Галина Лозко - Rodzima wiara ukraińska

Antowie 46

Arabowie 46, 83 (l. poj.)

Ariowie 53, 54, 68

Awarowie 74

Białorusini 46, 95

Bułgarzy 84

Chazarowie 77

Czesi 33

Drewlanie 78

Etruskowie 32, 37

Grecy 30, 33, 37, 58, 78, 81 (Greczynka), 89

Hellenowie patrz: Grecy

Hindusi 40, 54 (l. poj.)

Hunowie 76

Indianie 46

Indoeuropejczycy 10

Irańczycy 46, 54 (Pers), 68 (Persowie)

Kimmerowie 26, 61, 67

Litwini 35

Lutycy 60, 63

Łemkowie 48

Moabici 67

Mołdawianie 34

Mongołowie 81

Niemcy 52

Persowie patrz: Irańczycy

Polacy 87

Polanie 29

Połowcy 87

Prasłowianie 10

Ranowie 62, 63

Redarowie 63

Roksolanie 29

Rosjanie 46

Rumuni 34

Rusicze 9, 55, 60, 67, 69, 84, 98

Rusini 100

Rusowie 30, 77 (Rusy), 78 (Rusy)

Rzymianie 32, 37, 39, 58, 91, 93

Sarmaci 75

Scytowie 26, 40, 50, 67, 68, 75, 76, 114

Skandynawowie 33, 46

Słowianie 9, 11–13, 18, 27 (pd.), 39, 46, 57, 60 (wendyjscy), 63, 64 (nadbałt.), 69, 82 (zach.), 85, 100, 115 (zach.)

Sumerowie 90

Trakowie 68

Turcy 83

Ukraińcy 10, 15, 17, 21–24, 26 (l. poj.), 36, 41 (l. poj.), 42, 46, 48–51, 53, 55–58, 66, 68, 69, 89, 95, 96, 98 (l. poj.), 103, 104, 105, 116

Waregowie 77–80

Węgrzy 97

Żydzi 17, 52, 67, 71, 90, 91, 97 (l. poj.), 101

Autorka i Jej Książka

Halina Łozko znana jako Zoresława, pierwsza po wiekach przerwy wołchwyni odradzającej się rodzimej wiary ukraińskiej, godnie nawiązuje do tradycji dawnych wierzeń i obyczajów Ukrainy.

Pochodzi z rodziny zachowującej pamięć o kulturowej odrębności tych ziem, podtrzymującej najlepsze osiągnięcia kultury ukraińskiej w całym ich bogactwie i różnorodności. Nie sposób sobie tego wyobrazić bez ciągłego kontaktu z przeszłością. Odwoływanie się do niej oznaczało również powrót do minionego, ale po części nadal żywego światopoglądu religijnego. Ponadto polegało też na odrzuceniu wszystkiego, co łączyło się z przymusem w sferze polityki, kultury czy obyczaju.

Halina Łozko to bez wątpienia osoba szczególnie predysponowana do pełnienia roli współczesnej kapłanki pradawnego kultu. Składają się na to z jednej strony wspomniane już tradycje rodzinne i zainteresowania, z drugiej zaś — tworząca ich podbudowę rzetelna wiedza naukowca. Formalne tego potwierdzenie stanowi praca na stopień kandydata nauk (odpowiednik naszej rozprawy doktorskiej), rozpatrująca dawną wiarę ukraińską jako żródło codziennego religijnego synkretyzmu. Problematyka tej rozprawy znalazła rozwinięcie i dopełnienie w innych publikacjach Autorki. Wystarczy wymienić pracę poświęconą zagadnieniom ukraińskiego ludoznawstwa (po wielu perypetiach wydano ją w 1995 r.), zbiorek modlitw do dawnych bóstw, współautorstwo Słownika religioznawczego, Historii religii Ukrainy, liczne artykuły w prasie fachowej i w pracach zbiorowych. Prócz tego Halina Łozko wydaje czasopismo "Swaróg", którego łamy często goszczą interesujące artykuły o dziejach i wierze dawnych Ukraińców. Obecnie Autorka pracuje w Ukraińskim Instytucie Podnoszenia Kwalifikacji Kadry Kierowniczej Oświaty, jest także związana z Narodową Akademią Nauk Ukrainy.

Tak więc z całym przekonaniem da się powiedzieć, że Halina Łozko w pełni odpowiada takiemu obrazowi wołchwiyni, jaki potrafimy odtworzyć na podstawie źródeł. Siłą rzeczy musiała przeto podjąć próbę ogólnego, przy tym zarówno popularnego, jak i kompetentnego zaprezentowania wierzeń religijnych dawnej Ukrainy. Rezultat ma Czytelnik przed sobą. Udostępnienie tej książeczki polskim odbiorcom wypada uznać za pożyteczne z kilku powodów. Przedstawia ona w sposób interesujący problemy i fakty niezbyt dotąd spopularyzowane, właściwie nieobecne w świadomości przeciętnego Czytelnika. Opisuje zjawiska religijne wspólne wszystkim ludom słowiańskim, w tym i naszym przodkom. Pozwala poznać kształtujący się obecnie nowy model ukraińskiego patriotyzmu, świadomie sięgającego do swych pradawnych źródeł, umożliwia też lepsze zrozumienie nieprzypadkowej aktywności kobiet na tym właśnie polu. Należy wreszcie pamiętać o tym, że w rodzimej, ukraińskiej kulturze duchowej obecna jest świadomość wyrastania z przyrody, bardzo głębokiego w niej zakorzenienia, która to świadomość została zagubiona w kulturze polskiej.

SPIS RZECZY

Numery stron odnoszą się do wydania książkowego.

Przedmowa Autorki do wydania polskiego 7

Przedmowa 15

Etniczna wiara Ukraińców 17

I. Wierzenia, mitologia, demonologia Ukraińców 21

II. Kultura religijna Ukraińców 53

Koło Swaroże 105

Przypisy 117

Indeks osób 120

Indeks postaci mitologicznych i świętych 122

Indeks nazw etnicznych 124

Autorka i jej książka 125

Tłumaczył

Antoni Wacyk

Opracowanie redakcyjne

Zdzisław Słowiński

Korekta

Zbigniew Adamski

€ Copyright by Halina Łozko

Kijów 1994

€ Copyright for Polish edition by Toporzeł

Wrocław 1997

ISBN 83-85559-26-4

Wydawnictwo TOPORZEŁ

50-950 Wrocław 2

skr. poczt. 81

Druk i oprawa

Drukarnia CHiP PP