Алесь Разанаў - Каб мелі шчасце ўваскрасаць і лётаць

Рыхтуешся да пары,
Калі сэнс табе скажа:
«Збудзься!..»

Страшыць
І кліча адначасова
Нязнанае прызначэнне.

Штораз
Ахвяруеш сабой —
І гэтак
Наноў заваёўваеш
Свет.

53
Сведчыш пра цэласнасць,
Да якой
Нічога нельга дадаць
І адняць ад якой
Гэтаксама нічога нельга.

А мы
Разумеем паглядам
І думаем дотыкам
І адкладаем на потым сябе,
Каб зноў
Бясконцае мноства разоў

Вяртацца.

54
Творыцца паступова
У целе гліны
Цела быцця,
А ў ім,
Калі яно створыцца,—
Цела думкі,
А ў ім,
Як яго сарцавіна,—
Цела святла:

Драбіна,
Якая вядзе
Да Бога.

Пільнуеш свой час
І сама
Няўзнак здымаешся,

Але ўсе роўна
Заўсёднай апораю
Застаешся.

55
Тоесны
Нечаму іншаму,
Чым таму,
Кім існую,
Ад рэчаў
Скіроўваюся да гліны —

Жывы,
Але мёртвы,
Да мёртвай,
Але жывой.
І болей нікога няма
І нічога няма:

Адно перад тым
Як сустрэцца —
Р о с т а н ь ,
Адно перад тым
Як расстацца —
С у с т р э ч а .

56
Перамагаеш
Без перамогі,
Дзейнічаеш
Без учынку,
Жывеш
Без жыцця.

Паміж назоўнікам і дзеясловам
Сутонішся ў спраўджаным
І світа еш
У тым, што спрабуе
Стацца сабой,—

Часціна
Інакшай мовы,
Што не засвойваецца,
Як назоўнік
І як дзеяслоў.

57
Паклікала —
Але не назвалася.

Уначы,
У цьмянай размове
З нераспазнаным,
Я ўпэўніўся,
Што не памру,
А памяняюся месцам
З нераспазнаным.
І стаў чакаць,
Калі развіднее,
А развіднела —
Убачыў мертвую гліну
І прачытаў уголас
Яе імя.

58
Калі дакранаюся да яе,
Яна
Нешта інакшае ўжо,
Чым гліна.
Усё,
Што збылося,—
Знікла.
І што не збылося —
Знікла.

Няма ні жывых,
Ні мертвых,
Ні пераможаных,
Ні пераможцаў.

І толькі страла
У нерухомай пространі гліны
Ляціць
З пачатку ў канец.

1
Шукаем:
Я — камень,
А камень — мяне.

Я —
На сваёй паверхнi,
Ён —
У сваёй глыбiнi.

Так проста
Было б аб’явiць:
«Ты тут!..» —
I адчуць
Шурпатую глыбу,
Намацаную рукамi.

Але не гэтак
Адшукваецца чалавек,
I камень
Адшукваецца не гэтак.

2
Мусiм з табою лiчыцца,
Але не ведаем,
Як.

Уводзiм цябе
У абсягi свайго жыцця,
А жыць па-твойму
Не ўмеем.

Чакаем,
Што ты загаворыш,
Аднак
Самi змаўкаем.

Падзея —
Якой не можам
Прыняць,

Падзея —
Якой не можам
Аспрэчыць.

3
Усёю моцай
Iстоты сваёй
Засяроджваешся на тым,
Што маеш
Iстотай сваёй.

Не займае
Цябе нiчога з таго,
Што прысутнiчае
Па-за табой.
Ты нават не ведаеш,
Цi ты дужы,
Ты нават не разумееш,
Цi ты вялiкi,
I не адрознiваеш ад веку
Хвiлiны малой.

4
Уцеляснiўся ў месца
I месца
Пераўтварыў у свой змест.

Адпускаеш
I зноў да сябе
Прыцягваеш чалавека:

Няхай спасцiгае,
Адкуль
Бярэцца тое, што ёсць,
I чаму
Тое, што ёсць,— заўжды
Уводзiны

У таямнiцу.

5
Рух,
Што ўвасобiўся
У нерухомасць,

Агонь,
Што схаваўся
У холад,

Святло,
Што памкнулася ўнутр
I супала са змрокам,—

Камень
На раздарожжы
Усiх стагоддзяў,

На скрыжаваннi
Усiх шляхоў.

6
Упiсаны ў наваколле,
Нiбы ў скрыжалi
Слова закона,
Вартуеш
Час наваколля —

Каб ён не скамечыўся
I не ўцёк,
А дазволiў
Насельнiкам наваколля
Зрабiцца сваiмi
I ўспадкаваць
Табою ўтрыманае…

Вечны:
А не стары,

Сённяшнi:
А не новы.

7
На небе — аблокi,
А на зямлi —
Камянi.

Прастора,
Пранятая плынным
I нерухомым,
Уцягваецца ў падзеi
I ўрошчваецца ў краявiд.

Такi недакладны
Вынiк —
А ён абумоўлiвае наступнасць,

Такi выпадковы вобраз —
А ён усталёўваецца
I жыве.

8
Самы тутэйшы:

Прысутнiчаеш цяпер,
Iснуеш заўсёды.