- Капа! – гукнуў неўзабаве адзін з маладзёнаў, і залатая Капіна галоўка вытыркнулася з проймы кухонных дзьвярэй.
- Капа, яшчэ па куфлю! – хорам гракнулі маладзёны, але афіцыянтка ў іхны бок нават не зірнула. Паправіўшы прычоску, таропка зацокала ў канец залі. Вось ужо месяц, як Капіталіна не давала ў аддзел ніякай інфармацыі і, адчуваючы сваю віну, шыбавала ледзь ня подбегам, у пяты мо раз папраўляючы наколку ў хвалістых валасах.
- І хто ж такія? – баднуў галавой лейтэнант, паказваючы ў бок лапушыстага фікуса.
- Курсанты. На стажыроўку прыехалі, - паведаміўшы гэта, Капа панурыла вочы, пракудліва тарганула плечуком.
- А-а… наша зьмена, - лейтэнант зірнуў з-пад брывоў на лапушысты фікус, пасьміхнуўся і шматзначна кашлянуў у жменю. – Ну, дык нясі што-небудзь, з галадухі паміраю.
Капа крутнулася на абцасіках, трывожным пахам парфумы павеяўшы на лейтэнанта.
- Сучка! – уголас вымавіў лейтэнант. Выцягнуўшы сурвэтку, ён чыркнуў на ёй адно толькі слова “Ўдарнік” і, прыціснуўшы цыдулку сальніцай, выйшаў зь ядальні.
З прачыненых дзьвярэй кінатэатру (адчылілі з выпадку задухі) гугнявым рэхам перабрэхваліся мужчынскія і жаночыя галасы: ва “Ўдарніку” чацьвёрты дзень запар круцілі “Першую пальчатку”. Капа стаяла на звычайным месцы, ля ўваходных дзьвярэй і нецярпліва ляпала адна аб другую халявамі гумовых боцікаў.
- Цябе сягоньня не пазнаць, - прашаптала Капа, ступіўшы насустрач лейтэнанту. Капін голас прымусіў лейтэнанта сумецца, сарамліва прыкрыць рукамі прапаліны на баках ватоўкі. Захоўваючы кансьпірацыю, лейтэнант вытрас з бота ўяўны каменьчык, азірнуўся і гэткім жа ціхім голасам выдыхнуў:
- Працуем…
Па вечарах лейтэнанту даводзілася “працаваць” у піўнушках – запісваць размовы падпітых інвалідаў.
– Тут справаздача за месяц, - Капа тыцнула ў лейтэнантаву руку скрутак абгортачнай паперы. – Асабліва нічога цікавага. Адно што курсанты… Ну, там я напісала.
- Якія яшчэ курсанты? – у лейтэнантавым голасе гучала выкрывальніцтва.
- Ну… хлопцы… што піва пілі, - Капа перасмыкнула нафарбаванымі вуснамі і, каб яшчэ больш распаліць лейтэнанта, гарэзьліва хіхікнула.
- Капа, нам трэба пагаварыць…
- Трэба, - пагадзілася дзяўчына, закаціла вочы, мерачыся пачуць звычайныя мужчынскія дакоры, але пачула нешта зусім іншае.
- Куды гэта Абакумчык зьехаў? І ўвогуле… узвалілі на мяне ягоныя справы, - блытана замармытаў лейтэнант, але, адчуўшы, што гаворыць ня тое, ужо больш рашуча запытаўся: - Дзе Абакумчык?
- Абакумчык? Знаёмае прозьвішча. Ці ня той гэта, што ў нядзелю за абед на заплаціў? Касавокі такі. Чатырнаццатага году нараджэньня… ураджэнец Смаленскай губерні… - Капіталіна блазнавала. Памяць у агента была выключная: цытаваць жыцьцяпісы яна магла хоць да ночы.
Лейтэнант азірнуўся, расшпіліў ватоўку, выцягнуў з нутраной кішэні храбусткі цэляфанавы пакет.
- Панчохі… Ленд-лізаўскія… Са штучных валокнаў.
Прыхаваўшы пакет у сумачку, Капа разам пасур’ёзьнела.
- Куды зьехаў – ня ведаю. Яго Лубянка выклікала, - дзяўчына бліснула бялкамі вачэй, паказваючы, дзе знаходзіцца Лубянка. – Палкоўнік хацеў Абакумчыка ў нейкую небясьпечную камандзіроўку выправіць, ды ў таго сувязі… адкруціўся.
- Ці не ў Прыбалтыку камандзіроўка? – усхвалявана прамовіў лейтэнант, адваротным бокам прыпальваючы папяросу.
- Вы што, таварыш “Пяты”, і ў піўнушцы “Беламор” смаліце? – запыталася супрацоўніца трэцяга аддзелу, потым перапытала, але таварыш “Пяты” нічога не адказаў.
Ён стаяў у непаразуменьні, слухаў шчымлівую мэлёдыю, што далятала з расчыненых дзьвярэй кінатэатру, а калі ачомаўся і страсянуў галавой, музыка скончылася і тупат Капіных боцікаў заціхаў у далечыні.
“Ну і прайдзісьвет гэты Абакумчык! Зьеў Казарына, зьліквідаваў Мазарына і хвастом накрыўся. І на каго толькі працуе?” – падумаўшы так, лейтэнант шпурнуў на ходнік непапаленую папяросіну, за якой пацягнулася адразу ж некалькі рук, і шырокай ступою рушыў у піўніцу.
“Абакумчык… Леанід Мікалаевіч… вёска Сеўрукі… Смаленскай вобласьці… - адбіваліся ў мазгах радкі асабістай справы Абакумчыка. – Расеец… член ВКП(б)…” – бухалі кірзачы, стоена грукала сэрца, лопала на ветры радно з рэклямаю “Першай пальчаткі”. Не мінаючы лужын, сьледчы трэцяга аддзелу прайшоўся па самай глыбокай зь іх, пасьля чаго хада ягоная запаволілася і рассохлыя кірзачы разгублена зашоргалі па асфальце.
Дзіўнае пачуцьцё апанавала лейтэнанта. Яму раптам здалося, што ўсё наўкол: малады баксёр на франтоне кінатэатру, п’яныя інваліды, кусты пажоўклай акацыі, надрыўныя званкі трамваяў на скрыжаваньні, што ўсё гэта ўжо было, што ўсё гэта ён ужо чуў і бачыў у нейкія далёкія часіны. Лейтэнант наструніўся, намагаючыся пачуць яшчэ сякія-такія водгукі мінулага, і ў мазгах ягоных нарадзіліся два словы, якія на момант апанавалі сьвядомасьць.: “Смаленская вобласьць”.
Читать дальше