Albert Baantjer - De Cock en moord in beeld

De Cock keek op zijn polshorloge. De even oplichtende cijfertjes vertelden hem dat het bijna elf uur was.

Hij vroeg zich af vanwaar de moordenaar zou komen. Veel mogelijkheden bood de strekdam niet. Als hij niet op een of andere manier over het water kwam, dan moest hij door het ijzeren hek. Hij voelde hoe de spanning in zijn lichaam toenam… hoe het tempo van zijn hartslag sterk opliep en de gevoelige uiteinden van de zenuwen in zijn vingertoppen tintelden.

De mobilofoon in zijn binnenzak kraakte. Hij drukte de knop in en herkende de stem van Appie Keizer.

‘Hij komt.’

De oude rechercheur richtte zich iets op.

Nauwelijks zichtbaar naderde in de schaduw van een loods de gestalte van een man. Vanuit de schaduw liep de man met een pistool in zijn hand op de weerloze Herman Akersloot toe en schoot driemaal.

Wat verder gebeurde speelde zich als een vertraagde film voor hem af. Zoals afgesproken liet Herman Akersloot zich als getroffen op de grond vallen.

De gestalte vluchtte weg.

Vanuit zijn schuilplaats sprong Fred Prins naar voren. Hij had zijn dienstpistool in de hand. Kort achter elkaar klonken nog eens twee schoten.

De Cock sprong achter de meerpaal vandaan en rende naar voren. De vluchtende gestalte wierp het pistool van zich weg en viel enkele meters verder getroffen neer. Het wapen rolde voor de voeten van De Cock. De grijze speurder raapte het snel op en stak het in een zijzak van zijn regenjas.

Vledder had zich al over de getroffen man gebogen. Met een gezicht vol verbazing keek hij omhoog naar De Cock.

Zijn stem trilde.

‘Het is Philip… Philip Achterberg.’

Er werd gebeld.

De Cock en zijn vrouw liepen samen naar de deur van hun woning. Op de stoep stond Fred Prins. Hij zag wat bleek en zijn linkerarm hing in een mitella.

‘Kom binnen,’ riep De Cock hartelijk. ‘Mijn vrouw en ik zijn blij dat je ondanks je verwonding toch hebt willen komen.’

Fred Prins grijnsde breed en hield zijn linkerarm in de mitella iets omhoog.

‘Ik heb er eerst niets van gemerkt. Pas toen ik naar huis reed, ontdekte ik dat vanonder de mouw van mijn colbert bloed op mijn linkerhand kroop.

Ann, mijn Ierse vrouw, schrok geweldig toen ik thuiskwam. Ze zei onmiddellijk: I know, that dangerous old man again .’

De Cock lachte hartelijk.

‘En ze bedoelde mij?’

Fred Prins knikte.

‘Wie anders?’

De Cock wees naar de arm in de mitella.

‘Is het ernstig?’

Fred Prins schudde zijn hoofd.

‘Niet meer dan een vleeswond. Toen die Philip Achterberg op mij schoot, liet ik mij vallen en al vallende schoot ik op hem. Ik weet echt niet waar ik hem heb geraakt.’

De Cock en zijn vrouw gingen Fred Prins voor naar hun gezellige woonkamer en lieten hem zorgzaam in een ruime leren fauteuil plaatsnemen.

Er werd opnieuw gebeld.

Langzaam vulde de kamer zich met gasten: Appie Keizer, Peter van Lunteren en de mooie Angelique Sondervan.

Als laatste kwam Vledder. Hij had voor mevrouw De Cock een fraai boeket rode rozen meegenomen. De jonge rechercheur overhandigde het haar charmant en met enige flair. Hij gebaarde weids in de richting van De Cock: ‘Om het met zo’n man jarenlang uit te houden… zo is mijn ervaring… is zo nu en dan een eerbetoon op zijn plaats.’

Ineens staarde hij verbaasd naar Peter van Lunteren en Angelique Sondervan, die dicht naast elkaar op de bank zaten. Hij keek van hen naar De Cock.

‘Hoe… eh, hoe komen die hier?’

De grijze speurder gebaarde naar Angelique Sondervan.

‘Zoals ik met haar in de Rode Leeuw had afgesproken, heeft ze mij gebeld en toen heb ik haar en Peter van Lunteren uitgenodigd.’

Fred Prins boog zich naar voren.

‘Wat is dit voor spel?’ Hij hield zijn gewonde arm omhoog.

‘Waar heb ik dit aan te danken?’

De Cock stak afwerend zijn hand op.

‘Laten we onze tradities in ere houden.’ Hij pakte een fles verrukkelijke cognac Napoleon en schonk een reeks diepbolle glazen in. Daarna deelde hij de glazen rond, bleef in de kring staan en bracht een toost uit.

‘Op de gerechtigheid, de rechtvaardigheid… van wie… vanwaar ze ook moge komen.’

Allen nipten aan hun cognac.

De Cock nam plaats en zette het glas naast zich neer.

‘Dit is,’ zo opende hij, ‘een afschuwelijke geschiedenis. Toch zou ik willen beginnen, zoals een sprookje begint: er was eens.’ Hij zweeg even en vervolgde. ‘Er was eens een tirannieke directeur van een groot bedrijf. De directeur heette Charles van Abbekerken en het bedrijf Chemie IJsselstein.

‘De directeur had drie onderdirecteuren: de intelligente Justus van Aardenburg, de zachtmoedige Herman Akersloot en de jonge, knappe, ambitieuze Philip Achterberg. En er was nog een chauffeur, het factotum van het bedrijf: Jan Akkerman.

‘Philip Achterberg droomde ervan om eens de positie van Charles van Abbekerken over te nemen. Om goed geïnformeerd te zijn omtrent alles wat er in het bedrijf gebeurde, sloot hij een soort verbond met Jan Akkerman, aan wie ook werkelijk niets ontging.

‘Ik noem dit verbond met nadruk, omdat ik het niet onderkennen daarvan beschouw als een van mijn grootste recherchemissers van de laatste jaren.

‘Een paar weken geleden organiseerde Chemie IJsselstein voor zijn werknemers een personeelsfeest. Jan Akkerman maakte foto’s en Charles van Abbekerken en zijn mededirecteuren werden dronken.

‘Van Aardenburg, Akersloot en Achterberg beseften het gevaar van hun alcoholgebruik en lieten na afloop van het feestje hun wagen staan. Ze stapten bij Van Abbekerken in de Mercedes, die door Jan Akkerman werd bestuurd.’

De Cock nam nog een slok van zijn cognac en keek glimlachend in de richting van Vledder.

‘We volgen nog even de route… Achterberg woonde in Nederhorst den Berg, Akersloot in Vreeland, Van Aardenburg in Loenen aan de Vecht en Van Abbekerken in Breukelen.

‘In Nederhorst den Berg stopte het gezelschap bij Het Wapen van Nederhorst en gebruikte daar nog wat. Philip Achterberg bleef in Het Wapen van Nederhorst achter en maakte nog een praatje met de kelner.

‘Na ruzie en wat geharrewar over de autosleuteltjes verlieten de overige directieleden en Jan Akkerman het etablissement.

‘We weten nu, achteraf, dat vanaf Het Wapen van Nederhorst niet Jan Akkerman aan het stuur van de Mercedes zat, maar Charles van Abbekerken. Kort voor Vreeland, bij de brug en sluis ’t Hemeltje schept Charles van Abbekerken met zijn Mercedes een meisje op een bromfiets. Ze bleef zwaargewond op de weg liggen. Van Abbekerken was woest. Hij kwam wild zijn wagen uit, pakte het gewonde meisje op en wierp haar over de leuning van de brug in het water van de Vecht. De bromfiets smeet hij haar na.

‘Hoewel de andere directeuren de gebeurtenis van nabij volgden, greep niemand in… niemand durfde zich tegen het gedrag van Van Abbekerken te verzetten… niemand toonde daartoe de moed.

‘Alleen Jan Akkerman… de chauffeur. Hij verzette zich niet, maar pakte wel uit de wagen het fototoestel, waarmee hij het feestje had vastgelegd, en flitste de moord in beeld.

‘Over waarom Jan Akkerman de foto’s maakte, tasten wij volkomen in het duister. Mogelijk was het een schrikreactie… een schrikreactie om zich te beschermen… te beschermen tegen mogelijk latere beschuldigingen. Hij was immers de officiële chauffeur van de wagen.

‘Pas later zal hij hebben beseft welk een machtsmiddel hij door de foto’s in handen had. Dat is vermoedelijk ook de reden, waarom hij de film niet, zoals gebruikelijk, bij een normale ontwikkelcentrale aanbood, maar foto- en ontwikkelapparatuur kocht om zelf de bewuste film te kunnen behandelen.’

De Cock pauzeerde even en ademde diep.

‘Dan wordt Jan Akkerman vermoord en ik bega de grootste denkfout van mijn leven: ik sluit Philip Achterberg als dader uit. Waarom? Wel, hij was er niet bij. Hij was geen getuige van het ongeval bij de brug en sluis ’t Hemeltje. Hij wist niet dat Charles van Abbekerken daar in feite een kind had vermoord.’