Згаладала зжаваўшы палову прэзэнту, я раблю кансьпiрацыйны званок у Менск: заўтра на сувязь не выходжу, бо еду з заданьнем у Оксфард.
Оксфардзкiя пэргамэнты
Оксфардзкая готыка мае пэргамэнтавы колер. Яе столькi, што пачынае кружыцца галава. А можа, ва ўсiм вiнаватая завея, што аздабляе сьнегавымi хлапякамi каменную разьбу, вiшнёвую квецень i запацелыя кармiнавыя келiхi тульпанаў?
Славутая Бадлэйнская бiблiятэка будавалася некалькi стагодзьдзяў. Нават у завiруху яе галерэi, фасады, калёны, валюты і гзымсы хочацца разглядаць гадзiнамi.
Нясьцiпла адзначу, што наведнiк славянскага аддзелу можа пагартаць ёмiсты опус, прысьвечаны таямнiцам полацкай гiсторыi, i адхiснуцца ад вусьцiшнага аблiчча на вокладцы кнiжачкi з гiпэрбарэйскай назваю «Мой радавод да пятага калена».
Я не самотны: мой «прапiсаны» ў Таронта спадарожнiк Кастусь Акула (ужо каторы год 25 сакавiка ён сустракае на высьпе свайго юнацтва) таксама пакiдае аўтограф на перавыдадзеным летась у Менску рамане «Змагарныя дарогi», яшчэ ня ведаючы, што паводле зьвестак «Нашай Нівы» гэтая кнiга зойме ў сьпiсе беларускiх бэстсэлераў за першы квартал 1995 году другi верхнi радок усьлед за двухтомнiкам Уладзiмера Караткевiча.
Завяршыць прыемную цырымонiю найлепей у пабе пад назваю «Белы конь», дзе кiрылiца сьціпла прадстаўленая ўсенародна любiмым на неабсяжных абшарах былой Краiны Саветаў слаўцом з трох лiтараў, якое нечая клапатлiвая рука патрыятычна надрапала на краi стальнiцы, высьлiзганай нялiчанымi студэнцкiмi пакаленьнямi да паркетнага бляску колiшнiх цэкоўскiх кабiнэтаў.
Наступны пункт падарожжа — Крайстчорч-каледж.
Кожны оксфардзкi каледж — гэта горад у горадзе з сваiмi неадменнымi бiблiятэкай, жылымi і навучальнымi будынкамi, саборам, паркам, катамi i вавёркамi.
Саборная вежа і дом капiтулу ўзводзiлiся ў часы атручанага крыжакамi полацкага князя Валодшы. Праз шэсьць стагодзьдзяў тут стукалi па бруку абцасiкi дачкi рэктара Алiсы Лiддэл, для якой тутэйшы выкладчык матэматыкi Льюiс Кэрал прыдумаў краiну цудаў.
Можа, гэта дух Алiсы мiльганецца вохрыстай лiсiцаю ў прысоленых завiрухаю лугах на выезьдзе з Оксфарду?
А фiнал верша пра сталiцу ангельскага студэнцтва будзе афарбаваны ў прыглушаныя мэлянхалiчныя колеры:
Лёндан
вынырне з завеi
мокрай няўтульнасьцю
дыкенсаўскiх паралелепiпэдаў.
Тэмза
разам з душою
будзе перажываць
пэрыяд адлiву,
а на ўскраiне ночы
прысьнiцца ангельскамоўны сон:
я буду гувэрнэрам
малалетняга лорда
i пад сьпеў ранiшнiх драздоў
з асалодаю адлупцую яго
за нявывучаныя правiлы
напiсаньня «ў».
Джаз у «Толi Буш»
Паб «Толi Буш» якраз i вядомы ў Гэмпстэдзе ды ва ўсiм Лёндане сваiм джазам. Кажуць, мэлёдыi першых кампазыцыяў прагучалi тут трыццаць гадоў таму. З таго часу каманда джазмэнаў захоўвае вернасьць гэтым сьценам пiўнога колеру, набываючы разам зь iмi ўсё больш iмпазантны выгляд.
Блiзу паловы дзявятай суботняга вечара на дзьвярах «Толi Буш» можна сьмела вывешваць шыльдачку, што месцаў няма, аднак паб — гэта вам ня менская кавярня ўзору канца 1980-х, i туды вас пусьцяць нават у тым выпадку, калi будуць занятыя ўжо ўсе мужчынскiя каленi (дый некаторыя жаночыя таксама, бо аматары добрага джазу трапляюцца i сярод лесьбiянак), а вольныя месцы застануцца адно на кандэлябрах.
А дзявятай з-за столiка каля сцэны падымецца крамяны стары, якога можна бяз конкурсу запрашаць на ролю Гэмiнгуэя, а ўсьлед за iм пацягнуцца, не забываючы захапiць з сабою тонкiя пiнтовыя кухлi, астатнiя музыкi. Калi вы не прапусьцiце моманту iх сустрэчы з iнструмэнтамi, у вас зьлёгку зашчымiць сэрца — столькi ў гэтых дотыках стрыманай мужчынскай пяшчоты.
Магчыма, вам, як i мне, падумаецца, што пяшчоты хапае iм i на жанчын — нездарма ж кожнага засталася чакаць за столiкам падрумяненая пiвам сяброўка пасьлябальзакаўскага веку.
Магчыма, вам таксама захочацца падумаць, што менавiта ў гэтым складзе (улiчваючы сябровак) яны ўпершыню зьявiлiся тут у суботу трыццаць гадоў таму, i вы паспрабуеце ўявiць, якiмi яны былi тады, калi вы пачыналi лавiць у дапатопных радыёлах «Беларусь» музычныя праграмы «Голасу Амэрыкi» i «Радыё Швэцыi» i балдзелi ад голасу вядучай Тамары Юхансан, непахiсна ўпэўненыя, што ў гаспадыні такога голасу і такой музыкi абавязкова павiнны быць самi ведаеце якiя ногi i грудзi i якiя вусны i, ва ўсякiм разе, гэтая швэдзкая Тамара нiяк не магла дазволiць сабе быць менш прыгожаю за Тамару Iванаўну, маладую настаўнiцу ангельскае мовы, замест якой аднойчы ў клясу зайшоў дырэктар школы Абрам Залманавiч — каб паведамiць, што вашая настаўнiца затрыманая мiлiцыяй у гатэльным нумары i звольненая «за связь с иностранцем»; i якiя толькi пачуцьцi нi абрынулiся на нас пасьля гэткае навiны: i дзiцячая крыўда, i недзiцячая рэўнасьць — быццам вы самi маглi замест «иностранца» ўступiць у гэтую «связь» з настаўнiцай, як у сваiх ужо даўно не цнатлiвых снах уступалi ў яе з заморскай Тамарай Юхансан, i прага помсты — калi не самому дырэктару, дык хоць ягонай кучаравай дачцэ Лiзе, а яшчэ школьным актывiстам, якiя зьмяшчаюць у насьценгазэце «За отличную учебу» вершыкi кшталту «Сегодня он играет джаз, а завтра родину продаст» i якiя, вiдаць, i высачылi Тамару Iванаўну, каб здаць яе мянтам.
Читать дальше