Жорж Сімэнон - Першая справа Мэгрэ

Усю папярэднюю ноч, то дрэмлючы, то выбіваючыся са сну, ён жыў жыццём людзей, якіх мала ведаў альбо амаль не ведаў - узяць хоць бы старога Бальтазара, што памёр пяць гадоў назад. Цяпер Мэгрэ ішоў да Жэрмены, каб пазнаёміцца з імі бліжэй. Ён пастукаўся ў дзверы.

- Заходзьце! - данёсся ў адказ млявы голас.

І адразу ж дадаў:

- Хвіліначку! Я забылася, што дзверы замкнёныя.

Пачулася шлэпанне босых ног па ходніку. Дзверы расчыніліся. Жэрмена была ў кашулі, якая мякка ахінала яе пышныя тугія грудзі, распушчаныя валасы спадалі аж да пояса. Прачнулася ж яна, відаць, даўнавата, бо на начным століку стаяла талерка з рэштай шакаладкі і крошкамі здобы.

- Вы па мяне? Мне трэба апранацца?

- Можаце сабе адпачываць, а можаце і апрануцца. Мне хацелася б трошкі пагаварыць з вамі.

- А вам не смешна быць пры поўным парадзе, калі я - у адной кашулі?

- Ніколькі.

- Ваша жонка не раўнівая?

- Не. Я хацеў бы, каб вы расказалі мне пра графа д'Ансеваля. Ці лепей... Вы ж ведаеце дом і ўсіх, хто там жыве і хто ў іх бывае... Уявіце сабе на хвілінку, што зараз гадзіна ночы... Гадзіна ночы... У пакоі мадэмуазель Жандро ўсчынаецца сварка... Прашу вас слухаць мяне ўважліва... Хто, па-вашаму, мог у гэты час знаходзіцца ў пакоі паненкі?

Жэрмена прынялася расчэсвацца перад люстэркам, бліскаючы русым лямцам пад пахамі і ружавізнай цела, што прасвечвалася праз кашулю. Яна, як здалося, намагалася зразумець, чаго ён хоча.

- Луі? - падказаў Мэгрэ, жадаючы дапамагчы ёй.

- Не. Луі не зайшоў бы так позна.

- Хвілінку. Адна дэталь, пра якую я зусім забыў. Луі быў парадна апрануты, у фраку, у белай манішцы, пры чорным гальштуку. Скажыце, ён заўсёды так позна кладзецца спаць?

- Бывае. Але тады ён не застаецца пры парадзе. Толькі калі ў доме чужыя людзі.

- А вось Юберт Бальтазар, да прыкладу, дзядзька мадэмуазель Жандро, мог знаходзіцца ў пакоі сваёй пляменніцы?

- Дзядзька! Ды што б ён рабіў у яе пакоі ў гадзіну ночы?!

- А калі б ён усё-такі прыйшоў, дзе яна прыняла б яго? У адным з салонаў на першым паверсе, так?

- Вядома, не. На вуліцы Шапталь свае парадкі. Хто што хоча, тое і робіць. Салоны толькі для прыёмаў. А звычайна кожны зашываецца ў свой куток.

- А Рышар Жандро мог зайсці да сястры?

- Канешне. Ён гэта часта робіць. Асабліва калі гневаецца.

- Ён носіць пры сабе рэвальвер? Вы калі-небудзь бачылі ў яго руках рэвальвер?

- Не.

- А мадэмуазель Жандро?

- Хвіліначку! У месье Рышара ёсць рэвальверы, ажно два, вялікі і маленькі, але яны ляжаць у ягоным стале. Мадэмуазель таксама мае адзін, з перламутравай ручкай, ён у шуфлядцы ў яе начным століку. Кожны вечар яна вымае яго наверх на столік.

- Яна чаго-небудзь баіцца?

- Такую не напалохаеш. Проста на ўсякі выпадак. Ёй, як усім ведзьмам, здаецца, што ўсе навокал толькі і думаюць, каб зрабіць ёй якое паскудства. Каб вы толькі ведалі, якая яна скупая, і гэта ў яе ўзросце! Знарок пакіне навідавоку грошы, пералічыўшы спачатку, а потым цікуе, абкрадаюць яе ці не. Пакаёўка, якая была да Мары, спакусілася, узяла, дык адразу ж была разлічана.

- Ёй даводзілася прымаць графа ў сваёй спальні?

- Можа, у самой спальні і не, а вось у будуары, што побач са спальняй, прымала.

- А гадзіне ночы?

- А што? Я чытала кнігу пра Лізавету, каралеву Ангельскую... Не чыталі? Раман, а відаць, усё праўда... Дык яна, аказваецца, была халодная жанчына, разумееце?.. Па-мойму, і мадэмуазель Жандро гэткая ж ягадка.

Жэрмена ўсё расчэсвалася, раз-пораз аглядваючы Мэгрэ ў люстра. Грэбень ціха патрэскваў у валасах.

- На шчасце, я зусім не такая!

- Пачуўшы на трэцім паверсе шум, месье Рышар мог прыбегчы туды з рэвальверам?

Яна паціснула плячыма.

- Чаго яму там?

- Каб застаць знянацку палюбоўніка сястры...

- От ужо на што яму сапраўды напляваць! Для гэткіх людзей значэнне маюць адны грошы!

Яна не пераставала круціцца вакол Мэгрэ, не сумняваючыся, што ён быў далёка, што ён быў там, у пакоі, на вуліцы Шапталь, спрабуючы расставіць людзей на адпаведныя месцы, як на сцэне.

- Граф д'Ансеваль прыходзіў калі-небудзь са сваім прыяцелем?

- Магчыма. Але ў такім выпадку яго прымалі ўнізе, а я спускаюся ўніз рэдка.

- Мадэмуазэль Эліз тэлефанавала графу калі-небудзь?

- Не думаю, каб у яго быў тэлефон. Яна яму не званіла; сам ён дык тэлефанаваў гады ў рады, хутчэй за ўсё з якой-небудзь забягалаўкі.

- Як яна яго называла?

- Жакам, як жа яшчэ.

- Колькі яму год?

- Ды гадоў дваццаць пяць. Красун, але даволі нахабны з выгляду. Так і гатовы, здаецца, пакпіць з каго-небудзь.