Albert Baantjer - De Cock en de dansende dood

De Cock stak afwerend een hand op. 'Wij willen niemand in verlegenheid brengen. Wij… eh, wij respecteren de grenzen van het geweten. Het gaat ons om kleine zaken: uitlatingen, toespelingen, opmerkingen die voor ons van belang kunnen zijn.'

Majoor Bosschaert gebaarde naar de stoelen in haar primitief kantoortje. 'Gaat u zitten. Ik zal zuster Anneke even voor u roepen.'

Ze liep met grote stappen van hen weg en kwam na een paar minuten terug met een jonge heilsoldate. De Cock schatte haar voor in de twintig. Ze had een vriendelijk open gezicht en een blijde blik uit lichtgrijze ogen.

Majoor Bosschaert wuifde. 'Dat zijn heren van de politie. Ze willen je wat vragen over Marianne.'

De grijze speurder stond op en boog beleefd. 'Mijn naam is De Cock,' sprak hij beminnelijk, 'met ceeooceekaa.' Hij wenkte schuin opzij. 'En dat is collega Vledder, mijn onschatbare hulp.'

Ze nam de rechercheurs nauwkeurig op. Haar blik gleed van De Cock naar Vledder en terug. 'Waarmee kan ik u van dienst zijn?'

De Cock glimlachte. 'Laten we gaan zitten.' Hij vatte een stoel en zette die voor haar neer. 'De majoor vertelde dat u zich het lot van Marianne nogal aantrok, dat u goede contacten met haar onderhield.'

Ze nam omzichtig plaats, de knieën gesloten tegen elkaar. 'Marianne,' zei ze ernstig,'is een boeiend meisje.'

'U sprak veel met haar?'

Zuster Anneke glimlachte. 'Ze sprak meer met mij.'

De Cock keek haar niet-begrijpend aan. 'Is… eh, is dat niet hetzelfde?'

Ze schudde beslist het hoofd. 'Marianne heeft een nogal gesloten karakter,' legde ze geduldig uit. 'Zij verwerkt alle dingen in zichzelf. Ze uit ze niet. Als ik probeerde haar aan het praten te krijgen, boog ze het gesprek onmiddellijk om. In plaats dat ik haar vroeg, vroeg ze mij. In plaats dat zij dingen uit haar leven vertelde, dwong ze mij tot vertrouwelijkheden.'

'Zoals?'

Zuster Anneke verschoof iets op haar stoel en gebaarde vaag. 'Hoe ik dacht over de wereld om mij heen… over God, over mijn ouders, over mannen, over seks…' De Cock knikte begrijpend.

'Heeft ze nooit iets over haarzelf verteld, over iets dat ze had meegemaakt?'

Ze bewoog haar handen in haar schoot. 'Ze is maar kort bij ons geweest.' Het klonk als een verontschuldiging. 'Twee, drie dagen. Marianne was nog niet zover. Vertrouwen tussen mensen moet groeien.'

De Cock boog het hoofd. 'U hebt gelijk,' zei hij ernstig. 'Daar is tijd voor nodig.' Hij gebaarde in haar richting. 'Wat was jouw indruk van haar?'

Ze trok een pijnlijk gezicht. 'Dat is een moeilijke vraag. Marianne had een bewogen leven achter zich. Dat is zeker. Veel teleurstellingen. Ze was ook vaak neerslachtig… alsof er iets was dat haar drukte. Op een morgen zaten we samen aan de koffie. Plotseling zei ze: "heb je wel eens een kind zien verbranden?'"

De Cock slikte. 'Een kind zien verbranden?' herhaalde hij verschrikt.

Zuster Anneke trok een ernstig gezicht en knikte. 'Dat vroeg ze.'

'En toen?'

'Ik zei, nee, gelukkig niet. Toen zei ze: "Het is iets dat je nooit vergeet. Alleen al daarom zou men auto's moeten verbieden.'"

Vledder kwam vanaf het oude gaskomfoortje met twee kommen dampende koffie. Hij zette er een voor zijn oude collega neer. 'Met veel suiker,' zei hij warm. 'Voor jou.'

De Cock keek dankbaar naar hem op. Hij vatte de kom voorzichtig met beide handen en slurpte behaaglijk. Op zijn breed grof gezicht kwamen milde trekken. 'Marianne,' zei hij zacht, nadenkend. 'Wat weten we van haar?'

Vledder ging tegenover hem aan zijn bureau zitten. Hij glimlachte. 'Toen wij van de begrafenis van Colette Maesen terugkwamen, heb je dezelfde vraag gesteld. Ik heb diezelfde morgen nog met Eindhoven gebeld. Ze was daar bij de politie niet bekend. Men had nog nooit van haar gehoord. Ook in het bevolkingsregister van Eindhoven kwam ze niet voor. Er was wel een familie Van Buuren, maar die had geen dochter in die leeftijd.'

De Cock keek verrast naar hem op. 'Dat heb je mij nog niet verteld.' Het klonk bestraffend.

Vledder maakte een hulpeloos gebaartje. 'Ik heb dat niet zo ernstig genomen,' sprak hij verontschuldigend. 'Ik dacht: ik vraag haar persoonlijk wel om opheldering. Ik kon toch niet weten dat ze zomaar zou verdwijnen?'

De Cock beet peinzend op zijn onderlip. 'Ze zei toch dat ze uit Eindhoven kwam?'

Vledder knikte. 'Inderdaad, dat zei ze. Maar misschien heeft ze ons wel misleid. Misschien is zelfs de naam Van Buuren niet juist.' Hij kneep zijn lippen op elkaar en snoof. 'Ik vind haar toch maar een rare griet. Wie danst er nu op een begraafplaats?'

De Cock tuitte zijn lippen. 'Voor mij nog geen reden om Marianne een rare griet te noemen.'

De jonge Vledder stak uitdagend zijn kin vooruit. 'Voor mij wel,' zei hij scherp. 'Daar komt nog bij… het is feitelijk haar schuld.'

'Wat?'

Vledder gebaarde heftig. 'Alles, de dood van Colette Maesen, de moord op Fred Doornekamp. Het is alles een uitvloeisel van haar plan. Zij bewoog Colette Maesen om aan die rijke kennis van haar geld te vragen.'

De Cock grijnsde breed. 'Op basis van een leugen. De rijke kennis zou de vader van Bonny zijn. We weten nu dat Colette loog. Ze had nooit een kind gebaard.'

Vledder kwam wat wild uit zijn stoel overeind. 'Dat kon die rijke kennis toch niet weten,' riep hij geëmotioneerd. 'Die man kon best in de veronderstelling leven dat uit zijn verhouding met Colette Maesen een kind was geboren.'

De Cock keek naar hem op. Om zijn brede mond danste een zoete lach. 'Bonny?' vroeg hij lijzig. 'Het jongetje van wie hij een foto had?'

'Ja.'

De Cock schudde traag het hoofd. 'Colette Maesen,' zei hij gedecideerd, 'heeft nooit een verhouding gehad. Ik bedoel… niet met de deftig sprekende man van om en nabij de vijfenveertig jaar met charmant grijs aan de slapen, die zich in het café van Smalle Lowietje zo duidelijk presenteerde.'

De jonge Vledder kneep zijn ogen halfdicht. 'Niet?' vroeg hij achterdochtig.

De Cock zuchtte omstandig. 'Ik heb je al meer gezegd… bij het onderhoud met Klaas Karsemeijer ben je niet attent geweest, heb je niet goed geluisterd.' Hij gebaarde in de richting van zijn jonge collega. 'Wanneer ging Colette bij Klaas Karsemeijer weg?'

'Twee jaar geleden.'

'Hoe lang was ze bij hem?'

'Ruim een jaar.'

De grijze speurder knikte instemmend. 'Precies. Hij raapte haar verloederd van de straat en hield haar meer dan een jaar bij zich in huis. Een jaar, waarin hij Colette Maesen, om haar van de verslaving af te helpen, vrijwel dag en nacht bewaakte.' Hij boog zich wat naar voren. 'En hoe oud is Bonny?'

'Anderhalf, twee jaar.'

De Cock glimlachte fijntjes. 'Zie je… als Bonny een kind van Colette Maesen was, dan kon vrijwel alleen Klaas Karsemeijer de verwekker, de vader zijn. Voor een andere verhouding was geen ruimte.'

Vledder keek hem verbijsterd aan. 'Hoe,' zei hij stamelend, 'kwam ze dan aan die rijke man? En waarom reageerde hij op haar oproep?'

De Cock knikte hem bewonderend toe. Hij strekte zijn vinger naar hem uit. 'Dat,' zei hij prijzend, 'zijn twee verstandige vragen.'

'Wat ben je laat?'

Robert Antoine van Dijk plofte op de stoel naast zijn bureau neer. Zijn gezicht zag bleek. Zijn neusvleugels trilden. 'Dat doe ik nooit meer,' sprak hij hijgend. Hij schudde beslist het hoofd. 'Nooit meer.'

De Cock keek hem onderzoekend aan. 'Was het zo erg?'

De jonge rechercheur slikte. 'Ik heb echt mijn best gedaan. Geloof me. Ik probeerde het zo voorzichtig mogelijk te doen. Ik trok een begrafenisgezicht en zei dat er iets was gebeurd… met hun zoon, dat het heel ernstig was. Maar het leek alsof ze mij niet begrepen, niet wilden begrijpen… alsof ik over een ander sprak, een vreemde.' Hij slikte opnieuw. 'Ze staarden mij aan, die twee… dwongen me om alles te zeggen.' Van Dijk tastte naar het hoofd. 'Het was een kwelling. Toen ik hen uiteindelijk de waarheid had verteld, dat hun zoon was vermoord, waren ze niet meer te houden. Vooral de moeder ging te keer. Ze schreeuwde het uit, sloeg met haar hoofd op de tafel. Ik ben in paniek naar de buren gerend.'