Язэп Палубятка - Прыгоды Мармулка

- Бярыце яшчэ, - горача прасіў былы падсудны свайго адваката.

- Хопіць. Усяму ёсць норма, - запэўніў чалавек закона свайго кліента. - Я думаю, што ў хуткім часе ты сам прынясеш яшчэ частку гэтых купюраў

- Не разумею.

- Тлумачу. Чым у чалавека болей грошай, тым часцей ён ідзе ў канфлікт з законам. А калі так, то ўзнікае неабходнасць у маіх паслугах. Вось і ўсё. Да пабачэння.

Антон Паўлавіч выйшаў, заціскаючы нос хусцінкаю.

Пётр Іванавіч Матыль цяжка ўздыхнуў і сеў на ложак.

КАРЫСНАЯ ПАРАДА

Радасць Пятра Іванавіча Матыля, што нарэшце скончацца яго жабрацкая доля й пакуты, якая месцілася ў патаемных схронах душы, змяніў звычайны жывёльны жах. Жах перад тым, што ўвесь гэты капітал, на які можна купіць амаль што ўсю нерухомасць нашай незалежнай дзяржавы, давядзецца аддаць. Аддаць добраахвотна. Hi за што. Проста так. Ён верыў кожнаму слову адваката, чалавека спрактыкаванага ў такіх справах, тактоўна-нахабнага, жорстка- практычнага. Настрой штохвілінна падаў.

Сітуацыя была тупіковая. Мармулак нават не мог уявіць, як можа здарыцца тое, што пазбавіць яго грошай, але быў у гэтым упэўнены.

Яўгенія Максімаўна паспрабавала прыбраць дыпламат, які ляжаў пасярод пакоя і замінаў ёй. 3 вялікімі высілкамі, зноў цяжка крэкчучы, жанчына змясціла рэч у інтэрнатаўскую шафу.

- Пець, а Пець, - звярнулася прыбіральшчыца да госця, які ў роздуме сядзеў на яе ложку. - Як ты давалок сюды гэты цяжар? Я напачатку думала,што там поўна цэглы.

Пеця няспешна ўстаў ды паспрабаваў падняць кейс. Толькі з трэцяй спробы ён змог зрабіць гэта.

- Сам не ведаю, - паціснуў плячыма хлопец. - У той момант ніякага цяжару не адчувалася.

- А гэта заўжды так, калі што-небудзь крадзеш, - пагадзілася старая. - Папера сапраўды цяжкая. Памятаю, як я разам з камісарам Паўлам Антанюком несла ў мястэчка лістоўкі. Во намучыліся. Колькі разоў спыняліся. Не толькі, каб адпачыць, вядома. Справа маладая, на потым адкладваць нельга.

Успаміны слаўнага мінулага баявой падпольшчыцы адлюстраваліся ў гэты момант на яе твары. Ён азарыўся полымем шчырай усмешкі.

- Адным словам, так, Пецечка. Слова я сваё стрымала. Тваё даручэнне выканала. Пакуль каўбаска яшчэ свежая, - пры слове "каўбаска" ранішняя турэмная баланда памкнула назад, але Пеця заціснуў рот рукамі, - гані ў краму. Літар. І памятай: крашанай не п’ю.

Мармулак паспешліва выцягнуў з кейса стодаляравую купюру і памкнуў з пакоя.

Ля абменнага пункта валюты па вуліцы імя Карла Маркса, які так шальмаваў атрыманую капіталістамі дабаўленую вартасць, стаялі два барадатыя і картавыя дзядзькі. Адзін з іх - рыжы і ў акулярах - запытаў у Пятра:

- Пр-радаеш?

- Прадаю.

- Колькі?

- Сто.

- Юзік, - паклікаў рыжы свайго барадатага калегу з бел- чырвона-белым значком. - Дуй сюды. Бабкі выгараюць.

Барадаты з належнаю пыхаю местачковага нацыяналіста, з былым гонарам тутэйшага шляхціца спаважна падышоў да іх.

- Колькі? - азіраючыся па баках, прыцішана запытаў нацыяналіст.

- Стольнік.

- Бяром, - не павышаючы голасу, пагадзіўся Юзік.

Мармулак падаў купюру ў сто даляраў.

- Віця, - звярнуўся Юзік да рыжага. - Глядзі, падробка... Пэўна, падр-робка.

Сівабароды нацыяналіст з недаверам стаў вывучаць знешняе аблічча Пятра.

- Віця, - незадаволена чмыхнуў ён. - Навошта... Нам хопіць.

Як толькі Матыль адышоў, Юзік пачаў махаць рукамі, круціць пальцам ля скроні ды штосьці выгаворваць свайму напарніку. Той моўчкі калупаўся пальцам у носе. Чуваць былі толькі асобныя словы:

- Пень!.. Выгляд... паглядзі... сметніку...

Не варта было мець настаўнікам Кашпіроўскага, каб зразумець сэнс гэтых выказванняў.

Дзяўчына ў пункце абмену валюты ўзяла купюру, прабеглася па ёй пальцамі, паклала на нейкую машыну, прасвяціла ды ўзялася лічыць беларускія рублі. Потым схамянулася і ўважліва паглядзела на кліента.

- Прашу прабачэння, - зашчабятала дзяўчына, - у нас брак наяўнай беларускай валюты.

Матыль, як толькі стаў падымацца па лесвіцы на выхад, пачуў перамовы дзяўчыны з ахоўнікам.

- Неабходна патэлефанаваць у міліцыю. Ён, пэўна, украў гэтыя сто баксаў. Надта ўжо выгляд у яго хіповы, быццам толькі-толькі выцягнулі са сметніцы.

- Не варта нам звязвацца з лягавымі. Можа, яны нам і падаслалі гэтага кента.

Матыль як апараны выскачыў на вуліцу імя знакамітага камуністычнага тэарэтыка ды подбягам паспяшаў на вуліцу імя не менш знакамітага камуністычнага практыка. Тут яго спыніў рыжабароды Віця:

- Крадзеныя.