Жорж Сімэнон - Першая справа Мэгрэ

- Гэткі чалавек можа насіць зброю ў кішэні, як вы думаеце?

- Безумоўна.

- Чаму вы так упэўнены?

- Таму, што гэта якраз такі суб'ект! Вы чыталі «Фантамаса»?

- Месье Фелісьен, бацька, на баку дачкі ці на баку сына?

- Ні на чыім ён баку. А калі хочаце ведаць, дык на маім. Ён часам заходзць да мяне ў пакой. Гузік, кажа, прышыць трэба. У доме не дужа рупяцца пра яго. Слугі абзываюць яго старым хрычом альбо вусачом. Што да Альбера, ягонага лакея, дык той больш языком меле, чым робіць. Бо ўсе ведаюць, што стары - пустое месца! Аднойчы я заявіла яму проста ў вочы: «Калі вы будзеце гэтак распальвацца, паралюш вам забяспечаны. Зусім мала засталося!» Ды на яго няма ўпыну. Цяпер на чарзе Мары, і от ужо не ведаю, ці выкруцілася яна... Скажыце, вас не бянтэжыць назіраць, як жанчына наводзіць свой марафет?

Мэгрэ ўстаў, пацягнуўся за кацялком.

- Куды гэта вы? Няўжо так і пакінеце мяне адну?

- У мяне важныя сустрэчы. Праз хвіліну да вас прыйдзе мой сябар, той, які прывёз вас, ён пабудзе з вамі.

- А дзе ён?

- Унізе.

- Чаму ж вы адразу не прывялі яго? Прызнайцеся, вы ўсё-такі нешта мелі наўме! Каго вы баіцеся? Жонкі?

Яна ўжо наліла ў тазік вады, каб памыцца, і Мэгрэ ажно ўявіў, як яна зараз скіне кашулю, шлеечкі якой пры кожным яе руху ўсё болей апаўзалі з плячэй.

- Я яшчэ сустрэнуся з вамі днём, спадзяюся, - адчыняючы дзверы, сказаў ён.

Жустэн Мінар сядзеў на залітай сонцам тэрасе і піў каву са смятанкай.

- Толькі што тут была ваша жонка, - сказаў ён.

- Чаго?

- Адразу па вашым адыходзе з дому прынеслі вось гэта тэрміновае пісьмо. Яна пабегла ўслед за вамі, хацела дагнаць.

Мэгрэ сеў і, не падумаўшы, што яшчэ зусім рана для гэтага, заказаў куфаль піва. Потым разарваў канверт. Запіска была падпісана Максімам Лё Брэ.

«Прашу вас зайсці раніцай у камісарыят. Сардэчна ваш».

Відаць, пісьмо пісалася дома, на бульвары Курсэль, бо ў камісарыяце Лё Брэ скарыстаў бы службовы бланк. Ён быў вельмі педантычны адносна формы. У яго былі ў запасе гатункі чатырох візітных картак на ўсе выпадкі жыцця: месье і мадам Лё Брэ дэ Плуінак, Максім Лё Брэ дэ Плуінак, Максім Лё Брэ, камісар паліцыі...

Запісачка, напісаная яго рукой, сведчыла пра пэўную блізкасць паміж ім і яго сакратаром. Ён, відаць, доўга ламаў галаву, як пачаць яе: «Мой дарагі Мэгрэ»? «Дарагі месье»? «Месье»? У рэшце рэшт, знайшоў выйсце: абышоўся ўвогуле без звароту.

- Скажыце, Мінар, у вас сапраўды ёсць час?

- Канешне. І ён належыць вам.

- Паненка наверсе. Я не ведаю, калі вызвалюся. Адну ж яе пакідаць боязна, каб часам не пайшла на вуліцу Шапталь ды не растрапала ім пра ўсё.

- Ясна.

- Калі вы пойдзеце з ёю куды-небудзь, пакіньце мне запіску, дзе вас шукаць. Калі захочаце пазбавіцца ад яе, адвядзіце да маёй жонкі.

Праз чвэрць гадзіны ён быў ужо ў камісарыяце, і саслужыўцы глядзелі на яго з зайздрослівым захапленнем, як глядзяць звычайна на тых, хто адпраўляецца ў водпуск альбо ў спецыяльную камандзіроўку, ці на тых, хто нейкім цудам аказаўся збаўлены ад паўсядзённай службовай сумоты.

- Камісар тут?

- Даўно.

У інтанацыі, з якой Лё Брэ прывітаў Мэгрэ, свяцілася тое ж адценне, што і ў запісцы. Ён нават падаў яму руку, чаго звычайна ніколі не рабіў.

- Не пытаюся, на якой ступені знаходзіцца следства, бо лічу, што яшчэ ранавата пытацца пра гэта. А папрасіў я вас прыйсці... Мне хацелася б, каб вы правільна зразумелі мяне, бо склалася даволі далікатная сітуацыя. Само сабой зразумела, тое, што я даведаўся на бульвары Курсель, абсалютна не тычыцца службовых спраў камісара паліцыі. З другога ж боку...

Твар яго быў свежы, відно было, што чалавек выспаўся. Лё Брэ хадзіў па кабінеце. Бадзёры і энергічны, ён з яўным задавальненнем пацягваў цыгарэту з залатым муштуком.

- Я не магу дапусціць, каб вы тапталіся на месцы з-за адсутнасці неабходных звестак. Учора вечарам мадэмуазель Жандро званіла маёй жонцы.

- Яна званіла з «Атэль дзю Луўр»?

- Вы ўжо ведаеце пра гэта?

- Яна паехала туды на рамізніку ў другой палове дня.

- У такім выпадку... У мяне ўсё... Я разумею, як цяжка выведаць, што адбываецца ў пэўных дамах...

Здавалася, ён нават устрывожаны, і цяпер мучыцца пытаннем: а што яшчэ вядома Мэгрэ па гэтай справе?

- Яна не збіраецца вяртацца на вуліцу Шапталь, а мяркуе прывесці ў парадак асабняк свайго дзеда.

- На авеню дзю Буа?

- Там. Я бачу, вы ўжо шмат у чым дасведчаны.

- Дазвольце задаць вам пытанне, - асмялеў Мэгрэ. - Вы знаёмы з графам д'Ансевалем?

Лё Брэ, уражаны, нахмурыў бровы, як чалавек, які спрабуе зразумець, што тут да чаго. Маўчаў ён даволі доўга.