Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

Толя і Коля пачалі крычаць і плакаць у два галасы:

- Не пакінем сабачанят!

- Булька мой? Мой! Мой!

- Бобка такі харошанькі!

- Не паедзем без іх!

Толя прыціснуў мяне да грудзей так, што я пачаў задыхацца, потым паднёс мяне да твару. Я са здзіўленнем углядаўся ў Толю: увесь твар яго зрабіўся мокры, як пасля купання ў рэчцы. А кроплі вады ўсё выкочваліся з вачэй і трыма ручаямі цяклі па шчоках уніз. І Толя, і Коля не пераставалі галасіць, як іх ні ўгаворвалі.

- Ну і музыка! Канцэрт! - узмахваў рукамі дзядзька Міхась.

- Ну ціха ж! Ціха ўжо! Ну, што вы, дурненькія... - уцішвалі іх і баба, і дзед.

Мне зрабілася так шкада Толю, так шкада! Я крутнуўся ў яго руках, дацягнуўся да шчакі, лізнуў. Вада, што цякла з Толевых вачэй, была нясмачная, салёная!

От жа дзіва... Ай-яй-яй! А сабакі ж, калі плачуць, то ляжаць ціхенька, паклаўшы морду на выцягнутыя лапы. Ну, скуголяць часам, калі зусім ужо не вытрываць. Бывае, што нават выюць... А каб салёная вада цякла з вачэй? Не, такога, мабыць, не бывае. Мама пра гэта не казала.

- Возьмеце з сабою! Забераце! Не плачце толькі! - казала Толю і Колю баба Ганна.

Дзядзька Міхась затуліў далонямі вушы:

- Дайце слова сказаць!

Паступова Толя і Коля прыцішылі галасы.

- Падумайце, дзе іх будзем трымаць? У кватэры? Выкінем вашы ложкі, а на тое месца сабачанят паселім?

- У-у-у! - зноў дружна завялі Толя і Коля.

Я хацеў сказаць, што мы ж маленькія, нам не трэба столькі месца. Але не паспеў.

- Ціха, кажу! Гэта - па-першае. А па-другое: і раненька, і ўдзень, і ўвечары іх трэба вадзіць на прагулку. А то і часцей. Улічыце, ні мне, ні маме няма калі гэтым займацца.

- Мы самі будзем вадзіць! Мы!

- Сціхніце! Вы спіце ў гэты час, хоць з гарматы страляй. Па-трэцяе: яны не ўмеюць яшчэ нічога, не прывучаны захоўваць у кватэры чысціню. Хто за імі будзе прыбіраць, калі што якое? Вы?

- Мы... Мы-ы... - не так дружна ўжо вялі Толя і Коля.

- Гэта вы зараз так гаворыце, а потым не тое заспяваеце. Чацвёртае: ну, вырастуць яны, скажам, куды іх падзець? Два вялізныя сабакі ў кватэры... Мама выганіць з хаты вас разам з сабакамі.

- А мы ў кіно бачылі: у некага нават леў на кватэры жыве! - сказаў Толя.

- Можна дзве будкі на балконе зрабіць. Такія, як у дзеда на двары, - сказаў Коля.

Дзед і баба пакуль што маўчалі, гаварылі Толя, Коля і дзядзька Міхась.

- Жывёлы - не цацкі, каб з імі гуляць, забаўляцца, а потым выкідваць. І так развялося ў горадзе многа бяздомных катоў і сабак. Бяруць вось такія, як вы, забаўляюцца, а потым выганяюць. Ды ніхто не дазволіць на балконе будкі рабіць, псярню заводзіць... Суседзі скаргі будуць пісаць, што брэшуць... Міліцыя аштрафуе!

- А леў? Леў жыве ў кватэры, і ніхто не штрафуе! - не здаваўся Толя.

- Леў не брэша. Ды гэта эксперымент! Выключэнне з правіл!

Мы не разумелі ўжо, пра што ідзе гаворка.

- Ну і пятае: пра Пальму вы падумалі? Як ёй будзе - добра ці не? Ад яе ж забяруць родных дзяцей! І ці добра будзе Бульку і Бобу без мамы? Яны ж яшчэ сысункі!

Толя і Коля маўчалі, думалі.

- А каб вас хто пахапаў, павёз за трыдзевяць зямель? Вам добра было б без мамы і таты? А нам без вас?

Толя і Коля зашморгалі насамі, зноў пачалі плакаць.

- Вой, - не вытрывала баба Ганна. - То хіба ты хочаш дзяцей назусім ужо забраць? Яшчэ ж да школы цэлы месяц!

- Хай возьмуць сабачанят на колькі дзён. А паправяцца дзеці, зноў прывязеш сюды ўсіх разам, - сказаў дзед.

- І то праўда. Свая ж машына ў руках. Гэта ж не пехатою, не на аўтобусе нават, - дадала баба.

Толя і Коля не плакалі ўжо. Яны згадзіліся на гэта. Мабыць, згадзіўся і дзядзька Міхась, бо таксама маўчаў.

Я быў падумаў, што самы разумны ў хаце дзядзька Міхась. А зараз пачаў сумнявацца - мо дзед Антон?

Значыць, нас не забяруць назусім ад мамы. Гэта добра. Бо як бы мы жылі без яе?

- Толя і Коля добрыя, але ж яны - не мама Пальма, - шапнуў мне на вушка Боб, калі Коля зноў выносіў нас на двор.

А з другога боку, калі падумаць, то з мамаю таксама вечна не пражывеш. Сабакі павінны служыць людзям - мама сама нам пра гэта гаварыла. Дык лепш ужо служыць Толю і Колю, чым каму.

Ох-ха, што з намі будзе далей? Як усё не проста на свеце!

Два дні, што прабыў дзядзька Міхась у дзеда і бабы, прайшлі для нас у трывозе. Што будзе? Як усё павернецца?

Мы бачылі, як доктар прыходзіў у той дзень, калі бралі нас у дом, і нават назаўтра. Што ён сказаў Толю? Горш за ўсё, што і Коля не выходзіў. А мо ён выходзіў тады, калі мы спалі?

За гэты час маму Пальму двойчы спускалі з ланцуга і зноў узнагароджвалі ланцугом. Дзед Антон, мабыць, баяўся, што і мы без яе не будзем пільнавацца будкі, а пабяжым куды вочы глядзяць.