Юры Станкевіч - П'яўка

Сонца ўжо амаль зайшло. Сістэма штучнага асвятлення не працавала і неўазабаве павінна было сцямнець, а з наступам ночы на вуліцах панаваў крымінал. На пераходзе я спешна набыў танны харчовы пакет для разавага карыстання і вярнуўся да свайго жылога дома іншым шляхам. Я не бачыў логікі ў падзеях апошняй гадзіны.

Заснуць я не спадзяваўся, а змыў грым, паеў без апетыту геннамадыфікаваных сасісак і падключыў свой танны , каб звыкла і з намерам пабадзяцца ў Сусветным Сеціве, але раптам у дзверы пазванілі. Вар’яцкая думка пра тое, што гэта вярнулася Эрыка, мая былая каханка, прымусіла мяне імкліва падхапіцца з крэсла. Я падышоў да дзвярэй і ўключыў вонкавую камеру. На дысплеі я, тым не менш, з трывогай убачыў знаёмую пару: мужчыну, які нагадваў цяж-каатлета, і яго спадарожніцу. Я схадзіў па рэвальвер і, памарудзішы, спытаў праз дамафон, хто яны і што ім трэба: прытварацца, што мяне няма дома не было сэнсу — чым хутчэй я ўсё вы-светлю, тым лепш.

“Гэта вы Берташ Яновіч?” — спытаў мужчына. “Так.” “У нас да вас размова.”

Я падумаў некалькі секунд і чамусьці адчыніў. Як яны ўвайшлі, я адступіў на крок і, трымаючы іх пад прыцэлам, загадаў стаць тварам да сцяны.

“У вас ёсць зброя?” — спытаў я.

“Не.” “Вы маніце — без зброі ноччу ў гэтым квартале пагібель.” “Да вас мы вырашылі прыйсці без яе,” — сказала жанчына.

Я наспех асцярожна абмацаў кішэні мужчыны і запрасіў іх у пакой, дзе пасадзіў у крэсла, а сам сеў за стол, паклаўшы пад руку рэвальвер.

“Слухаю,”—сказаў я і, магчыма, ўпершыню ўважліва паглядзеў на іх.

Жанчына зняла з галавы хустку. Яна была высокая, цёмнавалосая, з рэзкім, вуглаватых абрысаў, крыху асіметрычным тварам, з якога на мяне, вывучаючы, пазіралі шэрыя,з зеленаватым адлівам вочы. Яе знешнасць гаварыла аб наяўнасці характару.

Мужчына, выцягнуў з кішэні і ўключыў антыпраслухоўваючую прыладу, а потым маўчаў, неяк адхілена гледзячы на мяне з-пад ілба. У яго вачах я не прачытаў ні цікаўнасці, ні хітрасці, ні нават раўнадушша. Пэўна, цяпер за ўсё адказвала і вяла рэй жанчына.

Яна і загаварыла першай.

“Вас мы ведаем. Мяне завуць Мойра. А яго, — яна кіўнула на свайго спадарожніка, — Платон.”

Мужчына, нібы абудзіўшыся, злёгку кіўнуў. Жанчына, якая назвала сябе Мойрай, зрабіла ня-значую паўзу, і я ўставіў слова.

“Чым абавязаны? — груба пацікавіўся я, — і адкуль вы мяне ведаеце?”

Але яна ніяк не адрэагавала.

“Мы ўсе, мяркую, абмежаваныя ў часе. Не будзем яго губляць.

Мы прыйшлі да вас з прапановай.”

Яна зрабіла паўзу і сустрэлася са мной позіркам.

“Спачатку патлумачце, навошта вы адсочвалі мяне?” — сказаў я.

“Каб даведацца, дзе вы жывяце. Вы за апошні тыдзень змянілі месца пражывання.” “Вынікае, што я ў вас даўно на прыкмеце?” “Так. Вы падыходзіце нам як асоба і як даследчык.” “Даследчык чаго?”

“Хіба вы не забіралі з вашай паштовай скрыні паперку? Мы цяпер зазірнулі — там яе няма.” “Што з таго, калі нават і забіраў?” “Вы заходзілі з той нагоды ў Сеціва?”

“Не, — адказаў я незадаволена. — Патлумачце мне на словах, у чым ваша справа і ваша патрэ-ба?”

“Мы прапануем вам зафіксаваць доказ і паспрабаваць тым самым зарабіць неблагія грошы, — сказала жанчына па імені

Мойра. — Мяркую, толькі вы здолееце нам дапамагчы.” “Не правакуйце мяне. Я не збіраю доказы.”

“Зразумела, што вы не даяце нам веры. Але я калісьці працавала з вашым бацькам. Вы, канешне, знаёмы з яго почыркам? Вось яго ліст да мяне асабіста.”

Жанчына выцягнула з барсеткі паперу і паклала на стол. Я

кінуў вокам і ўважліва прачытаў некалькі сказаў. Потым зірнуў на подпіс. Ліст, безумоўна, быў напісаны бацькавай рукой.

“І што з таго?” — спытаў я.

“Ваш бацька збіраў доказы.” “Хвіліну.”

Я зноў неўпрыкмет іх агледзеў. Нейкая шляхетнасць і прыхаваная пародзістасць твараў хоць і не кідаліся ў вочы, але былі заўважныя. Дый навошта ім было мне маніць? З якой мэтай?

Я, па сутнасці, маргінал, які не мае ні багацця, ні якіх іншых цікавых для іх каштоўнасцей.

Жанчына нервова аблізнула вусны — зубы ў яе былі белыя і роўныя. Яе спадарожнік па імені Платон глядзеў кудысьці ўбок, у бачную яму аднаму кропку нерухомым позіркам. Я задумаўся на кароткі час.

Доказаў, дарэчы, нягледзячы на апантаны і люты пераслед уладаў, большала з кожным днём. І калі знішчыць іх часам разам з іх носьбітамі ў непасрэдным рэальным жыцці цалкам было не-

магчыма, то ў Сусветным Сеціве яны станавіліся агульнавядомымі.