Алесь Разанаў - Рэчаіснасць

17

Выводзіш
Свой самы вялікі твор —
Чалавека —
Увесь яго век
З нятоеснага вымярэння.

Табе пярэчаць
Найменні і вобразы,
Што чалавек
І адпаведны ім,
І вядомы.

А ён,
Жадаючы жыць,
Пакідае
І ўсё не пакіне ніяк
Сваю заўчасную вечнасць.

18

Маланка
Стараецца рассвятліць
Тваю сутонлівую светлыню
І выклікаць сілу,
Якая ў табе пагасае,
На спрэчку.

Пярун
Уладарна загадвае,
Каб ты ўклала
Сваю нямую душу
У споведзь.

А дождж
Прытуляецца да цябе

І просіць,
Каб ты даравала
Маланцы
Яе слепату,
А перуну — безразважнасць,

І не
Дазволіла свету
Знікнуць.

19

У спратах зямлі:

Бярэшся
І ўсё адно
Пакідаешся без увагі.

Неба
То прасвятляецца,
То хмурнее.

Сцежкі
Сыходзяцца разам
І зноў
Разыходзяцца па паверхні.

Ты зазіраеш
Мне ў памяць —
І ў ей
Знаходзіш утоенае
І ад мяне самога.

Адвечны скарб —
Які ўсім відаць,
А нікім
Знайсціся не можа.

20

Нібы абсяг
Рэчаіснасці нераспазнанай
Паказвае думцы,
Кудою думаць
І як разумець,—

Увесь час
Забараняюць
І дазваляюць
Нам акалічнасці нешта.

У намаганнях
Гартуецца моц
І, каб дзейнічалі,
Вымагае.

А тое,
Што мусіць адбыцца з намі,
Само настае
І само вытлумачваецца,

Як гліна
У кожным дні.

21

Рэчы ўкарэньваюдца
У карысць
І, што паўтараецца тут,
Вартуюць.

Усіхняя і нічыя,
Не рупішся аб ураджаі
І не адрозніваеш,
Дзе — восень,
А дзе — вясна.

Адпаўшы ад неба,
Але не супаўшы з зямлёю,
Вучышся быць паслухмянай таму,
Што не мае
Абгрунтавання.

22

Бясконцая колькасць
Абліччаў
З цябе вынікае,
А ты
Не супадаеш з ніводным.
Ні з кім не ваюеш,
Не хаўрусуеш
І не адстойваеш сваёй праўды.

Але звяртаюцца да цябе,
Урэшце,
Усе абліччы
Па канчатковае высвятленне:

Што значаць яны,
Калі яны ёсць,
І што яны будуць значыць,
Калі іх не стане?

23

Бесперастанку
Вяртаецца да цябе
Наваколле,
Як рэха,
Якое акрэсліла круг
І ўвабрала, што ў крузе,—

І постаці дрэў,
І турму будынкаў,
І ўвесь краявід,—
Але ўжо не можа,
Вяртаючыся, знайсці,
Адкуль яно ўзнікла
І з кім
Мае супасці...

Далучаная да наваколля,
Шукаеш з ім разам
Нешта —
Што не адшукваецца,
А ёсць.

24

Імгла:
Ні святло, ні цемра.

Замкнуліся вочы,
Што бачылі
І разумелі ўначы,
А вочы,
Што бачаць удзень,
Не спяшаюцца адамкнуцца

Такая наша пара —
Між колішнім
І наступным.
І самай відушчай
У гэтай пары
Абвяшчаецца гліна.

25

Рухавая,
Як вада,
І непарушная, нібы камень
Ці толькі яшчэ
Падаешся да небакраю,
Ці ўжо вярнулася —
І небакрай
Ператварыла ў сваю прыкмету

Вандруеш са стану ў стан
І, што пакідаеш,
Маеш
Сваім набыткам.

26

У гліне сляды:

Не лучацца між сабою
Нічым,
Апроч гліны.

Хіба распазнае сябе
Той, хто ідзе,
У сваіх слядах?
А той, хто жыве,
У тым, кім ён жыве?
Але зноў і зноўку
Упісваюцца сляды
У вечную гліну,
А гліна —
У нявечнага чалавека,

27

Не піў —
А яе паіў малаком,
Не еў —
А яе карміў хлебам,

Каб абудзілася,
Каб ажыла
І сказала с л о в а ,
Якое людзі згубілі,
Калі захацелі ўзысці
Нацянькі да Бога.

Ела мой хлеб,
Піла маё малако,
Але каб сказаць —
Не сказала нічога.

Зноўку замкнулася ад мяне,
Зноў адхінулася —
Ці то ў здзіўленні,
Ці то ў расчараванні,—

Нібы яна
Мне прызналася ў нечым,
А я не здолеў пачуць.

28

Не прадаецца —
Бы золата,
І не купляецца —
Нібы срэбра.