Анатоль Вярцінскі - Святло зямное

Так, мудра сказана ўсё-ткі, што
цярпенне нам дае надзею,
а мець надзею — не ганебна, не.
Яшчэ давала сілы для жыцця
мне цвёрдае адно перакананне:
«Так быць не можа, быць інакш павінна,
i быць інакш не можа — толькі лепш!»

КАРОЎКА-БАГОЎКА

Паводле дзіцячай заклічкі

Кароўка-багоўка, ты прыляцела?
Ты нешта паведаміць мне хацела?
Ідуць i ідуць дажджы.
Што заўтра будзе, скажы?
Дождж ці пагода?
Пень ці калода?
Будзе пагода — ляці,
не будзе — сядзі.
Кароўка-багоўка, неба пасланніца,
кароўка-багоўка, прадсказальніца,
які твой сёння прагноз?
Які нас чакае лёс?
Цень ці спякота?
Ціш ці грымота?
Будзе добра — ляці,
не будзе — сядзі.
Кароўка-багоўка, ты мне спрыяеш?
Ты мне сваю тайну давяраеш?
Хочаш мяне перасцерагчы...
Скончацца гэтыя дажджы?
Сонейка б болей
ды болей любові!
Будзе любоў — ляці,
не будзе — сядзі.
Кароўка-багоўка,
ты знаеш,
з гадамі
менш усё верыш у гаданні,
а болей у тое, што ёсць ужо тут...
Ты ўсё ж абяцаеш мне цуд?
Зарніцу ці зорку?
Блакіт ці вясёлку?
Збудзецца цуд — ляці,
не збудзецца — сядзі.
Пасядзела, сэрца ўстрывожыла,
паляцела кароўка божая,
паляцела кудысьці ўдаль.
Сум і жаль...

Эцюд д р у г і

ДАДОМУ, ХУТЧЭЙ ДАДОМУ!

Сівер дзьме проста ў твар,
не дзьме, а наносіць удар,
гне ўсё жывое дадолу...
Дадому, хутчэй дадому!
Сівер не дзьме, а б'е,
дыханне спыніць стараецца.
А за спіной у цябе
зара на мароз разгараецца.
Яна ўсё злавесней, ярчэй,
жывое ўсё замарожвае.
Дадому, дадому хутчэй!..
I раптам думка трывожная:
«Крэпасць твая — твой дом,
дом сховішча дасць, вядома.
Але як там, дома, з цяплом?
Ці хопіць цяпла там, дома?»

КАЛІ НЕ ЧАКАЕЦЦА АПАДКАЎ...

Ападкаў не будзе, не чакаецца...
Гэта — калі хто надвор'ем цікавіцца.
Ды гэта зусім не азначае,
што нечага вам чакаць, мінчане.
Замест ападкаў чакайце іншых
сюрпрызаў — ад сіл зямных i усявышніх.
Вы, скажам, паверылі ў сінь-сіняву,
а госці — як снег на галаву.
Чым меней чакаеш гасцей ты з раніцы,
тым больш верагодна, што яны з'явяцца.
Потым яшчэ ўлічваць трэба,
што гром можа грымнуць і з яснага неба.
Суцішаны ты наконт ападкаў,
ды раптам боль — табе над лапатку.
Барометр будзе паказваць «ясна»,
ды вось тэлеграма персонай уласнай.
Калі ападкаў не чакаецца —
не значыць, што нешта не адшукаецца.
Калі ападкаў не чакаецца —
не значыць, што нехта не напаткаецца.
Калі ападкаў не чакаецца —
не значыць, што нехта не раскаецца.
Калі не чакаецца ападкаў —
не значыць, што лес не задасць загадку.
Ты на паверх, а чорт у пад'ездзе.
Чакай не ападкаў, чакай падэсці!
Ba ўсякім выпадку, ва ўсякім выпадку,
да заўтра не будзе хаця б ападкаў...

Э к с к у р с д р у г і

УРОК МІНУЛАГА

Не помнім, не ведаем сапраўды,
i нам сапраўды ўсё роўна,
якое надвор'е было тады —
пагодна было ці сурова?

Затое скрозь час нам добра відно,
праз зімы і леты нам памятна,
як чалавечае сэрца адно
адкрылася шчыра і праведна.
І здрыганулася ўсё як ёсць,
пакутай людской працятае,
спагадай прасякнутае наскрозь —
да чалавека як брата.
Няважна, ці летам было ці зімой,
пагодна было ці хмарна,
ды ўспыхнула сэрца над зямлёй
ярка і самаахвярна.
І урок той мы помнім,
нам не ўсё адно,
якія былі запаветы.
Нам ведаць дае аб сабе іх святло —
як зоры, як зімы, як леты.

ВЕТРАНА, ВЕТРАНА...

Ветрана, ветрана...
Ветрана з самага рання.
Вецер яшчэ на дасвецці
крануў ціха струны свае,
эолаву арфу сваю...
Пяе сам і сам іграе,
струну за струной кранае,
іграе і сам пяе.

Ветрана, ветрана...
Ранак змяніўся поўднем.
А вецер не сціх, не суняўся,
заняўся на ўвесь абсяг.
А вецер пад небам паўднёвым
імкне ходам поўным,
а вецер з абсягу ў абсяг
імчыцца на ўсіх парусах.

Ветрана, ветрана...
Ветрана з ранку да вечара.
Вячэрняя зорка ўзышла,
а вецер гудзе i гудзе.
Усё абвявае —
ад дробнай расінкі да зорнага рэчыва.
Усё абдымае —
ідзе па зары, па зямлі, па вадзе.