Анка Упала - Дрэва энталіпт

— Гэй, цёткі! Давайце сюды паліто! Пакупніца па яго прыйшла!

Прадавачкі на мыш не звяртаюць увагі. Нават і не чуюць, што нехта пішчыць. Іхка тады на прылавак узлезла і западскоквала:

А ўсё ж не бачыць ніхто Іхку, бо памер у яе дробны. Яшчэ так няўдала склалася, што прылавак жоўтага колеру быў. Іхкі і нябачна!

Узяла тады мыш гучнагаварыльнік і ўжо крычыць у яго:

— Паліто, кажу, нясіце! Я з грашыма прыйшла!

Тут яе ўрэшце прадавачкі заўважылі. Рагочуць, гледзячы, як мыш з гучнагаварыльнікам мітусіцца, а паліто не нясуць, бо па-мышынаму не разумеюць.

Раззлавалася тады Іхка, падбегла да паліта, схапіла яго за пясцовы каўнер і пацягнула да дзвярэй. І ніхто яе не спыніў, бо смяяліся ўсе аж да непрытомнасці.

Так цягнула мыш паліто да самай да нары. Бач, прыдбала яго задарма. Толькі вось дрэнна: у нару паліто не лезе і, пакуль па вуліцы волакам цягнута было, сапсавалася і таварны выгляд згубіла.

— Вось і хадзі, як дурная, па польты, — падумала Іхка. — Цьху на вас!

Так яна цяпер і жыве без паліта.

Захацела неяк Iхка зрабіцца опернай спявачкай. Хоць оперу толькi па тэлевізары і бачыла. Ну, каб спяваць у оперы, трэба што? Па-першае, таўшчыня, бо оперная спявачка мусіць быць заўважнай на сцэне. Па-другое, неабходны высокi і пранiзлiвы голас. Гэта акурат было ў наяўнасці. Iхка ж — мыш. Яна нiзкiм голасам i не ўмее, толькi пiшчыць, асаблiва, калi хто не заўважыць (а гэта часта здараецца) і наступiць на хвост. Ён паплюшчаны пасля гэтага бывае, але оперныя спявачкi такiя сукенкi носяць, што пад iмi любы хвост схаваць можна. Карацей, справа была вырашаная. «Хутка, — думала мыш, — пабачыць свет новую спявачку, незвычайную, не горшую за Мансерат Кабалье!»

Найперш узяла мыш бабульчыну швейную машынку і пашыла сабе сукенку. Тут усё ружы, ружы, ружы, пасярэдзiне тыгр з аскаленай пашчай, а па падоле — беларускi арнамент.

Далей — дыета. Каб вагу набраць, насела Iхка на каларыйныя прадукты. Кожны дзень салам, каўбасой, варанымі яйкамі з маянэзам, булкамi, цукрам, макаронамi харчуецца. Не патрыятычна, але ж i «кока-колай» часам запiвае. А калi, дык i пiвам. Ну, і што? Не атрымалася нічога. Не тое, каб дыета зусiм не дапамагла вагу набраць. Дапамагла. Толькі важыла Iхка дваццаць пяць грам — паправілася ўдвая, а далей нешта не ідзе. Скурка на Іхцы расцягнулася, бровы зрабіліся здзiўленапрыўзнятымі, вочкi вялiкiмі i круглымі, а рот заўсёды крыху прыадкрытым — такое нацяжэнне атрымалася! Ужо i па два яйкi ў дзень з’ядала, а больш не таўсцеецца.

Так i не здолела Iхка стаць опернай спявачкай. Хоць жаданне было вялiкае, ды і спявае ж добра! Як, бывала, сяброўкi да яе прыйдуць, зацягне яна песню. «Мыш жыве пад зямлё-о-ю, мыш жыве пад асфа-альтам!». Сяброўкi неўзабаве і пойдуць. Пэўна, слёз стрымаць не могуць, так iх, бывала, i трасе ад расчуленасці.

Хутка вярнулася Iхка да сваёй звычайнай вагі, бо харчы скончылiся. Адзінае, што некаторы час яна да сабакі-шарпея была крыху падобная.

Аднойчы ранкам жоўтая мыш Іхка сядзела на кухні, паглядала ў акно, за якім падаў снег, і снедала кашай. Чамусьці не было апетыту, таму перад кожнай лыжкай яна падбадзёрвала сябе словамі «за маму», «за тату», «за дзядзьку Міколу», «за тое, каб французскі сыр у краму завезлі», «за хвост»… Тут мыш задумалася над тым, за што яшчэ можна з’есці лыжку кашы, і крыху пасядзела над талеркай, падпёршы твар лапай, павадзіла ў кашы пальцам, малюючы на яе паверхні колы. «За новую нару трэба з’есці», — прамармытала мыш і толькі паспела зачарпнуць кашы, як пазванілі ў дзверы.

Мыш здзіўлена — бо нікога не чакала раніцай у нядзелю — злезла з зэдліка і пайшла адчыніць дзверы. На парозе стаяў высокі чалавек у доўгім шэрым (мышынага колеру — падумала Іхка) паліто і капелюшы. Твар незнаёмца быў закрыты паласатым шалікам.

— Добры дзень, я дэтэктыў Маёр Вавёрчык, — адрэкамендаваўся госць. — Маёр — гэта імя. Дазвольце ўвайсці.

— Добры дзень. Праходзьце, дэтэктыў, — ветліва сказала Іхка. Яна пачувалася ўпэўнена, бо ведала, што нічога проціпраўнага не рабіла, і яе разбірала цікавасць, дзеля чаго завітаў такі дзіўны госць.

Мыш запрасіла яго на кухню і прапанавала зэдлік. Сама села з супрацьлеглага канца стала.