Albert Baantjer - De Cock en de geur van rottend hout

'Moeie voeten?'

De Cock knikte.

'Het kwam plotseling toen ik uit bed stapte. Het duurde gelukkig niet zo lang.'

Vledder duimde opzij.

'Ik heb die man maar zolang in een verhoorkamertje gezet. Ik had wel tegen hem aan kunnen blijven kletsen, maar dat had geen zin.

Ik kreeg er niets uit.'

'Wat is het voor een man?'

Vledder trok zijn schouders op.

'Ik heb niet eens zijn naam,' antwoordde hij wrevelig. 'Die wilde hij niet zeggen. Hij was kwaad dat jij er niet was. Hij wilde zijn verhaal alleen kwijt aan rechercheur De Cock.'

De grijze speurder ging achter zijn bureau zitten.

'Ik was er niet.'

Vledder zuchtte.

'Ik maakte hem duidelijk dat het nog wel eens poosje kon duren voordat jij kwam en dat hij alles gerust ook aan mij kon vertellen.'

'En?'

Vledder grijnsde.

'Hij wilde de absolute garantie dat zijn naam in die affaire niet werd genoemd.'

De Cock keek zijn jonge collega verwonderd aan.

'Die garantie had jij hem toch kunnen geven?'

Vledder maakte een hulpeloos gebaar.

'Die wilde hij van mij niet aannemen. Hij zei dat hij alleen maar vertrouwen had in rechercheur De Cock. Dat heeft hij wel tienmaal herhaald.'

De jonge rechercheur maakte een gebaar van vertwijfeling.

'Ik zat er mee. Ik wilde hem ook voor geen prijs laten gaan.'

De Cock knikte.

'Daarom in het verhoorkamertje.'

'Ik had geen keus.'

De Cock plukte peinzend aan zijn onderlip.

'Heeft hij het woord bekentenis gebruikt?'

Vledder schudde zijn hoofd.

'Niet direct,' sprak hij ontwijkend. 'Hij zei dat hij een belangrijke mededeling had over de moorden in de Houthaven… een mededeling die mogelijk tot een bekentenis van de dader kon leiden.'

'Een dader die hij kent?'

Vledder stak in wanhoop zijn handen omhoog.

'Ik ben niet zo sterk in het verhoren en die vent werkte niet mee.'

De Cock knikte begrijpend.

'Zet hem maar bij mij neer,' sprak hij berustend.

Vledder stond op, liep naar het verhoorkamertje, deed de deur open en wenkte een man naderbij.

De oude rechercheur stond op van zijn stoel en liep met uitgestoken hand op de man toe.

'Mijn naam is De Cock,' riep hij opgewekt. 'De Cock, met ceeooceeka. Het spijt mij dat ik u zo lang heb laten wachten.'

Hij gebaarde glimlachend naar de stoel naast zijn bureau.

'Gaat u zitten,' sprak hij vriendelijk. 'Waarmee kan ik u van dienst zijn?'

De man keek schichtig in de richting van Vledder.

'Moet hij er bij zijn?'

De Cock knikte geruststellend met toegeknepen ogen.

'Mijn jonge collega,' reageerde hij opgewekt. 'Door mij al jarenlang getraind… heeft dezelfde uitzonderlijke karaktereigenschap als ik… als het moet kan hij zwijgen als het graf.'

De man wendde zich tot De Cock.

'Misschien denkt u dat ik een zeurderige oude man ben.' Hij schudde zijn hoofd.

'Ik ben alleen voorzichtig. U, rechercheur, hebt een goede reputatie. Daar vertrouw ik op.'

De Cock knikte hem bemoedigend toe.

'Steek van wal.'

De man verschoof iets op zijn stoel.

'Ik ben bijna vijftig jaar… heb een goede baan… als ik die verlies kom ik op mijn leeftijd nergens meer aan de slag.'

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

'Waarom zou u uw baan verliezen?'

De man aarzelde.

'Wanneer mijn werkgever er achter komt dat ik nu hier bij u zit en mijn verhaal vertel, zal dat absoluut gebeuren. Daarom wil ik van u de zekerheid dat mijn mededeling geheim blijft.'

De Cock kauwde op zijn onderlip.

'Het is mijn taak om een meervoudige moordenaar te ontmaskeren en om bewijzen te verzamelen op grond waarvan de man of vrouw kan worden veroordeeld.'

'Dat begrijp ik.'

'Als ik uw mededeling op een andere wijze kan verifiëren, bestaan er geen moeilijkheden. Maar als uw mededeling uiteindelijk mijn enige bewijslast vormt, dan raak ik in de problemen. Ik beloof u dat ik dan opnieuw contact met u zal opnemen.'

De man knikte.

'Dat klinkt redelijk.' Hij ademde diep. 'Mijn naam is Zwagerman… Johannes Pieter Zwagerman. Iedereen noemt mij gewoon Jan. Ik werk nu al bijna twintig jaar als boekhouder bij Duimslag bv aan de Van der Madeweg in Duivendrecht. Ik heb gehoord dat u kortgeleden nog een bezoek aan ons kantoor heeft gebracht.'

'Dat klopt.'

'Ik las in de krant dat een van de slachtoffers van die geruchtmakende moorden in de Houthaven ene Jelle Poelstra was.'

'Het laatste slachtoffer.'

'Die Jelle Poelstra ken ik.'

'Persoonlijk?'

Zwagerman schudde zijn hoofd.

'Niet persoonlijk. Maar al zo'n twintig jaar maak ik maandelijks een bedrag van vijfhonderd gulden aan hem over.'

De Cock veinsde verbazing.

'Waarvoor?'

Zwagerman grinnikte.

'Voor niets.'

De Cock plukte aan zijn neus.

'Voor niets? Is de bv Duimslag een charitatieve instelling?'

Zwagerman schudde zijn hoofd.

'Absoluut niet. De heer Van Amerongen is een handig zakenman, die naar steeds verdere uitbreidingen streeft en de kosten-baten-analyse van de onderneming nauwlettend in het oog houdt.'

De Cock boog zich iets naar voren.

'Hebt u die vreemde uitgavenpost "Jelle Poelstra" wel eens bij uw directeur ter sprake gebracht?'

Zwagerman knikte nadrukkelijk.

'De heer Van Amerongen is doorgaans een beminnelijk mens, maar toen was hij bepaald onredelijk. Hij zei dat het mij niets aanging…

dat ik mij gewoon aan zijn opdrachten diende te houden.'

'En daarbij behoorden de vreemde geldstortingen aan Jelle Poelstra.'

'Ik ben er later nooit meer over begonnen.'

De Cock gleed met zijn pink over de rug van zijn neus.

'Hebt u zelf een idee waarom dat geld maandelijks werd overgemaakt?'

Zwagerman zuchtte.

'Ik heb er gisteravond met mijn vrouw uitgebreid over gesproken.

Vanmorgen heb ik mij ziek gemeld. Ik zou toch mijn kop niet bij mijn werk kunnen houden. Het idee spookte door mijn hoofd. Het is vooral op aanraden van mijn vrouw, dat ik naar u ben gestapt.'

De Cock knikte hem toe.

'U hebt een verstandige vrouw.'

Zwagerman plukte een zakdoek uit zijn broekzak en wiste het zweet van zijn voorhoofd.

'Ik… eh,' hakkelde hij, 'mijn vrouw en ik zijn er van overtuigd dat de heer Van Amerongen al die jaren door Jelle Poelstra werd gechanteerd.'

'Waarmee?'

Zwagerman spreidde zijn handen.

'Geen idee. De heer Van Amerongen was de laatste tijd erg nerveus.

Vreemd, opgewonden, snauwerig. Zo kende ik hem niet.'

'Hebt u al opdracht gekregen om de betalingen aan Jelle Poelstra te stoppen?'

Zwagerman schudde zijn hoofd.

'Ik heb de heer Van Amerongen al een paar dagen niet op kantoor gezien. En dat is ongewoon… gelooft u mij.'

De boekhouder wreef met de rug van zijn hand langs zijn drooggeworden lippen.

'Ik… eh, ik heb er geen bewijzen voor. Het is meer een gevoel.'

Hij klopte met zijn vuist op zijn borst. 'Hier vanbinnen. Maar ik ben bang dat de heer Van Amerongen zich eindelijk van zijn kwelgeesten heeft verlost.'

De Cock keek hem scherp aan.

'Kwelgeesten… meervoud?'

Zwagerman knikte.

'Het was een complot tegen hem. Die andere slachtoffers werkten met Poelstra samen.'

Toen de nerveuze heer Zwagerman de recherchekamer had verlaten, vervielen de rechercheurs in een diep stilzwijgen. Een defecte

buis van de dag en nacht brandende TL-balken zoemde boven hun hoofd. Het was Vledder die na enige tijd het zwijgen verbrak.

'Michel van Amerongen… moordenaar?'

De Cock krabde zich achter in de nek.

'Het kan.'

'Maar?'

'Het past niet.'

Vledder keek hem vragend aan.

'Waarom past het niet?'

De Cock schudde zijn hoofd.

'Er was geen complot… Michel van Amerongen werd niet door een complot belaagd.'

'Waarom betaalde hij dan?'