Bernard Werber - Imperium mrówek

Wojowniczka jednak nalega:

A jeśli znów zaatakują nas ogniem?

Im silniejszy przeciwnik, tym bardziej zmusza nas do przejścia samych siebie.

A ci, którzy żyją pod wielką skałą?

Belo-kiu-kiuni nie odpowiada. Prosi, by zostawiono ją samą i odwraca się ku zwłokom dawnej królowej. Pochyla ostrożnie głowę i opiera swoje czułki o czoło Matki. Pozostaje tak długą chwilę nieruchoma, jakby pogrążona w odwiecznym PA.

Alkohol: mrówki potrafią fermentować spadź mszyc i soki zbożowe.

Bel-o-kan: centralne miasto Federacji Rudych.

Belo-kiu-kiuni: królowa na Bel-o-kan.

Biedronka: drapieżnik atakujący stada mszyc; jadalna.

Bitwa Maków: stoczona w 100000666 roku; pierwsza bitwa federalna, w której wykorzystano broń bakteriologiczną i czołgi.

Broń myrmeceńska: żuwaczki-miecze, trujące ostrza, rozpylacz kleju, pęcherz z kwasem mrówkowym, pazury.

Chityna: z niej zbudowany jest myrmeceński pancerzyk.

Chleb: kuleczki ze zmielonego i roztartego zboża.

Chli-pou-ni: córka Belo-kiu-kiuni.

Choroby: najczęstsze choroby mrówek i przyczyny schorzeń to: Conidium (wywoływana przez pasożytniczego grzyba), Aegeritella (objawiąca się gniciem chityny), robak mózgowy (pasożyt szukający schronienia w okolicach węzłów przy przełyku), przerost gruczołów labialnych (objawiący się anormalnym puchnięciem klatki piersiowej już w stadium larwalnym), Alternaria (śmiercionośne spory).

Ciemność: mieszkanki mrowisk lubią żyć w ciemnościach.

Ciężar: masa ciała mrówki waha się od 1 do 150 miligramów.

Cysterna: zbiornik na rosę.

Cywilizacja myrmeceńska: cywilizacja mrówek.

Czerwone tkaczki: migrujące mrówki ze Wschodu, wykorzystujące własne larwy jako czółenko tkackie.

Czołg: technika walki; polega na niesieniu robotnicy o wielkich żuwaczkach przez sześć małych robotnic.

Deszcz: zabójcza pogoda.

Dogma królewska: zbiór cennych informacji przekazywanych przez królowe z matki na córkę za pomocą czułków.

Dozorczynie: podkasta mrówek o płaskiej okrągłej głowie; ich obowiązkiem jest blokowanie strategicznych korytarzy.

Dwunastkowy: myrmeceński system liczbowy; mrówki liczą dwunastkami, jako że mają dwanaście pazurów (po dwa na każdej nóżce).

Dynastia: sukcesja królowych-córek na jednym terytorium.

Fale: najmniejszy wspólny mianownik różnych form sygnałów emitowanych przez wszystkie istoty i obiekty ruchome.

Federacja: zgrupowanie miast tego samego gatunku. Federacja mrówki rudnicy składa się średnio z 90 gniazd na obszarze 6 hektarów i zawiera 7,5 kilometra wyznaczonych ścieżek oraz 40 kilometrów tras zapachowych.

Feromon: zdanie lub słowo w postaci płynu.

Gąsienicznik: osa składająca swe wygłodniałe jajeczka w waszym ciele. Niebezpieczeństwo.

Gęstość występowania: w Europie szacuje się ją na 80 000 mrówek (wszystkich gatunków) na metr kwadratowy.

Głowa: myrmeceńska jednostka miary odpowiadająca 3 milimetrom.

Gruczoł Dufoura: gruczoł wydzielający feromony-ślady.

Gruczoł z trucizną: pęcherz, w którym magazynuje się kwas mrówkowy; specjalne mięśnie wystrzeliwują go pod bardzo dużym ciśnieniem.

Guayei-Tyolot: małe, wiosenne gniazdo.

Hibernacja: głęboki sen od listopada do marca.

Hodowczynie niewolników: gatunek wojowniczek niezdolny do samodzielnego życia bez pomocy służących.

Hodowla: sztuka rozwinięta przez niektóre gatunki, mająca na celu oswojenie mszycy i koszenili i zbieranie ich wydzielin. Latem mszyca dostarcza 30 kropli spadzi na godzinę.

Identyfikator: zapach rodzinnego (lub w wypadku najemników – adoptującego) gniazda.

Jajeczko: bardzo młoda mrówka.

Jaszczurka: odpowiednik smoka w cywilizacji myrmeceńskiej. Niebezpieczeństwo.

Jednodniówka: rodzaj maleńkiej ważki o rozgałęzionym ogonku; larwa żyje 3 lata, wykluty osobnik od 3 do 38 godzin. Jadalny.

Karaluch: przodek termita. Pierwszy owad na Ziemi.

Karłowate: główny wróg rudych.

Kasta: zazwyczaj rozróżnia się trzy kasty: płciowe, wojowniczki i robotnice. Te dzielą się na podkasty: robotnice-rol-niczki, wojowniczki, artylerzystki i tak dalej.

Klimatyzacja: regulacja temperatury w wielkich miastach przez solarium, odchody, wywietrzniki umieszczone w kopule.

Komar: samce wysysają soki roślinne; nie wiadomo, czym żywią się samice. Jadalny.

Kwas indolooctowy: środek chwastobójczy.

Kwas mrówkowy: broń; najbardziej żrący kwas mrówkowy ma stężenie 40%.

Kwas oleinowy: opary wydzielane przez zwłoki mrówek.

La-chola-kan: miasto Federacji położone najdalej na zachód.

Larwa mrówki-lwa: mięsożerne ruchome piaski. Niebezpieczeństwo.

Latający posłaniec: technika karłowatych służąca do przekazywania informacji za pomocą muszek. Jadalny.

Legion: grupa żołnierzy zdolna do równoczesnego manewrowania.

Lomechusa: chrząszcz produkujący śmiertelny narkotyk. Niebezpieczeństwo.

Loża królewska: miejsce składania jajeczek przez królową.

Ludzie: gigantyczne potwory wspominane w niektórych współczesnych legendach; znane są przede wszystkim ich oswojone, różowe zwierzęta: palce. Niebezpieczeństwo.

Metamorfoza: przeobrażenie się w drugą formę życia popularne wśród niemal wszystkich owadów.

Mitrydatyzm: zdolność niektórych gatunków społecznych do przyzwyczajenia się do śmiertelnej trucizny – kolejne jajeczka są genetycznie uodpornione na dane zagrożenie.

Modliszka: owad uwielbiający kochać się i jeść bez ograniczeń. Niebezpieczeństwo.

Mrówka zamaskowana: gatunek znający się na chemii organicznej.

Mszyce: inwentarz. Jadalne.

Muzyka: dźwięk lub ultradźwięk wydawany przez świerszcze i cykady pocierające swe skrzydła; mrówki-hodowczynie grzybów również potrafią produkować muzykę za pomocą odwłoka.

Najemnicy: żyjące samotnie mrówki walczące na zlecenie gniazda innego niż ich rodzinne w zamian za pożywienie i identyfikatory.

Nit dynastia królowych belokanijskich.

Nietoperz: latający potwór żyjący w jaskiniach. Niebezpieczeństwo.