Albert Baantjer - De Cock en de broeders van de zachte dood

De jonge rechercheur fronste de wenkbrauwen. In zijn helblauwe ogen glansden inzicht en begrip.

‘Je wilt weten waarom de gelovige Broeders en Zusters van de Heilige Zegeningen voor een andere dan een christelijke begrafenis hebben gekozen.’

De Cock knikte goedkeurend.

‘Precies. Misschien was er iemand die crematie achteraf toch veiliger vond.’

Vledder wreef zich in de handen en glunderde. ‘Wil je wel geloven dat ik er weer zin in krijg?’

De grijze adjudant Kamphuis kwam de recherchekamer binnen en legde een indrukwekkende enveloppe op het bureau neer.

‘Van Interpol,’ legde hij uit.

De Cock maakte de enveloppe open. ‘Eindelijk bericht van onze Italiaanse collega’s.’ Hij vouwde de brief open en las. Met een blik van verbijstering keek hij naar Vledder. ‘Weet je wie er op die bewuste dag in het Albergo Cristallo in Cortina d’Ampezzo was?’

‘Nou?’

De Cock slikte. ‘Monique van Bovenkerken. Ze deelde daar haar appartement met ene Marius van Heeteren.’

De mond van de jonge rechercheur viel open. ‘Marius van Heeteren,’ herhaalde hij hees. ‘Dat is de wereldlijke naam van broeder Rigobertus.’

Het was druk op het Damrak. Een pril, mild, maar nog schuchter voorjaarszonnetje had een paar miezerige depressies verdreven en vele wandelaars tot een kleurrijke parade verlokt. Op de steigers van de rondvaartboten wapperden de vlaggen en op het hoekje van de Oudebrugsteeg speelde een mieters draaiorgel een afgezaagde deun. De aankomende lente trilde in de lucht.

De Cock tikte zijn hoed wat terug en knoopte zijn kriebelende wollen sjaal los. Hij blikte opzij. ‘Ben je bij de crematie geweest?’

Vledder knikte. ‘Vanmorgen.’

‘Hoe was het?’

De jonge rechercheur maakte een nonchalant gebaar. ‘Een zielige vertoning. Ik had net zo goed thuis kunnen blijven.’

‘Hoezo?’

‘Er was vrijwel niemand.’

De Cock reageerde verrast. ‘Niemand?’ riep hij fronsend. ‘Waren er geen Broeders en Zusters van de Heilige Zegeningen?’

Vledder schudde het hoofd. ‘Het viel gewoon op. Het ganse genootschap schitterde door afwezigheid. De grote leider broeder Rigobertus was er niet. Er was zelfs geen lid van het Carillon. Ook Monique van Bovenkerken en Rosita Stuyvenburg ontbraken. Manke Greetje was er wel. Ook de zoon van het echtpaar Schoonenbeek. Ik heb met beiden nog gesproken.’

‘Leverde het wat op?’

‘Ik was vooral benieuwd waarom wijlen de heer Schoonenbeek uit het Carillon was gestapt. De zoon wist het niet. Hij wist alleen dat zijn moeder er van het begin af aan op tegen was geweest dat zijn vader tot het Carillon behoorde. Zijn moeder had haar mening daaromtrent nooit onder stoelen of banken gestoken. Zij vond dat vooral broeder Christiaan niet te vertrouwen was.’

‘Richard van Bovenkerken.’

‘Precies. Die vent gapt, riep ze altijd, die hoert en snoert met elk wijf dat hij tegenkomt.’

‘Krasse taal.’

Vledder knikte.

‘Moeder Schoonenbeek moet een dominerende tante zijn geweest. De zoon neemt dan ook aan, dat het verzoek aan het genootschap om een algehele samenkomst te beleggen, op aandringen van de moeder is gedaan.’

De Cock schoof zijn onderlip naar voren.

‘Maar de reden van het verzoek kent hij niet?’

‘Nee.’

‘En Manke Greetje?’

De jonge rechercheur glimlachte vertederd. ‘Ze was erg lief. Ze leek mij ook de enige aanwezige die echt verdriet had. Toen ik over Blonde Tieneke sprak had ze tranen in haar ogen. Ik vroeg waarom Rickie en Tieneke niet op Zorgvlied waren begraven, zoals ze zich had voorgenomen.’

‘En?’

Vledder plukte aan zijn kin.

‘Er was iemand van het genootschap bij haar gekomen en die had haar overgehaald in een crematie toe te stemmen.’

‘Wie was dat?’

Vledder keek zijn leermeester van terzijde aan. ‘Broeder Crispijn.’

‘Is het hier?’

Vledder knikte. ‘Brouwersgracht 128. Daar woonde Monique met Richard van Bovenkerken.’

‘Zou ze thuis zijn?’

De jonge rechercheur trok zijn schouders op. ‘Als ze vanmorgen bij de crematie was geweest, dan had ik onze komst wel aangekondigd.’

De Cock glimlachte. ‘Het is beter zo. Een onverwacht bezoek heeft soms voordelen.’ Hij trok aan een fraai bewerkte koperen knop aan de muur. Ergens ver weg in het pand rinkelde een bel. De grijze speurder wreef met de rug van zijn hand langs zijn neus en grinnikte. ‘Ik vraag mij af of ze in het zwart is.’

‘Waarom?’

De Cock grijnsde.

‘Dat behoor je te weten: zwart is de traditionele dracht van een treurende weduwe.’ Hij blikte langs de gevel omhoog en zag spionnetjes aan de ramen. ‘Wonen er nog andere mensen in het pand?’

Vledder schudde het hoofd. ‘Voor zover mij bekend niet. Het huis is, of was, het onbelast eigendom van Richard van Bovenkerken. Monique was op het moment van zijn overlijden nog steeds zijn wettige echtgenote. Of de beide zoons uit zijn eerste huwelijk met Rosita Stuyvenburg nog aanspraken kunnen maken, weet ik niet. De erfenisprocedure zal nog niet eens in gang zijn gebracht.’ Hij trok een grimas. ‘Ik weet het uit mijn familie. Als de partijen niet tot elkaar komen, kan het jaren duren.’

‘Had hij nog meer bezittingen?’

‘Dat is moeilijk na te gaan. Richard van Bovenkerken was een financiële knoeier. Hij deed maar wat. Er is niet eens een duidelijk verschil tussen zijn bezittingen en die van het genootschap.’

De Cock snoof. ‘Dat kan nog een mooie boel worden. Er valt dus niet eens vast te stellen wie er financieel gezien voordeel had bij zijn dood.’

‘Nee, voorlopig niet.’

Na enkele minuten gleed de zware voordeur langzaam open. In het halfduister van de hal glansde het goudblonde haar van Monique van Bovenkerken. Het zwierde om de rondingen van haar schouders. Ze droeg een strakke japon, zwart, hooggesloten en zonder enige franje.

De Cock hield zijn adem even in. Haar verschijnen had op hem weer diezelfde bedwelmende, bijna betoverende uitwerking, als bij de eerste ontmoeting. De fraaie contouren van haar gestalte, de warme uitstraling van haar persoonlijkheid fluisterden een zoete belofte van intimiteit. Ze schonk de rechercheurs een lieve glimlach.

‘Ik had u al verwacht.’

De Cock slikte. ‘We… we hadden het als een verrassing bedoeld,’ stamelde hij verlegen.

Ze reageerde niet, maakte een uitnodigend gebaar en ging de beide mannen voor.

Via de hal kwamen ze in een lange brede marmeren gang. Aan het einde daarvan opende ze een deur die leidde naar een grote hoge kamer met landschappen aan de wanden en uitbundige engeltjes in de hoeken aan het plafond. Uit het midden daalde een enorme wolk van fonkelend kristal.

Monique van Bovenkerken wees naar een paar zware donkereiken fauteuils met een bruingele ribfluwelen bekleding.

‘Neemt u plaats,’ sprak ze vriendelijk.

De grijze speurder blikte nadrukkelijk om zich heen. Daarna ging hij tegenover haar zitten. Een blik van verwondering in de ogen. ‘Is hij er niet?’

Ze keek hem verbaasd begrijpend aan. ‘Wie?’

‘Broeder Rigobertus.’

De vriendelijke uitdrukking op haar gezicht verdween. ‘Dat is een onkiese opmerking.’

De Cock knikte gelaten. ‘Moord is ook een onkies bedrijf.’

Er kwam een ontsierende denkrimpel in haar voorhoofd. ‘U bedoelt, dat Richard is vermoord?’

De Cock keek haar aan. Het hoofd een beetje schuin. ‘Hoe dacht u, dat hij om het leven was gekomen?’

Ze sloot even de ogen en zuchtte. ‘Door de Broeders en de Zusters van het Genootschap van de Heilige Zegeningen wordt aangenomen dat Richard zelfmoord heeft gepleegd. Dat is de reden dat hij, en ook het echtpaar Schoonenbeek, een onchristelijke begrafenis hebben gekregen. We mogen de hand niet aan onszelf slaan. Het leven is een geschenk van God. We hebben het recht niet dat geschenk te weigeren. Daarom moeten wij wachten tot Hij ons roept.’