Адам Глёбус - Смерць — мужчына

* * *

Цяжка глядзець на мармуровы бюст з адбiтым, а потым прыклееным носам.

* * *

На ўласную працу, зробленую толькi дзеля заробку, глядзець цяжка.

* * *

Насупраць мяне ў электрычцы сеў мужчына. Замест левай кiсцi ў яго з рукава тырчаў пратэз. Мужчына гладзiў чорныя скураныя пальцы правай рукою.

* * *

Цяжка глядзець на чалавека, якi заносiць у тралейбус вялiкi жалобны вянок.

ВІДОВІШЧЫ, ЯКІЯ СПЫНЯЮЦЬ...

* * *

Сметнiцы за могiлкамi завалены пахавальнымi вянкамi. Выцвiлыя, пакамечаныя папяровыя кветкi. Прапарафiненая кардонная дубовая лiстота. Пякуча-чырвоныя ад iржы драцяныя каркасы. Пасiвелыя збэрсаныя стужкi з лускою бронзавых i срэбных надпiсаў. Атрыбутыка жалобы спыняе мяне.

ПРЫЕМНА ГЛЯДЗЕЦЬ...

* * *

Прыемна глядзець з высокага прыгорка на цень воблака, як ён плаўна рухаецца па полi.

* * *

З хiсткае кладкi, перакiнутай праз плыткую крынiчную рэчку, прыемна панаглядаць за гульнёю верхаводак.

КАЛІ АДЧУВАЕШ АДЗІНОТУ...

* * *

Робiш роспiс. Доўга не можаш зразумець, чаму так цяжка даецца, так марудна рухаецца наперад праца. I раптам бачыш, што перад вачыма не намаляваны сад, а сцяна. Цяжка i самотна стаяць тварам да сцяны, нават калi малюеш сад.

ПАЧУЦЦІ, ЯКІХ ІМКНУСЯ ПАЗБЯГАЦЬ...

Азарт

У электрычцы ад няма чаго рабiць назiраю за гульнёю ў карты. Пасажыры добра ведаюць, што азартныя гульнi забараняюцца ў вагонах i тамбурах, але многiя гуляюць.

Насупраць мяне двое мужчын рэжуцца ў "дурня". Адзiн з iх маўклiвы, другi гаваркi i ўвесь час жартуе i смяецца, словамi дапамагае сабе, хоча голасам надаць карце большую вагу.

- А тваю сямёрку мы дзесяткай. А тваю дзесятку мы валетам завалiм, каб яна нам тут свет не засцiла. Ну а валета мы казырнай шасцёркаю заложым. Вось так. Ёсць? Няма? Ну, то й добра...

Я не супраць гульнi ў карты, дамiно цi косцi, калi гульня мастацкая i той, хто гуляе са мною, седзячы насупраць, разумее сэнс гульнi. Насупраць - гэта не значыць супраць у мастацкай гульнi, як у спартыўнай i азартнай, дзе гульня спачатку ператвараецца ў спрэчку, а потым у сварку, бывае, нават i ў бойку, бо пачуццё азарту разбурае правiлы, скасоўвае дамоўленасць.

Зайздрасць

Убачыў дагледжаныя рукi студэнта, параўнаў са сваiмi, перапэцканымi ў фарбу, i пазайздросцiў.

ЗДЗІЎЛЯЮЦЬ...

* * *

Здзiўленне - сустрэча з дзiвам.

* * *

Мяне здзiвiлi памеры тэатральнай люстры. Глядзеў на яе з балкона, i мiжволi ўзнiкла пытанне: якая ж патрэбна лесвiца, каб замянiць лямпачкi ў гэтым фантане з бронзы i крышталю, якi, здаецца, вось-вось абрынецца ў партэр? Адказ, надзiва просты, знайшоўся толькi пасля антракту - люстру апускаюць на ланцугу.

* * *

Незнаёмая жанчына здзiвiла мяне надзвычайным знешнiм падабенствам да маёй мацi. Дзiўна, што прырода так жорстка жартуе з магчымасцi адрознiваць адно ад аднаго. Аднаго разу я нават бачыў "самога сябе". Я... Ён... не ведаю, як пiсаць, таму пакiну сказ без дзейнiка... iшоў па другiм баку вулiцы, у супрацьлеглым кiрунку. Я адрознiваўся тым, што заўважыў на той момант, як... назаву яго - iншы... на той момант, як iншы не бачыў мяне.

ПРЫЕМНА...

* * *

Прыемна вярнуцца дадому i павячэраць з мацi, хай гэта будзе шклянка малака з хлебам.

* * *

Прыемна, калi прымаеш без слоў.

* * *

Лета звiнiць тонкiм шклом страказiных крылаў. Ад спёкi ратуюць ветрык i рухомыя ценi соснаў, што зусiм блiзка падышлi да хуткай рэчкi. Іду па вузкай стужцы белага пяску, каля самай вады. Што можа быць прыемней, як перайсцi ўброд крынiчную рэчку ў гарачы лiпеньскi дзень? Заходжу ў ваду. Даходжу да сярэдзiны i спыняюся....

Успомнiлася мая лодачка з сасновай кары. Лодачку я тачыў аб асфальт, пакiдаў на шурпатым панцыры сцежак пiсягi цаглянага колеру. З лодачкай я клаўся спаць. Лодачка ратавала мяне ад розных бедаў у школьным лагеры.

...Хуткая халодная вада бруiцца каля маiх каленяў. Вяртаюся на той бераг, з якога прыйшоў.

КРЫЎДНА...

* * *

Крыўдна робiцца не ў час падману, а ў момант, калi ты даведаўся пра падман.

* * *

Адпачываў з сябрам. Цэлы месяц давялося насiць на руцэ гадзiннiк, бо сябар забыў свой гадзiннiк дома.

Непрыемна ў час адпачынку насiць гадзiннiк. Час i ягоная матэрыяльная абалонка - гадзiннiкi - прыдуманыя чалавецтвам кайданы, якiмi кожны з нас прыкуты да грамадства.

Адпачынак скончыўся. Мы ехалi ў аўтобусе ў аэрапорт. Сябар дастаў з кiшэнi свой "забыты" гадзiннiк, завёў яго i спытаў: "Колькi часу?".

ЖАЛЬ...

* * *

Без пачуцця жалю нельга зрабiць сапраўдны падарунак.

* * *

Мацi захоўвала падушачку для iголак, якую я пашыў яшчэ ў дзiцячым садзе. Аднойчы я ўбачыў падушачку ў руках сваёй дачкi. Ёй так падабалася стракатая падушачка, што забраць яе не адважыўся. Дачка гуляла з падушачкай некалькi дзён, пакуль на вулiцы не згубiла яе.