. De moede dagstroom was nog niet op gang gekomen. Vanuit de Watergraafsmeer schoven ze door Diemen de ruimte tegemoet.

Vledder zat achter het stuur van de oude Volkswagen. Op zijn jonge gezicht lag een ontevreden trek. Hij begreep niet wat De Cock wilde, wat hem dreef in de richting van Zwolle te rijden. Zoals zo vaak bij een onderzoek, had hij het ellendige gevoel in feite buiten de zaak te staan… er niet werkelijk bij te horen. Dat ergerde hem. Steeds vol belangstelling en interesse luisterde de oude speurder naar zijn opmerkingen en theorieën, prees ze, maar om onduidelijke reden verliep het altijd anders. En dat ergerde hem het meest.

Van opzij keek hij naar De Cock, die rustig, ontspannen naast hem zat, diep onderuitgezakt, de kraag van zijn regenjas omhoog, het oude vilten hoedje diep op de ogen. Ineens overspoelde hem het warme gevoel, dat hij van de oude man hield, hem bewonderde. En dat om veel meer reden, dan zijn ongewone speurzin.

De ontevreden trek gleed van zijn gezicht. Hij verminderde wat snelheid en draaide het geluid van de mobilofoon terug. 'Wat… eh, wat voor een ernstig ongeval?' vroeg hij vriendelijk.

De oude speurder drukte zich wat omhoog. 'Een ongeval met een auto.'

'Wat heeft dat met onze zaak te maken?'

De Cock maakte een nonchalant gebaartje. 'Alles… hoop ik.' Hij schoof zijn oude hoedje naar de nek en blikte schuin omhoog. 'Ben je al wat meer over onze Marianne te weten gekomen? Ik bedoel, weet je al waar ze vandaan komt?'

Vledder schudde droef het hoofd. 'Nu Eindhoven negatief is, weet ik feitelijk niet goed waar ik moet zoeken. Ik heb het al in Den Haag bij het centraal bevolkingsregister geprobeerd. Maar daar wist men ook niets.' Hij zweeg even, staarde nadenkend voor zich uit. 'Dat auto-ongeval… er gebeuren zo'n twintig, dertig ernstige auto-ongevallen per dag.'

De Cock glimlachte. 'Je wilt zeggen… waarom juist de E-35, afslag Horst?'

'Precies.'

De Cock draaide zich naar hem toe. 'Begin mei van dit jaar stonden Marianne van Buuren en Colette Maesen met Bonny bij het klaverblad Hoevelaken te liften. We komen straks aan die plek voorbij.'

Vledder knikte gehaast.

'Ze kregen een lift naar Amsterdam.'

'Ja. Pieter de Vries, een vriendelijke chauffeur, terugkomend van een rit naar Hannover nam vandaar het drietal mee. Op weg naar Amsterdam ontspon zich een gesprek. Tijdens dat gesprek vertelde Marianne dat ze getuige was geweest van een ongeval. Ze had, zo zei ze, de avond tevoren een ongeval gezien met drie doden.' Hij zuchtte even. 'Op zich erg genoeg, maar voor ons onderzoek niet meer dan een losse opmerking.'

Vledder keek hem scherp, onderzoekend aan. 'Ben je daarop doorgegaan?' vroeg hij verbaasd.

De Cock knikte bedaard. 'Toen ene Marianne van Buuren in Eindhoven niet bekend bleek, vroeg ik mij af of het ongeval geen leidraad zou kunnen zijn. Begrijp je… als het ongeval in Eindhoven had plaatsgevonden, dan was ze daar toch geweest. Had het plaatsgevonden in Breda, dan zouden we daar verder moeten zoeken.'

De jonge rechercheur fronste zijn wenkbrauwen. 'Wist je een datum?'

De Cock schudde het hoofd. 'Aanvankelijk niet. Maar dat vormde geen probleem. Ik belde de transportonderneming waar Pieter de Vries werkte en vroeg wanneer hij in mei van een rit uit Hannover was teruggekeerd. Dat bleek de dertiende.'

Vledder glimlachte. 'Het ongeval moest dus op twaalf mei hebben plaatsgevonden.'

De Cock beet op zijn onderlip en knikte. 'Er was op die twaalfde mei maar één ongeval met drie doden… op de E-35, bij de afslag Horst.'

Ze zwegen, reden het Klaverblad Hoevelaken op. Vledder nam gas terug. De Cock keek om zich heen. Een strik van wegenlinten, bedacht hij. Het beeld van de linten drong zich sterk aan hem op. In zijn jeugd droegen de meisjes ze in het haar. Grote, mooi gestrikte linten. Knappe Liesje droeg er één, het buurmeisje met wie hij op zijn dertiende al wat houterig vrijde.

Vledder dreef de zoete beelden uit zijn herinnering weg.

'Wanneer wist je het?' vroeg hij.

'Wat?'

'Van dat ongeval… bij afslag Horst.'

De grijze speurder wreef zich achter in de nek. 'Gisteren,' zei hij loom. 'Gistermorgen heb ik gebeld.' De jonge rechercheur grinnikte. 'En waarom moeten we nu hals-over-kop…?' Hij maakte zijn vraag niet af, keek verwachtingsvol opzij.

De uitdrukking op het gezicht van De Cock veranderde. 'Vannacht,' sprak hij ernstig, 'besefte ik plotseling hoe belangrijk dat ongeval is.'

Vledder keek hem niet-begrijpend aan. Hij gebaarde wat ongeduldig. 'Hoezo… belangrijk?'

De Cock schoof zijn dikke onderlip vooruit. 'Er waren twee dingen,' zei hij kalm. 'Twee dingen uit ons onderzoek, die er plotseling uitsprongen. Dat was in de eerste plaats de arm van Fred Doornekamp. En dan…'

Vledder onderbrak hem heftig. 'Je bedoelt het nummer op zijn linkeronderarm?'

'Ja, dat nummer.'

Vledder grijnsde wat verlegen. 'Een-twee-vijf-zeven-drie. Wat is daarmee?'

De Cock nam zijn notitieboekje uit de binnenzak van zijn colbert en schreef op de kaft met grote cijfers 1 2 5 7 3. Hij gaf Vledder het boekje in de hand. 'Als je nu eens,' stelde hij, 'na de twee en na de vijf een streepje zet. Wat krijg je dan?'

Vledder gluurde naar de cijfers. Plotseling werden zijn ogen groot. 'Een datum,' stamelde hij onthutst. 'Twaalf mei '73… de datum van het ongeval.' Hij keek blij opzij. In zijn ogen glansde bewondering. 'Fantastisch,' riep hij luid. 'Het was dus geen telefoonnummer, maar de datum van het ongeval bij Horst.' Hij zweeg een tijdje, staarde voor zich uit op de weg. 'Maar waarom? Waarom deed Fred Doornekamp dat?'

De Cock glimlachte fijntjes. 'Omdat hij het ongeval niet had gezien. Hij was geen getuige geweest… wist niet op welke datum het gebeurde.'

Vledder blikte naar hem op. Een ogenblik vergat hij te sturen. De Volkswagen schoof gevaarlijk naar de vluchtstrook. 'Marianne,' zei hij hees. 'Hij kreeg de datum op de avond voor zijn dood van Marianne en schreef het op zijn arm.'

Ze reden zwijgend verder. De Cock zakte weer onderuit. Vledder overdacht de nieuwe ontwikkelingen. Toen aan de weg een bord verscheen met Afslag Horst, tikte hij zijn grijze collega op de schouder en wees ernaar. De Cock drukte zich wat omhoog.

Aan het einde van de afrit remde Vledder af en stopte de wagen aan de kant. Ze stapten wat stijfjes uit en keken om zich heen. Rechts beneden lag een boerderij. Een bleek zonnetje spiegelde in een rijtje geboende melkbussen aan de weg. Links liep een viaduct naar een smoezelig strand. Tot ver reikte het water van het Veluwemeer. 'Moet het hier zijn?'

De Cock antwoordde niet. Hij slenterde van de wagen weg en liep het viaduct op. Ongeveer halverwege bleef hij staan en keek over de leuning. Er was al wat meer verkeer. Het raasde onder hem door. Vledder kwam naast hem staan. 'Weet je hoe het ongeval gebeurde?'

'Niet precies. Ik ken geen details. De wagen moet hier van de weg zijn geraakt en tegen het viaduct geramd. Ik denk dat de bestuurder afslag Horst miste, dit bemerkte, en toen de macht over het stuur verloor. Dat is meer gebeurd. Vooral bij hoge snelheden.' Hij draaide zich half om. 'Verderop, in Ermelo, is een post van de rijkspolitie. Er moet een proces-verbaal van het ongeval zijn opgemaakt. Vraag of je dat ter inzage kunt krijgen. Het interesseert mij vooral wie er bij het ongeval waren betrokken.'