I нарэшце настаў момант, калі мы з канкурэнтам падышлі да гары грошай і сказалі: «До!» Канкурэнт дастаў запальнічку, я — запалкі. Наступіла цішыня.
Хвіліна. Другая...
Мы стаялі каля гары грошай і нічога не рабілі — шкада было шапкі...
Версія 23
Пасля даўніх і нядаўніх сустрэч, пасля блізкіх і няблізкіх знаёмстваў нам з сябрам заставалася толькі прыняць умовы гульні, прапанаваныя высокім і невысокім, хударлявым і нехудар-лявым хлапцамі. Мы адышлі ўлева і паднялі рукі. Трэба было счакаць, калі міма будуць праходзіць людзі і закрычаць: «Страляйце, гады!» (або сукі, падлюкі, курвы, блядзі, паскуды, сволачы...— што прыйдзе ў галаву). Мы прастаялі з паднятымі ўгару рукамі хвіліну, другую, трэцюю, пятую... Рукі закляклі, пацяжэлі і моцна хацелі ўніз. Мы ледзь утрымлівалі іх уверсе. Але вуліца была пустая. Ні душы (у сэнсе — ні цела). I тады высокі і хударлявы параіўся з невысокім і нехударлявым. I яны вырашылі памяняцца з намі месцамі. Мы ўзялі ў іх па пісталету, а яны паднялі ўгару рукі і падрыхтаваліся крычаць: «Страляйце, сукі!» (альбо сволачы... гл. вышэй). Хвіліна. Другая. Пятая... Бачна ўжо: рукі ў іх адзеравянелі і просяцца ўніз. А вуліца была ціхая, як перад бамбёжкаю. Хоць бы цень (у сэнсе — цела) шалахнуўся дзе-небудзь паблізу. I тады высокі і хударлявы і невысокі і нехударлявы сышліся з паднятымі рукамі, каб параіцца, што рабіць. I вырашылі памяняцца з намі месцамі.
Так і зрабілі. А потым яшчэ раз і яшчэ, яшчэ... Між тым пачало развідняць. Неба пасвятлела, прарэзаліся на ім першыя хмаркі, якія беглі хутка, быццам спяшалі некуды ці хацелі ўцякчы з халоднай поўначы на цёплы поўдзень. Па вуліцы, не па самай глухой, дарэчы, так ніхто паўз нас і не прайшоў. I калі ў чарговы раз у нас з сябрам у руках аказаліся пісталеты, мы з ім пераглянуліся, бо адначасна прыдумалі, як можна хутчэй пайсці дамоў. Мы не сталі болей выпрабоўваць лёс і чакаць, покуль невысокі і нехударлявы і высокі і хударлявы крыкнуць нам: «Страляйце, курвы!» (альбо блядзі, падлюкі... гл. вышэй), а проста вы-стралілі. Хлопцы ўпалі. А мы пайшлі шукаць сведак. Недзе ж павінны яны быць?
Версія 24
У пятае Месяцовае Паселішча пад назвай МП-5 Крывія, заснаванае беларусамі на адваротным баку Месяца ў пачатку мінулага стагоддзя, я прыляцеў амаль апоўначы. Зрэшты, тут гэта не мела аніякага значэння, бо цемра была заўсёднай і падзел на дзень і ноч быў умоўным, зямным.
Аднак поўнач і на Месяцы поўнач. Жыццё ўжо аціхла, уляглося. Ля касмапорта стаялі толькі дзве ці тры вольныя таксоўкі, якія адразу ж перахапілі болып шустрыя пасажыры. Мне ж анічога не заставалася, як апусціцца на трэці ўзровень і пайсці дамоў пешкам.
Ярка асветленыя вуліцы падземнага горада былі пустыя. Я разуўся і босы пайшоў па густой, цёмна-зялёнай штучнай траве, якая і была тым, што на Зямлі называюць тратуарам. Гнуткія травінкі прыемна казыталі адвыклыя ад такой раскошы ногі. I я нават абрадаваўся цяперака, што мне не дасталося таксоўкі. Я жыў непадалёку ад касмапорта, на цэнтральнай вуліцы Крывіі, што традыцыйна звалася Гасцінцам. Па абодва бакі ад травянікаў (тратуараў) былі самыя розныя крамы, цырульні, кавярні, рэстарацыі, якія зіхацелі вабнай рэкламаю.
Горад адпачываў. Зрэдку бязгучна, імкліва праносілася па ім таксоўка ці «хуткая дапамога». Вандроўцаў жа зусім не было. Я ведаў, што паліцыянты з Цэнтральнае Назіральнае Кролкі зараз ва ўсе вочы сочаць за мною і гэтая начная вандроўка мне яшчэ можа аукнуцца, падпсаваць настрой і нервы нечаканым вы-клікам у Магістарт на тлумачэнне. Але, з другога боку, ідучы пад наглядам ЦНК («сынка» мы называлі), я быў надзейна абаронены ад любых нечаканасцей, ад любога гвалту.
«Лідзкае піва — бяры бяз сумліву!» — крычала рэклама над кавярняй. Побач стаяла некалькі аўтаматаў па продажы піва. Я дастаў наўталер і паклаў яго ў працягнутую руку аўтамата. Той сказаў «Дзякуй» і падаў мне бляшанку піва. «Піце на здароўе!» — прашчабятаў лаекава аўтамат мне ўслед. А я ўжо пстрыкнуў-адкрыў бляшанку і прыклаўся да халоднага пяшчотнага напою. «Дома! Я дома!» — спявала душа. «Нарэшце я дома!..»
Нічога страшнага, калі цябе не зразумеюць тысячы тысяч людзей, важна, каб цябе зразумеў хоць адзін чалавек.
Сам сабе, дзеля апраўдання і заспакаення
Версія 25
Кожны чытае гэтую кнігу. Яе ніхто гэтак не называе, бо няма ў тым патрэбы. Але гэта — Кніга.
Яна ёсць у кожным доме, у кожнай сям'і, у кожнага чалавека. Нават там, нават у тых, у каго ніколі ніводнай кнігі не было. Чытаюць яе і тыя, хто не ведае, што гэта кніга, і тыя, хто ведае, якія бываюць кнігі і не пазнае ў ёй кнігу, і тыя, хто не ўмее чытаць. Во гэта — Кніга.
Читать дальше