Таіса Бондар - Гульня ў падкіднога [журнальный вариант]

- Чакае, - суха, як мага спакайней адказвае, адганяючы страх, які цяпер заўсёды з’яўляецца, скоўваючы яе, калі б ні апынулася паблізу ад Шэршаня. - Праходзьце, палкоўнік. Папярэджваць Івана Кузьміча не трэ­ба: ён чакае вас.

- А-а-а, іду, іду, - усміхаецца той, і ўсмешка змяняецца заклапочанасцю далёка не адразу. - Мяне сёння, па ўсім відаць, і гаворка з ягонай сакратаркай чакае, але пазней, пазней. Так што, Людміла Пятроўна, я ні ў якім разе не развітваюся.

Пайшоў. На момант палягчэла. Але ўсяго на момант. Што ён меў на ўвазе пад гаворкаю? Якая каша заварваецца тут, у кабінеце, праз сценку, і чаму, як яна разумее, і ёй нейкім чынам давядзецца яе расхлёбваць? Пры чым тут яна? Сведка? Сведка чаго? Усё, што магло б зацікавіць Шэршаня і яго ведамства, ужо ж адбывалася не тут, не ў сценах кабінета. Тым больш не ў прыёмнай. I наогул, калі параўноўваць шэфа з кімсьці на яго ўзроўні - ды хоць з кім заўгодна! - параўнанне будзе на яго карысць. Так што...

А чаго яна, уласна кажучы, перажывае? Што ён ёй - брат, кум, сват? Тычылася б якое з падазрэнняў яе, ягонай сакратаркі ў званні загадчыцы прыёмнай, адным узмахам брыва аддаў бы на закланне - хоць Шэршаню, хоць любому, абы чысценькім застацца, абы, крый Божа, не запэцкацца, імя сваё высокае не запэцкаць. І-мя! Шыльда, адглянцаваная рознымі інструктарамі і загадчыкамі, ад якой пагардліва адварочваецда новы час! Адварочваецца, а то і плюе, як гэты вось... як там яго... Кузьма Балоцін?! Але ж... Бог мой, во будзе штука, калі гэта не про­ста супадзенне, калі гэты Кузьма раптам... Іван Кузьміч Балоцін, першая асоба, кароль, можна сказаць, на сённяшні дзень у рэспубліцы (усё яшчэ кароль!), і раптам атрымлівае падобны ліст ад Кузьмы Балоціна, напісаны тым перад смерцю? Ці-ка-а-ва! Цікава, нават калі гэты Кузьма будзе насельнікам дома вар’ятаў дзе-небудзь... Не, не. Штосьці тут ёсць. Нездарма ж ліст трапіў сюды, у прыёмную. Ды і Шэршань, па ўсім відаць, ведае адрасата.

Людміла неяк лёгка супакойваецца. Успомніўшы пра свае абавязкі, тэлефануе ў штаб акругі і ў канцылярыю ўладыкі, апярэджваючы іх візіты, старанна раскладвае пошту, звязваецца з аргаддзелам і ўдакладняе імя стэнаграфісткі на сённяшнім пасяджэнні Бюро, аддае распараджэнні загадчыцы буфета... Калі загараецца лямпачка, спакойна адгукаецца на выклік з кабінета.

- Вы прыпазніліся з поштаю, Людміла Пятроўна. Прынясіце ўсё атрыманае на мае імя зараз жа, - загадвае шэф, і як яна ні ўслухоўваецца, а асаблівага хвалявання ў яго голасе не заўважае: ці трымаецца там з та­кою годнасцю, ці ўсе падазрэнні супраць яго - проста ліпа.

Людміла бярэ папачку з раскладзенымі лістамі і паперамі, заходзіць, і пад цяжкімі позіркамі двух мужчын як мага грацыёзней, злёгку пакалыхваючы клубамі, набліжаецца да стала.

- Яшчэ што-небудзь, Іван Кузьміч? - старанна пазбягае позірку Шэршаня. - Мо па кубачку кавы?

- Як Анатоль Сямёнавіч... - схіліўся ўжо той над прынесенымі паперамі, яўна шукаючы тую, за подпісам Балоціна, якую яна сунула папярэдне ледзь не на самы спод.

- Я, папраўдзе, з прыемнасцю, - суха адгукаецца Шэршань. - Бу­ду шчыра ўдзячны Людміле Пятроўне.

Пакуль яна гатуе моцную каву і рыхтуе патрэбны посуд, гоніць ад ся­бе ўсе думкі, і прыемныя і непрыемныя. I ледзь толькі з’яўляецца ў кабінеце з падносам, адразу адчувае: нешта змянілася. Што? Цішыня. Цяжкая цішыня, якая стаяла так, як стаяла б у затоцы глыбокая цёмная вада: ні зруху, ні водсвету.

- Прашу, палкоўнік. Вам як госцю...

- Дзякуй, Людміла Пятроўна. Мы як-небудзь самі ўправімся, - тут жа адсылае яе шэф, і адно, што Людміла паспявае заўважыць: позірк, якім праводзіць яе Шэршань, заклапочаны.

Ат, чорт з імі, з абодвума! Разбяруцца! Гэта ёй ў выпадку чаго трэ­ба будзе хвалявацца, калі новы гаспадар кабінета захоча маладзейшую сакратарку займець, а яны... Самае большае паніжэнне - персанальная пенсія, звычайна ж і да гэтага не адразу даходзіць, так што... Так што можна далей ціха ненавідзець палкоўніка, з якім яна ўжо чакае абяцанае сустрэчы і гаворкі!

Людміла ўсміхаецца, звыкла паглядзеўшыся ў люстэрка, прыхаванае ў верхняй шуфлядзе стала: выгляд што трэба, сама ў кропку для сённяшніх падзей. Бог няроўна дзеліць: каму - новыя пагоны, каму - новая прычоска, ну ды чаго ўжо дужа наракаць? На фігушкі ёй пагоны, калі мож­на ўзяць разам з пагонамі...

***

- Прыёмная.

- Добры дзень. Магу я...

- Вы, прабачце, - гэта хто? - звыкла ўдакладняе, не чакаючы, пакуль суразмоўнік набярэцца смелаеці прадоўжыць. - Перш трэба назвацца.