Жылі у дружбе Лыска і Трэзор.
І вартавалі разам двор?
Дзялілі памяркоуна будку,
Што у двары тулілася ў закутку.
З адной нат елі міскі
Трэзор і Лыска.
Хоць часам і недаядалі,
Затое дужа добра сябравалі.
Ды вось аднойчы,
Калі на вуліцы трашчаў мароз,
Забег да іх на двор Барбос:
— Дзе я служу, дык на той склад
Вартаўнік патрэбен акурат.
Дык, можа б, пажадаў туды Трэзор?
— Не, лепш я гэты павартую двор.
А на пасаду тую
Я Лыску вам рэкамендую.
І новую пасаду
Наш Лыска атрымаў ля склада.
А тут яшчэ прыспела радасць —
Зноў па пратэкцыі таго ж Трэзора —
Стаў Лыска вартаваць кантору.
І рос наш Лыска так,
Што неўзабаве нат
Уладкаваўся ён на мясакамбінат.
Там не жыццё было, а рай?
Якую хочаш ежу выбірай.
Зажыў там Лыска
І забыў свой двор,
Дзе жыў яго старэйшы друг Трэзор.
А той, як давялося туга,
Успомніў і наведаў Лыску-друга,
Каб той яму
Чым-небудзь дапамог,
А Лыска — ведама, зазнаўся —
З Трэзорам нат не павітаўся
І не пусціў Трэзора на парог.
Вы ад мяне
Мараль пачуць хацелі?
Шукайце між людзей
да байкі паралелі.
Іван Пятровіч —
Старшыня калгаса —
Засеў за стол ранюткім часам,
Каб зводку у раён падрыхтаваць
Па мясу і па малаку, вядома.
Ён працаваў да стомы,
А лічбы аніяк падтасаваць не мог.
Як ні круці — адны прарэхі.
А тут, як кажуць, не да смеху:
Калі паказчыкі ніжэйшыя, чым летась,
То не пахваліць аніхто за гэта.
Гарыць, як кажуць, план.
— Дзе выйсце? —
3асмуціўся старшыня Іван.—
Спаслацца на надвор'е, на умовы,
Якія выручалі, і не раз?
І ў гэты час якраз
У кабінет да старшыні зайшла Карова,
Замыкала яшчэ з парога,
Наставіўшы на старшыню, як пікі, рогі.
— Дык вось дзе акапаўся ты, мой мілы?
Дзе той сянаж, дзе сілас,
Які нам летам
Ты абяцаў бесперастанку?
Абрыдлі нам твае ўжо абяцанкі!
Адказвай! Нацешыліся — годзе!
Ці варта тут даводзіць,
Што языком паабяцаць
Той старшыня заўжды гатовы,
Ды толькі малако на языку — ў каровы.
Ішоў аднойчы цеплаход ў адкрытым моры.
Ляталі чайкі, чуўся іхні крык.
Між іх шныраў Паморнік —
Вядомы чаек рабаўнік.
Ён быў у чаек на віду
І не выказваў анічым сваіх намераў,
Маўляў, дружыць хачу я з вам?!
Можаце мне верыць!..
Ды тут астаткі ад абеду
выкінулі з камбуза ў ваду.
І чайкі кінуліся ў мора па здабычу.
Адна, спрытнюшчая надзвычай,
Схапіўшы добры мяса кус,
Змяніла тут палёту курс
І кінулася ўбок, што мела сілы.
Паморніка тут быццам падмянілі
Адразу страціў дружалюбнасць ён —
Пагнаўся за той Чайкай наўздагон.
(Рабаўніка прачнулася натура.)
І ну атакаваць яе,—
То збоку дзеўбане,
То зверху наляціць віхурай,
То заляціць наперад акурат,
То ззаду атакуе, бы пірат.
Пятляла наша Чайка сяк і так,
Не выкруціцца ад Паморніка ніяк.
А ён, злаўчыўшыся, прахвост,
Як хопіць Чайку нашую за хвост,
Што той балюча стала.
І Чайка нема закрычала —
Здабыча з дзюбы паляцела у мора,
Якую на ляту перахапіў Паморнік,
І тут паласаваўся ёю сам.
«Народны капітал»,
«Зрастанне капіталу з працай»,
Спрабуюць з-за мяжы пераканаць. Ды нам
Даводзіцца з такой хлусні хіба здзіўляцца,
Ды пасмяяцца, калі мы у гуморы:
Заўжды з сабою капітал прыносіў гора,
Трымае ўчэпіста здабыткі капіталу спрут.
На словах ён, вядома, за працоўны люд,
На справе ж —
дзейнічае так, як той Паморнік.
— Эх, шэры рабаўнік, стары ты стаў, стары!
Хоць і бадзяешся ў бары,
Ды спрыт не той, як гэта ты не ўтойвай,—
Звяры сказалі неяк раз Ваўку.—
Даволі награшыў ты на вяку.
Пара б табе падумаць і пра тое,
Як смерць сваю дастойна стрэціць,
Бо ў пекла можаш трапіць на тым свеце...
А там такіх, як ты, даўно чакаюць...
«Напэўна, правільна яны ўсе разважаюць?—
Падумаў Воўк.— Мне трэба прымірыцца
І за сябе самому памаліцца,
Каб не патрапіць у тым пекле на патэльню...»
І хоць ён зборышчы любіў не вельмі
(Бо воўчую з маленства звычку меў —
Што сам упаляваў, дык тое сам і з'еў),
На гэты раз парушыў звычку ён,
Прыклыпаў сам у малітоўны дом.
Ды вось бяда — малітвы там чытае,
Дык прыкмячае,
Як гэта ўжо было з ім неаднойчы:
Ён богу моліцца, а думае па-воўчы:
Каб дзесьці каля рэчкі
Зарэзаць хоць авечку.
Мілітарыст, калі яму паверыць,
Ён — дабрадзей,
Ён — за людзей,
На справе ж — мае воўчыя намеры.
Читать дальше