Эсхіл Array - Прыкуты Праметэй. Антыгона

Што я бачу? I я ўжо забыцца гатоў
На законы, і слёз не магу я стрымаць,
Што струменнем, патокам ліюцца з вачэй.
Антыгона ідзе не ў дом жаніха,
А ў апошнюю вечную хату.

Страфа першая

О, грамадзяне зямлі бацькоў, гладзіце: іду я
Шляхам апошнім сваім.
Сонейка промні апошнія бачу,
Больш не спаткаюся з ім. Вадзе Аід мяне жывую
Да Ахэронта [44] Ахэронт — рака ў падземным царстве (Аідзе), сімвал самога падземнага царства. -ракі.
Шлюбу ў жыцці я не ведала,
Песень вясельных сабе я не чула ніколі —
Шлюб буду мець з Ахэронтам.

Але ж славы вянок маеш вечны ты,
I сыходзіш з ім ты ў дамавіну сваю.
Не хвароба цяжкая згубіла цябе,
Не згубіў цябе меч. Ды стварыла закон
Ты сабе, і ў падземнае царства адна
Між жанчын ты, жывая, сыходзіш.

Антыстрафа першая

Чула я: згінула ў жалю Фрыгійская чужаземка [45] Фрыгійская чужаземка...— тут маецца на ўвазе Ніоба, дачка Тантала, цара Фрыгіі, якая скамянела ад гора на гары Сіпіле ў Лідыі, пасля таго як Апалон пазабіваў яе дзяцей. —
Там, на вяршыні Сіпіла.
Быццам магутны павей,
Апанаваў яе камень. Ёсць чутка такая:
Льюцца дажджом на яе,
Буры катуюць няспынна, і вечна
Плача яна і слязьмі палівае каменне.
Гэткую ж смерць мне рыхтуюць багі.

Ад багоў нарадзілася вечных яна;
Мы ж — смяротныя ўсе і смяротных сыны.
Але вось пра цябе будуць чуткі хадзіць —
Што і ты да багіні падобнай была,
Як жыццём, так і смерцю сваёй.

Страфа другая

Гора! Смяюцца з мяне! Вы, багі мае родныя,
Што ж абражаюць мяне
Перад смерцю маёй?
Горад мой родны,
Народ мой вялікі!
Хвалі крыніцы Дыркейскай [46] Гл. заўвагу 1. !
Гай Фіванскіх багоў [47] Гай Фіванскіх багоў — гай Дэметры і Коры ў Фівах, каля Дыркейскай крыніцы. !
Будзьце за сведак вы мне.
Не плачуць па мне, не судзілі мяне.
Іду ў падзямелле страшэннае —
Там і памру ў незвычайнай магіле.
Гора мне беднай!
Я не нябожчыца, я й не жывая,
Я не з памерлымі, я й не з жывымі!

Занадта смелай ты была:
Дзіця, наважылася ты
Замах на вечнае зрабіць.
Твой лёс страшэнны — бацькаў лёс.

Антыстрафа другая

Ты дакрануўся да раны балючай маёй
I пра вядомы лёс бацькі ўзгадаў.
Пра тое няшчасце,
Што гоніць усцяж
Род Лабдакідаў вялікі.
Ложак ганебны
Беднае маці маёй!
Мужам ёй бацька ў няведанні стаў:
Сын яе — бацька мой — там з ёй ляжаў.
Ад іх нарадзілася, бедная, я.
Вось і іду пад праклёнам багоў
і без шлюбу да іх.
Бедны мой брат,
Што шлюб так пракляты зрабіў:
Ты ўжо й памёр, і жывую мяне забіваеш!

Нябожчыкаў любіць — святая справа,
Але ж і той, хто ўладу мае,
Павінен тую ўладу бараніць.
Праз гордасць ты сваю загінеш.

Плачу не чую, родных не бачу,
Песень вясельных няма.
Так вось іду я
Шляхам апошнім сваім.
Я, нешчаслівая, сонейка ззяння
не ўбачу ўжо болей.
Плакаць не будуць аб долі маёй
Людзі, якіх я любіла.

Вы ведаеце, што калі б было карысна
Стагнаць і плакаць, каб адрочыць смерць —
Дык хто ж тады б калі стагнаць спыніўся?
( Да варты )
Хутчэй — як я сказаў — яе адвесці
Ў глыбокую пячору. Там яе
Адну пакінуць. I няхай вось там яна
Ці памірае, ці жыве й шукае жаніха.
А я сябе не зганьбіў смерцю той дзяўчыны
Я толькі ад жыцця з людзьмі яе адсунуў.

Мой дол, пакой дзявочы мой і хата
Падземная ды вечная мая! Іду
Да вас я, родныя. Вас там, якіх
Загінула у ліку незлічоным,
Багіня Персэфона [48] Персэфона — жонка Аіда, багіня падземнага царства. прытуліла.
Цяпер і я іду да вас, нядобрай смерцю
Памерлая раней, чым скончыла жыццё.
Але я спадзяюся, што, калі прыйду
Да вас, прыйду я мілаю для ўсіх —
I для цябе, мой бацька, для цябе, матуля.
I для цябе, браток мой родны Этэокл.
Бацькі мае, калі памерлі вы,
Я ўласнымі рукамі вас абмыла,
Вас апранула і зрабіла узліянні.
Цяпер жа, Палінік, за тое, што цябе
Я пахаваць хацела, гэтак плоцяць мне.
Але за тое, што табе ўздала
Пашану я, мяне хваліць разумны будзе.
Мой родны брат! Што гэткім чынам я цябе
Ушанавала — бачыць грэх у тым адзін Крэонт:
То для яго страшэннае злачынства.
I вось цяпер вядзе мяне ён гвалтам
На смерць. Не зведала я шлюбу, песень
Не чула я вясельных, мужа я не мела,
Не гадавала і не мела я дзяцей.
Іду ў дол да памерлых я, жывая,
Няшчасная, адна, без тых, каго люблю.
Які ўсё ж я закон багоў пераступіла?
Ці ж трэба мне, няшчаснай, на багоў яшчэ
Надзею мець? Каго ж я абаронцам
Магу назваць між іх сваім? То ж я,
Зрабіўшы справу добрую, злачынцай стала.
Дык вось багі што лічаць добрым! Калі так,
Дык трэба ж мне згадзіцца, што нясу
Пакуту я за грэх свой сапраўды.
Калі ж на вас ляжыць віна, жадаю
Цярпець не больш, чым я цярплю бязвінна.