Paweł Jaszczuk - Foresta Umbra

- Jeszcze raz, jeszcze raz! - skanduje widownia. - Brawo! - I oklaski, jak strzały na wojskowym capstrzyku, przetaczają się pod brezentową kopułą.

Stern powrócił. Stern słyszy bas Hillela: „Hod, hod!”, co znaczy: „Chwała, chwała!” Podnosi spod stóp maskę daniela i otrzepuje z trocin. Tryumfalnie (lecz co znaczy to słowo?) kłania się widowni, rozpoznając siedzącego przy Kunie Daniluka. Szuka Samuela, ale ten zapodział się w tłumie. Ma w ręku jego Wisielca, chciałby go teraz oddać. „Karta z talii szulera”, tłucze mu się na nowo po głowie.

Spektakl trwa dalej. Jakub usuwa się do brzegu, bo na arenę wjeżdża już w stalowej klatce na kołach zapowiadana przez Gizellę lwica. Stern zapomina o sobie, widząc w ślepiach dzikiego kota ostrzegający błysk. Jest gotów przysiąc, że wściekły ryk Andy miesza się ze znanymi krokami na schodach. Ktoś głośno wali w bęben, jakby wyważał drzwi, a następnie wesoła trąbka buskera daje sygnał i cały zespół ponownie wybiega na scenę. Ariel, Maks, Oryl i mała Gizella robią zwarte półkole, by się ukłonić. „O, le! - krzyczą gromko. - O, le!”

Stern rzuca przebrzydłą kartę. Znowu jest sobą. Może już wracać na miejsce. Hermafrodyta Oryl bierze go za rękę, odprowadzając do drewnianego podestu. Spieszy się, gdyż na arenę wpada na gniadym ogierze odziany w czerwoną koszulę Kirgiz. Jeździec zatacza koło. Znika pod brzuchem konia, nie wypuszczając z ust błyszczącej szabli. Publika milknie. Rumak pędzi bez jeźdźca. Pojawia się raptem za plecami Sterna i ociera o niego spoconym bokiem. Kirgiz chwyta wierzchowca za grzywę, przeskakuje przez burtę i głośne „O, le!” towarzyszy mu jeszcze na wybiegu, rozsadzając bębenki.

- To twój tatuś, prawda? Oddaję go całego! - woła Oryl (stara jego sztuczka), nie otwierając ust.

Kasia wyciąga ręce do ojca i robi dla niego miejsce na ławce.

- Nie było cię, tato! - krzyczy. - Ty chyba naprawdę zniknąłeś! Mamo, powiedz, gdzie tatuś był?

Anna milczy. Przygląda się ze strachem Jakubowi, który ma łzy w oczach. Stern płacze naprawdę. Coś mu dolega. Ale co?

- To tylko zły sen - słyszy.

- Tato, obudź się wreszcie!

Anna bierze go za rękę i razem z Kasią śmieją się głośno ze szczęścia.

EPILOG

Kiedy cyrk Forum wyjechał pod koniec sierpnia ze Lwowa, w mieście i w okolicy doszło do niezwykłych zdarzeń. Doświadczył ich nie tylko Jakub Stern, który zmienił się na lepsze po tym, jak Anna wyznała mu, że będą mieli potomka. Przeżył je także Brodacki, który po ukończeniu stażu oświadczył się Lenie i zabrał ją do Krakowa. Podobno w zwariowanym tempie wzięli ślub i jeszcze szybciej się rozwiedli, bo przystojny Adaś znalazł sobie nową przyjaciółkę.

Zaznał ich również Samuel, który - jak obiecywał - pojechał do żony do Hajfy, by wraz z nią zakładać powstające jak grzyby po deszczu kibuce. Jego syn Izaak w dwa i pół roku skończył medycynę. Na wiosnę trzydziestego dziewiątego w instynkcie samozagłady wyrwał się do ukochanej Polski. Wrócił do domu po dwudziestu latach, gruntownie zwiedziwszy Syberię.

I w redakcji „Kuriera” nie obeszło się bez trzęsienia ziemi. Krezus zaparł się swej idée fixe! Sprzedał plac z pałacem. Zostawił zespół pod opieką Mańkiewicza, a sam udał się w podróż dookoła świata. Co jakiś czas dawał o sobie znać, przesyłając pozdrowienia. Z Boliwii donosił na kawałku liścia bananowca, że ogromny świat kurczy się, co odbierane było w redakcji jako herezja.

Karciarz i birbant Kloński całkiem obrósł w piórka. Wygonił starego ogrodnika, wyciął drzewa w parku, sprzedał kolekcję obrazów i... zafundował proboszczowi nowiutki ołtarz. Na niewiele się to zdało. Rowy straciły wiarę.

Proboszcz coraz częściej odprawiał mszę sam, aż w końcu biskup odwołał go z parafii.

Å propos Sawickiego - młody hrabia zdziwaczał do reszty. Za zgodę na pozostanie w pałacu ofiarował się być u dawnego kolegi służącym, co Kloński skwapliwie wykorzystał.

Co się tyczy innych bohaterów, wszystkowiedzący Kuro- jad mieszka jak dawniej w P. przy Wierzbowej. Podobno kolejka na jego schodach jest dziś dwa razy dłuższa. Krążą plotki, że to za sprawą złotych zębów, które wstawił sobie po namowach Hucułki. Semena Kurojad, bo tak się ona teraz nazywa, w każdą niedzielę przyrządza mężowi na obiad knedle ze śliwkami, które bez pytania wyżera mu z talerza wredna kapucynka.

Została jeszcze mała bohaterka Bella, o której wszyscy zapomnieli. Prawdę powiedziawszy, od początku nikt, nawet Stern, nie zamierzał jej w Marzepnie odwiedzać. Po pożarze klasztoru zaginął po niej wszelki ślad. Ruiny straszą tam do dziś. Gadanie, że mała włóczy się po świecie ze sławnym cyrkiem, można między bajki włożyć.