Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

Рыбкі ўсплывалі наверх, хапалі цыклопаў, дробненька варушылі губамі. Дзіва, выходзіць, што рыбы таксама жуюць! А ў моляў раты вялікія, ніжняя губа адкідваецца, адвісае ўніз, як пад'ёмны мост у рыцарскім замку. Бачылі Толя і Коля такія масты і замкі ў нейкім фільме.

А якія куклянкі мудрыя і хітрыя! Не лавілі па адной церушынцы, а дапаўзлі па сценцы да самай паверхні вады, пагарнулі з падэшваў ног лейкі і давай у іх засмоктваць, сцягваць усё, што плавае. Трымаліся за шкло толькі невялікім лапікам падэшвы, тым, што знізу. Прыгледзеліся Толя і Коля - а падэшвы ж не зусім і гладкія! На іх хвалямі ідуць, варушацца мяккія, ледзь прыкметныя адростачкі, яны і сцягваюць у лейку вадзяную плёнку. Цыклопы трапляюць на дно лейкі, потым камячок іх куклянка пасоўвае яшчэ далей пад нагу, каб вызваліць месца ў лейцы для новай здабычы. То адна, то другая пераставала адфільтроўваць корм, разгортвала лейку. З кацёлак высоўваліся рагатыя галоўкі з вочкамі-булавамі, згіналіся пад нагу да самага корму. Хап-хап, цмок-цмок, нават бліскала штосьці жоўтае ў роце - мо зубы? Усё з'едзена, зноў галава адгінаецца, хаваецца ў кацёлку, зноў з нагі робіцца лейка...

- Ну - папрыліпалі ўжо! Ідзіце, канчайце есці! - паклікала мама з кухні.

Уздыхнуўшы, хлопцы паадрываліся ад акварыума.

Тату прыйшла ў голаў добрая думка: чаму б не схадзіць у нядзелю ў Батанічны сад? І адпачнуць, і з летам развітаюцца.

І вось яны выбавіліся з тралейбуса на патрэбным прыпынку. Пакамечаныя, здушнелыя, назлаваныя. Тата валачэ ў руцэ цяжка напакаваную сумку. З другога боку ўчапілася за яго локаць мама. «На людзі» яна абула новыя туфлі, і яны ціснуць і рэжуць ногі. Толя ўчапіўся за татаву сумку, Коля - за левую маміну руку.

Такая думка прыйшла ў гэты дзень да многіх мінчан. Ад каланады, што каля ўвахода ў Батанічны сад, па ліпавай алеі валам валіў народ. Дзяцей і вялі, і неслі, і везлі ў калясачках, чародкі хлапчукоў прабіваліся скрозь людскую гушчэчу, абганялі дарослых.

- Батанічныя сады робяцца для таго, каб сабраць дзівосы расліннага свету, паказаць іх людзям, - расказваў тата, пакуль стаялі ў чарзе да касы. - У садзе нельга нічога рваць, можна толькі глядзець...

- А нюхаць можна? - папытаў Коля сур'ёзна.

- Можна, - адказаў тата.

Як толькі іх прапусцілі праз варотцы, Толя і Коля адразу закружылі, забегалі то ўправа, то ўлева, зноў вярталіся, нецярпліва пазіралі на тату і маму: ну чаму яны так марудзяць? Чаму ідуць сюды, а не туды? Чаму не глядзяць на грэцкія арэхі? Яны ж вісяць над самымі галовамі, варта толькі руку працягнуць...

- Зялёныя, зялёныя... - гаварыў тата, каб супакоіць іх.

На ўсіх дарожках, на ўсіх сцежках, каля кожнай градкі і клумбы стаялі або павольна хадзілі людзі. Дарослыя ўголас чыталі надпісы на таблічках, што былі ўторкнуты пад дрэвамі, кустамі, каля градак з кветкамі. І не стрымліваліся: «Ах, якія гладыёлусы!» Каля астраў: «Ах! Ах!» Каля вяргіняў: «Ах! Ах! Ах!» І нюхалі іх, і ўздыхалі, і бясконца фатаграфаваліся. А Коля ўлазіў у чужыя фотакадры, перашкаджаў людзям здымацца, абнюхваў кожную кветку.

Зусім побач, за плотам, быў парк, адтуль даляталі гам і віск, грукат і гул - там працавалі атракцыёны. Толя і Коля пазіралі ў той бок і ўздыхалі, яны стаміліся ўжо глядзець на кветкі і дрэвы.

Ішлі па дубовай алеі, потым па яблыневай. Яблыневая дугою агінала пладовы сад, на дрэвах чырванелі невялікія райкі.

- Нельга рваць яблык, - гаварыў тата.

Але і ён, і мама, і хлопцы бачылі, як там і тут уздрыгвае голле, шастаюць па яблынях хлапчукі. Не ўтрывалі Толя і Коля, завярнулі пад адну яблыню, паднялі некалькі падалак. Абцерлі, пакаштавалі - смачныя.

Тата хутчэй збочыў у сасоннік і бярэзнік. І тут хадзілі людзі - не па сцежках, а па траве, глядзелі пад ногі. «Нельга тут ірваць грыбы!» - толькі паспеў сказаць тата, убачыўшы маленькую сыраежку, як Толя закрычаў на ўсё горла: «Баравік!» - і хуценька схапіў з-пад маладой сасонкі такога прыгажунчыка, такога здаравячка... Палюбаваліся, паклалі ў сумку. І закружылі вакол таго месца, паўгіналі галовы, нібы пачалі прынюхвацца. «Пасярод горада - баравік! Падумаць толькі!» - на тату напаў грыбны азарт. Але ўрэшце тата спахапіўся: «Ф-фу, што гэта мы?! У лес паедзем па грыбы, у лес...»

Уперадзе сярод блакітных ялін засвяціўся вялікі прагалак. Возера! На ўзлеску міліцыянер прабіраў цётку з дзяўчынкаю: у дзяўчынкі на галаве жаўцеў вянок з лугавых кветак, у цёткі ў руках - вялікі букет. Дастаў міліцыянер кніжачку квітанцый, будзе браць з іх штраф.