Міхась Зарэмба - З павагай да зямлі і да людзей...

Следчы не распытваў Веру: задаў некалькі пытанняў пра тое-сёе, пацікавіўся, каго яна бачыла каля палаткі археолагаў і дзе цяпер можна знайсці Сеню Абабурку, бо дома яго няма...

— Я нядаўна бачыла п'янага Абабурку на Серафімавым хутары. I яго гарадскія дружкі п'яныя... Яны, мусіць, і цяпер там, — адказала Вера, пазіраючы на Апанаса Сяргеевіча, які сядзеў побач за сталом. А размова адбывалася ў кабінеце старшыні калгаса.

— Вось гэта ўжо цяплей, — ажывіўся следчы і, звяртаючыся да ўчастковага, што прымасціўся каля адчыненага акна, прапанаваў: — Давайце з'ездзім на хутар. Мне думаецца, там мы зможам праясніць сітуацыю. Хто напаіў, за якія такія шышы?

Калабку было горача, яго круглы чырвоны твар блішчэў ад поту. Участковы раз за разам выціраўся клятчастай насоўкай, адфукваўся і, мусіць, таму не выказаў асаблівай зацікаўленасці да прапановы следчага.

— Ці варта, Адам Платонавіч, бегаць за смаркачамі? Нікуды яны ад нас не дзенуцца, самі прыйдуць.

— А калі яшчэ куды-небудзь залезуць? — спытаўся археолаг, які адчуваў сябе вельмі неспакойна і хадзіў туды-сюды па кабінеце. — Нельга марудзіць.

— Не залезуць, — памяркоўна сказаў участковы, — я ведаю гэтую шпану. Сёння ім хопіць аднаго ўлову. Псіхалогія...

— Я таксама лічу, што трэба ехаць, — уключыўся ў размову Апанас Сяргеевіч. — Яны сп'яна што хочаш могуць вытварыць. Тут ужо не да псіхалогіі.

— Абабурка на нагах не мог стаяць, — успомнілася Веры сутычка на лясной паляне. I той жах, калі яе з бацькам перанялі на вузкай сцежцы гарадскія блатнякі. Але яна не стала расказваць далей, тым больш упамінаць свайго бацьку. Хіба такім будзеш хваліцца?

— Вось бачыце, яны там зусім мазгі адпілі, — следчы склаў свае паперы ў скураную карычневую папку і рашуча падняўся з-за стала. — Вы, таварыш старшы лейтэнант, пачакайце нас тут, мы, думаю, доўга не забавімся.

— Дзякуй, Платонавіч, за ўвагу да маёй гіпертаніі... Сам бачыш, а тут яшчэ сёння магнітная бура. Не бура, а шторм, — Калабок цяжка ўздыхнуў і зноў прыклаў да лба клятчастую насоўку. — Вазьміце з сабой Веру, яна пакажа вам дарогу.

— Абавязкова возьмем, — сказаў следчы — высокі чарнявы хлопец. Быў ён у белай з бліскучымі гузікамі і накладнымі кішэнямі тэнісцы і модных штанах. — Цяпер мы без цябе, Верачка, ні кроку. Ты згодна нам дапамагчы?

— Згодна. Толькі мне трэба дома быць, карову ў поле выгнаць, за брацікам глядзець... Сёння мама дзяжурыць на ферме.

— Добра, мы паспяшаемся. Наш «уазік» хутка дамчыць. Веру пасадзілі побач з шафёрам, каб паказала дарогу да хутара, а следчы, дырэктар і археолаг селі ў машыну ззаду. I «ўазік» паляцеў па пыльнай вясковай дарозе як на крылах. Выруліў да Гайны, праскочыў цэментаваны мост з жалезнымі парэнчамі і пакаціў праз жытнёвае поле да лесу. Шафёр у міліцэйскай кашулі з пагонамі зрэдку паглядваў на Веру, падміргваў вясёлым вокам, маўляў, не бойся, даедзеш як мае быць. Толькі яе турбавала зусім іншае...

Ёй вельмі не хацелася зноў сустракацца з Боўдзілам, Кексам і Пепсам. Ды яшчэ ў прысутнасці следчага, дырэктара і археолага... Лепш іх не бачыць і не чуць: ні слюнявага Сеньку ні яго гарадскіх прыблудаў. Няўжо яны і на гэты раз выйдуць сухімі з вады? Калабок прыкрые, але ж як тады малады след-чы? Ці і ён гэтакі самы? А што з Ігналём? Ды тут цэлы клубок нейкіх загадак... I як яго разблытаць?

Спыніліся на ўзлеску, непадалёку ад хутара. Калі ўсе выйшлі з машыны, Вера паказала рукой на арэшнік:

— Вось там, на дзялянцы іх будан. Праехаць туды не зможам... Ды тут ужо зусім блізка.

— Нічога, дойдзем, — сказаў следчы і запытальна пагля-дзеў на дырэктара і археолага. — Ціха, без шуму.

— Не бойцеся, не разбягуцца, — заклапочана сказаў Апа-нас Сяргеевіч. — Дурман не так хутка выветрываецца...

Прайшлі міма хутарскага вішняку і звярнулі на тую самую дарожку, на якой Веру з бацькам падпільнавалі гарадскія прайдзісветы. Яшчэ добра, што так тады ўсё абярнулася. Не спасаваў бацька, даў адпор Кексу з Пепсам. А калі б адступіў? Гэта цяжка і ўявіць... Азвярэлыя недавяркі на ўсё гатовы, яны не спыняцца і не памілуюць... Такія сваю ахвяру зубамі загрызуць, нагамі ў зямлю затопчуць. Пра гэта і ў газетах пішуць, і па тэлевізары паказваюць... Вунь колькі дзікунства наўкола...

Сонца было ў зеніце, і паветра патыхала нясцерпнай гарачынёй, настоенай на хваёвым водары, што далятаў з лесу разам з сухім, сцішэлым ветрам. Высокі густы арэшнік зацяняў лясную дарогу ад зыркіх сонечных промняў і крыху засцерагаў ад спякоты. Але гэта была мінутная палёгка, бо неўзабаве дарога зноў вывела на адкрытую прагаліну. Ды што спякота? Хіба будзеш звяртаць на яе ўвагу, калі ў любое імгненне можаш сутыкнуцца з Боўдзілам, Кексам ці Пепсам? I якой будзе гэтая сустрэча?