Максім Клімковіч - Мяжа па даляглядзе

Таксіст не пярэчыў, моўчкі ўзяў грошы, перакруціў лічыльнік і згасіў у салоне святло.

— Шчасліва даехаць,— я выйшаў з машыны ў вільготную восеньскую цемрадзь. У адказ — фарсіраваны гул рухавіка і слізкае шапаценне пратэктараў па апалай лістоце.

Урачыста-змрочнае карэ будынкаў Дома творчасці адбівалася ў люстраным загарадным асфальце. Шчыльнае ад туману, жоўтае святло ліхтароў стварала ўражанне, што ў свеце глыбокая ноч, хаця гадзіннік паказваў яшчэ толькі палову на адзінаццатую. Самы час, каб сядзець у холе за вялікім сталом і гуляць у карты пад неабавязковую размову. Відаць, гэтым самым зараз і займаліся за каляровым шклом ак-

на-стужкі другога паверха. Чуліся прыцішаныя галасы і смех.

Усю дарогу ад Менска я не паліў і таму адчуў ледзь улоўны водар дыму, які то знікаў, то з'яўляўся У парывах ветру. У Доме творчасці палілі камін. Ён нагадаў мне аб цыгарэтах. Нераспачаты пачак прыемна адчуўся ў руцэ дакладнымі гранямі.

Палову неадкладных праблем я пакінуў у горадзе, і гэта супакойвала, а распачынаць другую палову ў мяне не было пакуль што жадання. Я сеў на лаўку і запаліў. Пошукі адміністратара ці павярховай кансьержкі былі не такой тэрміновай справай, каб не пачакаць дзесяць хвілін. Галоўнае, запрашэнне на літаратурны семінар пры мне.

Дробны, але густы дождж ледзь чутна патрэскваў над галавой, сцякаў струменьчыкамі з вялікіх лісцяў экзатычнай ліпы. Лес навокал патанаў у цемры. Бляклае, каляровае святло паблісквала адно ў вузкіх вокнах і плыткіх калюгах на асфальтавым пляцы.

Бязгучна на ганак выйшаў Сак. Запаліў напалову скураную, але згаслую цыгарэту. Прымружыў і без таго невялікія, як два цвікі, вочы. Але мяне не згледзеў. Твар саракагадовага празаіка выдаваў у паўзмроку ўзнёслым. Каб не постаць спартсмена-барца, я б нават пазайздросціў ягонаму ўменню трымацца. Бо гэта самае цяжкае — трымацца нязмушана, калі ты сам або калі на цябе глядзіць шмат незнаёмых людзей. Следам за ім выйшла дзяўчына ў тонкай ядвабнай сукні з торбачкай на доўгім раменьчыку... Тэатральна ляжала на плячах вузкае белае баа. Ад аднаго выгляду яе аголеных рук і плячэй зрабілася холадна. Але здавалася, што яна холаду не адчувала.

— Выбачайце? — спыталася ў Сакавай спіны.

Той няспешна павярнуўся ўсім целам. Моўчкі агледзеў ногі, слізгануў позіркам па тонкай таліі, затрымаўся на невялікіх грудзях, што выразна акрэсліваліся пад тонкім ядвабам, спыніўся на аголеных плячах. Да прывабнага твару і доўгіх, наплоеных валасоў ён не дайшоў, відаць, вырашыў, што і так — хопіць.

Дзяўчына чакала адказу, нарэшце зразумела — марна.

— Вы,— «вы» ёй далося цераз сілу,— прыйшлі з хола, там з панам — «пан» даўся лягчэй, — вы там з панам Вадзімірам Даўгалевічам?

... — ... зноў маўчанне і нязрушны позірк.

— Можна пазнаёміць Даўгалевіча са мной?

— А нашто?

— Забіць.

— Чым? — Сак пасур'ёзнеў.

— Сваім выглядам.

— Адкуль ты такая ўзялася? — прамовіў на выдыху Мікола Сак і кінуў недапалак у калюжыну. Гэтым разам прамаўчала дзяўчына. Я не стаў чакаць чарговай фразы і выйшаў з цемры, бо ведаў дакладна — гэта будзе якаясьці брыда. А потым ён усе адно пачне заляцацца.

— Добры вечар,— падаў руку Саку.

— Прыехаў? — ён паціснуў далонь даволі моцна, але спешна.

— Як заўжды, спазняюся. Даўгалевіч тут?

— У каміннай зале.

Я запытальна паглядзеў дзяўчыне ў вочы.

— Добры вечар,— сказала яна,— відаць, мне варта пайсці.

— Чарговая вар'ятка,— Сак сеў на парэнчу,— хоча, каб я пазнаёміў яе з Даўгалевічам. Калі з усімі знаёміць, то калі ж яму пісаць застанецца? Нацыя страціць літаратара. Сама, відаць, вершы пішаш. Ведаў я такіх паэтак, і не адну.

— Вершы. Нават неблагія,— сказаў я, хаця і не ведаў аб ёй нічога,— толькі імя забыўся; памятаеш партрэт і публікацыю? Інтэлігентныя вершы,— падшукаў універсальнае слова.— Мы ж з ёй і на папярэднім семінары сустракаліся, побач за сталом сядзелі,— зрабіў дзяўчыне знак рукой.

— Гражына Логвін,— яна нечакана зрабіла кніксен,— я ўспомніла. Цябе завуць...

— Марцін. Марцін Каменскі, а яго Мікола Сак.

— Логвін? Гэта мужыковае ці дзявочае прозвішча? — лабаво запытаўся Мікола.

— Псеўданім,— змазала сэнс Гражына.

— У маім нумары есць вольная канапа,— сказаў у прастору паміж мной і Гражынай Сак,— рыхтавалі для Даўгалевіча, а тут Эдмундас Кяльміцкас прыехаў адпачываць, то Вадзімір да яго падаўся жыць. Захацелася ім успомніць інтэрнацкае мінулае з Літінстытута. То я кажу, канапа вольная есць і стол пісьмовы.