Albert Baantjer - De Cock en moord in beeld

De directeur maakte een verontschuldigend gebaar.

‘Ik moet mobiel zijn… elk moment van de dag. Ik kan niet zonder een wagen. Ik heb onmiddellijk mijn dealer gebeld en nog dezelfde dag had ik een nieuwe Mercedes voor mijn kantoor staan. Ik zei tegen Jan Akkerman dat hij een rapportje van dat ongeval moest maken voor de verzekering. Dat rapportje heb ik nooit gekregen. Iemand bracht mijn chauffeur voor eeuwig het zwijgen toe.’

Vledder grijnsde met een scheve mond.

‘En dat kwam u verrekt goed uit,’ siste hij.

Charles van Abbekerken keek langs een woedende Vledder heen naar De Cock.

‘Laat hem ophouden,’ riep hij kwaad. ‘Die jongeman is buiten zinnen.’

De oude rechercheur vatte de trillende Vledder bij zijn linkerarm en probeerde hem zachtjes terug te trekken. De jonge rechercheur rukte zich wild los, deed nog een stap en boog zich naar voren.

‘Moordenaar.’

Zijn stem beefde van emotie.

Charles van Abbekerken keek hem aan. In zijn blauwe ogen lag een ijzige blik.

‘Er komt nog eens een dag, jongeman, dat deze kreet u zal berouwen.’

Ze reden met hun Golf uit Loenen weg. Voor de terugreis naar Amsterdam koos Vledder opnieuw de A4.

Het kon de oude rechercheur dit keer niets schelen. Hij voelde zich niet prettig. Integendeel.

De Cock had moeie voeten. Ineens waren ze er. Het was alsof geniepige kleine duiveltjes uit pure boosaardigheid met duizend scherpe spelden in zijn kuiten prikten. Hij kende de pijn, die uit de holten van zijn voeten kwam, langs zijn hielen omhoog trok en zich vastzette in zijn kuiten. De oude rechercheur wist ook drommels goed wat die pijn betekende. Telkens als de zaken slecht verliepen, als hij het machteloze gevoel had volkomen in het duister te tasten, geen enkele vooruitgang meer wist te boeken, gaven die helse duiveltjes acte de présence.

Het maakte hem wat somber.

Hij rolde zijn broekspijpen tot onder zijn knieën op en begon zachtjes te wrijven. De autogordel om zijn borst belemmerde zijn handelingen. Met een gezicht vol ergernis keek hij schuin omhoog.

‘Kon je je weer eens niet beheersen?’ riep hij bestraffend. ‘Ik heb je nog zo gewaarschuwd! We hebben tegen Charles van Abbekerken, juridisch gezien, geen poot om op te staan.’

De Cock stopte met wrijven. ‘Hebben jouw aantijgingen… jouw grove beschuldigingen iets uitgehaald?’ De grijze speurder snoof verachtelijk. ‘Hoogstens een klacht ter zake belediging. Misschien een bevriend staatshoofd… maar verder kun je in ons land niet ongestraft iemand voor moordenaar uitmaken.’

Vledder staarde nukkig voor zich uit.

‘Ik kon er echt niets aan doen. Het ging buiten mijzelf om. Ik had de smoor in. Die dikke vette arrogante vent…’ De jonge rechercheur maakte zijn zin niet af. ‘Begrijp je dan niet dat juist hij de man is die wij moeten hebben? Na het bezoek aan Het Wapen van Nederhorst wilde hij die bewuste avond met zijn dronken kop zelf de Mercedes rijden. En wie zou hem er van af hebben kunnen houden… de ondergeschikte chauffeur Jan Akkerman… of een van die Zeg-eens-ja-directeuren?’

In zijn stem trilde sarcasme en hij schudde zijn hoofd. ‘Vanaf Het Wapen van Nederhorst reed Charles van Abbekerken die macabere zaterdagavond de Mercedes, veroorzaakte de aanrijding en was, volgens mijn absolute overtuiging, ook de man die het gewonde meisje met haar brommer in het water van de Vecht wierp.’

De jonge rechercheur liet bij een wild emotioneel gebaar het stuur van de Golf even los. ‘Zo’n actie… zo’n onbezonnen daad past volkomen bij die man… bij zijn temperament, bij zijn heerszuchtige, tirannieke karakter.’

‘En?’

‘Wat bedoel je?’

‘Pleegde hij ook de moorden op Jan Akkerman en Justus van Aardenburg?’

Vledder knikte nadrukkelijk.

‘Dat ligt toch voor de hand? Wie had er belang bij dat de foto’s van het ongeval verdwenen… althans dat hij in het bezit kwam van de door Jan Akkerman in beeld gebrachte moord?’

De Cock knikte instemmend.

‘Charles van Abbekerken,’ antwoordde hij gelaten.

Vledder verminderde de snelheid van de Golf en zette de wagen op de vluchtstrook neer. Hij schakelde de motor uit en draaide zich half om.

‘Ik heb erover nagedacht, De Cock,’ sprak hij gejaagd. ‘Je hebt zelf gezegd: Charles van Abbekerken is een sluw man. Wel, wilde hij in de toekomst verschoond blijven van beschuldigingen of chantagepogingen inzake de moord op Annemarie van Grevelingen, dan moest hij eerstens in het bezit zien te komen van de gemaakte foto’s en… ten tweede zich van belastende getuigen ontdoen.’

De Cock plukte aan zijn onderlip. ‘Dat klinkt redelijk.’

Vledder grijnsde. ‘De eerste actie van Charles van Abbekerken was gericht op de foto’s. Toen Jan Akkerman hem naar waarheid zei dat hij de foto’s niet meer in zijn bezit had, schoot hij hem neer.’

‘Verder?’

‘Hoe Charles van Abbekerken wist of vermoedde dat Justus van Aardenburg de foto’s bij Jan Akkerman had gestolen, weet ik niet. In ieder geval toog Charles van Abbekerken naar Loenen aan de Vecht en vermoordde Justus van Aardenburg, een tweede getuige.’

De jonge rechercheur zweeg even. Zoet grijnzend ging hij verder. ‘Charles van Abbekerken hoefde in het buiten van Justus van Aardenburg niet onmiddellijk na de moord koortsachtig naar de foto’s te gaan zoeken. Hij kon daar rustig mee wachten tot de kust veilig was. Hij bezat immers de sleutels van het buiten.’

De Cock keek zijn jonge collega bewonderend aan. ‘Een knappe analyse,’ stelde hij prijzend vast.

Vledder glunderde. ‘Volgens mij loopt er nog een man groot gevaar om door Charles van Abbekerken te worden vermoord: de derde getuige.’

‘Herman Akersloot.’

Een tijdlang zwegen de rechercheurs. Het verkeer op de Utrechtseweg raasde rakelings aan hen voorbij. Soms liet de luchtdruk de Golf even schommelen.

Vledder was de eerste die het zwijgen verbrak.

‘Laten we teruggaan.’

De Cock keek hem verrast aan.

‘Waarheen?’

‘Naar Loenen aan de Vecht. We kunnen straks bij Abcoude van de snelweg af en er weer op. Binnen een paar minuten zijn we terug.’

‘En dan?’

Vledder zuchtte.

‘Charles van Abbekerken,’ sprak hij gedwee, ‘is nu in het landgoed van Justus van Aardenburg naar de foto’s aan het zoeken. Mogelijk vindt hij ze. Hij heeft er alle tijd en gelegenheid voor.’ De jonge rechercheur glimlachte. ‘We blijven buiten op hem wachten en voor hij in zijn Mercedes stapt, arresteren we hem… met de foto’s in zijn bezit.’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Dat gaat niet op.’

Op het gezicht van Vledder kwam een trek van verbazing.

‘Waarom niet?’

De Cock grijnsde.

‘Zolang onze Nederlandse rechters nog luisteren naar het onzinnige begrip “onrechtmatig verkregen bewijs” en op basis daarvan misdadigers ongestraft laten, ga ik uiterst omzichtig te werk. Ik voel er niets voor om door een handige advocaat achter mijn rug te worden uitgelachen.’ De oude rechercheur haalde eens diep adem. ‘Om te weten te komen of Charles van Abbekerken in het bezit is van de foto’s van de moord op Annemarie van Grevelingen zouden we hem moeten fouilleren… en dat fouilleren kan alleen nadat wij hem hebben gearresteerd… en voor zo’n arrestatie ontbreken tot nu toe de wettelijke gronden.’ Vledder wendde zich teleurgesteld van hem af en startte de motor.

Amsterdam was gewikkeld in sluiers. In plaats van de miezerige regen in de vooravond, was een dichte mist de stad binnengeslopen en had alles ingepakt. Voorzichtig, turend in een grijze muur, zocht Vledder een weg voor de politiewagen in deze begrensde wereld.

De Cock zat lui, onderuitgezakt, naast hem en overdacht de theorie die zijn jonge collega hem had ontvouwd. Verstandelijk had hij tegen de theorie geen verweer, maar gevoelsmatig waren er onberedeneerde bezwaren en twijfels.