Францішак Хлус - Здані і пачвары Беларусі

Палітычны авантурыст, які за час працы ў парлямэньце ня страціў натуральнай вясковай хітрасьці, нібыта для замірэньня запрасіў Прэм'ера наведаць родны калгас, абяцаючы немудрагелістую, але прывабную культурную праграму - наведваньне сьвінакомплекса й лазьні.

Адмовіцца было няёмка, бо запрашэньне падалі праз афіцыйны друк. Прэм'ер выправіўся ў падарожжа. Ужо ў дарозе, седзячы ў кабіне шляхотнага мэрсэдэсу, Мудзічэнка, быццам між іншым, паказаў свайму ворагу фотаздымак пляменьніцы, і запэўніў, што Арына валодае ўсімі відамі амаладжальнага масажу.

Пад заканчэньне візыту на калгасны сьвінакомплекс высокі госьць быў ураджаны, калі замест хлеба-солі яму спрэзэнтавалі гладкага лупавокага кныра, але на пытаньне першага чалавека дзяржавы, чаму яму падклалі такую сьвіньню, Мудзічэнка запэўніў зьдзіўленага Прэм'ера, што гэта - мяйсцовая традыцыя.

Перапэцканага гноем кныра няёмка было садзіць у мэрсэдэс, і таму Прэм'ер пагадзіўся ўзяць жывёліну з сабой у лазьню. Дарэчы, падступны Мудзічэнка зноў запэўніў, што сала ад гэтага стане только смачнейшым.

Пакінуўшы ахову ў прылазьніку, Прэм'ер наіўна аддаў сваё старое цела ў чуйныя рукі інструктаркі Арыны. Тая, расклаўшы разамлелага і страціўшага пільнасьць ганаровага кліента, нашмаравала яго чароўнае мазьзю, пасьля чаго той неспадзеўкі для сябе ператварыўся ў кныра. Дзякуючы той жа мазі лупавокі падарунак са сьвінафэрмы набыў чалавечае падабенства. Вядзьмарскае майстэрства пляменьніцы Мудзічэнкі было настолькі дасканалым, што нават ахова не заўважыла падмены, да таго ж, Прэмьер і кныр мала чым розьніліся... Справу давяршыў шляхотны шэры гарнітур з гальштукам, і ўрадавы картэж прымчаў ў сталіцу дрэсыраванага кабана.

Ня ў чым не вінаватая жывёліна яшчэ некаторы час паслухмяна выконвала ўсе прыхамаці сваіх сапраўдных гаспадароў, маскоўскіх кіраўнікоў; адзінае, чаго ня здолела дамагчыся вядзьмарка - прывучыць прывезенага з Расеі племяннога кныра размаўляць па-беларуску й есьці чакаляту «Сьнікерс» з гуманітарнае дапамогі, але атачэньне Прэм'ера нават гэтыя дробныя хібы здолела ператварыць у залеты, і кожны ведаў, што Прэм'ер змагаецца за двумоўе й ніколі не каштаваў заморскіх далікатэсаў...

Заатэхнік, які распавёў нам гэтую гісторыю з жыцьця беларускае палітычнае эліты, дадаў цікавую акалічнасьць: калі празь некалькі месяцаў вырашылі забіць ператворанага ў кныра Прэм'ера, той нечакана залямантаваў чалавечым голосам, паказваючы капытом на сьвежы нумар «Советской Белорусии» з партрэтам тагачаснага першага чалавека дзяржавы: «Свинья не я, а он, его и убивайте!..»

Зьніякавелыя рэзьнікі, каб спраўдзіць справядлівасьць словаў жывёліны, загадалі ёй прачытаць некалькі абзацаў пад фотаздымкам, але кныр спаслаўся на тое, што ў яго няма акуляраў, пасьля чаго і быў забіты...

Напэўна, няма сфэры людзкое дзейнасьці, куды б ня ўблытваліея вядзьмаркі, і кантрабанда - не выключэньне.

Зь нядаўніх часоў найбольш прыбытковым заняткам жыхароў памежных з Польшчай раёнаў зьяўляецца кантрабанда нелегалаў-азіятаў празь мяжу - пераважна грамадзянаў сацыялістычнага В'етнама й фундамэнталісцка-ісламскага Пакістана.

На N-скай памежнай заставе, што непадалёку ад Кузьні-Беластоцкай, каманьдзёр ужо некалькі гадоў спраўна браў хабар зь нелегальных эмігрантаў, але з пачатку года плынь азіятаў як адрэзала. Каманьдзёр быў у роспачы; ён і не здагадваўся, што перавозкай нашых меншых братоў-в'етнамцаў занялася тутэйшая вядзьмарка.

Карыстаючыся традыцыйным сродкам палёту - памялом, яна за адзін рэйс перапраўляла празь мяжу да дзесяці легкаважных эмігрантаў; ніхто ня мог даць гэтаму рады, бо вядзьмарка зазвычай лётала на малой вышыні, і яе не маглі выявіць радары супрацьпаветранай абароны.

Генэралітэт патрабаваў з каманьдзёра заставы дзяліцца прыбыткам, і ніяк ня мог даць веры, што празь ягоную заставу не праходзіць жывая кантрабанда.

Магчыма, яго б і зьнялі з пасады, каб не здарылася наступнае:

Аднойчы памежны дазор абыходзіў кантрольную паласу й заўважыў на дротах лініі электраперадачы абвугленыя тушкі незразумелага паходжаньня: занадта вялікія для варон і занадта малыя для тутэйшых людзей. Прапаршчык вырашыў, што гэта прыляцела зграя чорных буслоў, але ж знойдзенае пад апорай памяло навяло яго на роздум... Пасьля доўтіх ваганьняў экспэрты зь міжурадавай камісіі кваліфікавалі тушкі як рэшткі в'етнамцаў; невядомым заставалася толькі, якім жа чынам зграя азіятаў заляцела ўначы на вышыню дваццаці мэтраў. Адзіным рэальным тлумачэньнем былі сада-расысцкія схільнасьці начальніка памежнай заставы. І сядзець бы яму ў астрозе, каб празь некалькі дзён з апёкавага цэнтра не паступіла паведамленьне, што адна з тутэйшых жыхарак ня хоча тлумачыць, дзе атрымала электрычныя апёкі...