Паўз нас з пляшкаю ў руцэ праносiцца маскоўскi экс-форвард. Японскiя й карэйскiя калегi дзелавiта вядуць у нумары сьветлых эўрапэоiдных iстотаў з цыбатымi нагамi. Я зь сьветлым сумам разумею, што й гэтую ноч у сваiх утульных чатырох сьценах з двума шыкоўнымi ложкамi мне давядзецца бавiць тэт-а-тэт зь незабыўным вобразам адной грамадзянкi Рэспублiкi Беларусi, якая на адвiтаньне прасiла мяне моцна ёй ня здраджваць.
Праз колькi хвiлiнаў высьвятляецца, што я памыліўся. У дзьверы нумару асьцярожлiва стукаюць. У «вочку» я бачу мацiцовую ўсьмешку дагледжаных зубоў бэнiнскага сябра. З калiдору чуецца ласкава-ўнiклiвае «Volod’ja!». Нацягваючы нагавiцы, я намагаюся адэкватна ацанiць сытуацыю. У спавiтых мяккiм пльзэньскiм хмелем зьвiлiнах тоўпяцца самыя розныя непамысныя здагадкi. Трэба зь пякучым сорамам канстатаваць, што над усiмi магчымымi «iзмамi», якiя маглi б натхнiць майго чарнаскурага знаёмага на такi позьнi вiзыт (марксiзм-ленiнiзм, iсламскi фундамэнталiзм, гомасэксуалiзм...) прэвалюе халодная думка пра канiбалiзм.
Змабiлiзаваўшы свае сьцiплыя веды з ангельскай, я ўдавана сонным голасам заяўляю, што ўжо сплю. Гэта не аргумэнт. Стукат (а разам зь iм i рэмiнiсцэнцыi зь Ёзэфа Топаля) робiцца больш настойлiвы.
«Volod’ja!»
Роспач нараджае нестандартную iдэю. «My dear friend! — сьцiскаючы ў зьбялелых пальцах газавы балёнчык, адгукаюся я. — I am not alone. There’s a lady with me». (У скарочаным перакладзе: у мяне ў нумары дама.)
Гэта — выратаваньне.
«Sorry, — чуецца з-за дзьвярэй. — Good night!»
Перавёўшы дух, я вырашаю прыняць нанач нiштаватую порцыю старой добрай «белавескай» — i без усякiх содавых.
Зацемкі на чыгуначным квітку «Менск—Прага», зробленыя падчас разьвітальнае праходкі
Гэтыя зацемкi прэтэндуюць на лягiчную сувязь мiж сабою прыкладна так, як па-лiстападаўску шорсткiя лiсты на набярэжнай Вэлтавы.
Карлаў мост, калi йдзеш па iм на Градчаны, нагадвае дарогу ў чысьцец...
Кажуць, хтосьцi зь дзеячаў тутэйшага нацыянальнага адраджэньня пiсаў, што чэская мова канчаткова пераможа тады, калi на ёй загавораць праскiя прастытуткi. Я маю моцны сумнеў, што гэты опус прачытаюць iхнія беларускiя каляжанкi. Таму, калi ў вас надарыцца магчымасьць, перадайце нашым валхвiцам каханьня, што ў немалой ступенi лёс нацыянальнага рэнэсансу залежыць ад iх...
Апоўднi на Градчанах адбываецца зьмена ганаровае варты. У Гаўлавай рэзыдэнцыi зьнячэўку адчыняюцца вокны, i гарнiсты з бубначамi пры поўным парадзе выконваюць свае партыi, стоячы на падваконьнях. Гэта лiшнi раз нагадвае, што на чале дзяржавы стаiць асоба, зьвязаная ў недалёкім мінулым не з палiтаддзелам, а з тэатрам...
У Чэхii чалавек з адукацыяй гiсторыка павiнен абавязкова ўзгадаць Каралядворскi рукапiс, знойдзены ў 1817 годзе на дзень сьвятой Людмiлы ў касьцельнай вежы, зь якой можна было акiнуць вокам увесь Двур Кралове-на-Лабе. У нас нiшу стваральнiка нацыянальнага эпасу меў шанцы заняць Сяржук Сокалаў-Воюш, якi ўжо напiсаў быў дзьве зь лiшнiм тысячы радкоў. Замест гэтага Сяржук зьехаў у Нью-Ёрк, дзе гадуе двух амэрыканскiх сыноў i, мабыць, ужо ня памятае, што я мог бы знайсьцi Полацкi рукапiс на дзень сьвятой Эўфрасiньнi ў галубнiцы Сафiйскага сабору, дзе ён быў замураваны з часоў Усяслава Чарадзея...
Зацемкі, пачатыя на тэлефоннай картцы з аўтапартрэтам Анры Русо і закончаныя на сурвэтцы з кавярні «Чартоўка»
Гэтыя зацемкi трансфармавалiся ў верш, дзе ёсьць такiя вось радкi:
... бэхераўка афарбуе вечар
зялёнай гамаю,
чамусьцi прынесшы згадкi
пра паручнiка Лукаша,
што лiчыў усiх чэхаў,
якiя гавораць па-чэску,
нечым накшталт карбанарыяў.
Набярэжная Вэлтавы
будзе фiлiялам
гэтага таемнага таварыства,
прапанаваўшы багатыя магчымасьцi
параўнаньня праскiх ножак
з тваiмi,
якiя захочацца разбудзiць
у ранiшнiм нумары
цёплага восеньскага гатэлю,
над кавярняй
з свойскаю назвай «Чартоўка»,
дзе ў сьпiсе заўсёдных клiентаў
значыцца пара лебедзяў,
што будуць цярплiва чакаць,
пакуль мы пакiнем
яхту нашага ложку,
спусьцiўшыся на прыстань,
дзе можна кармiць белых птушак,
замаўляючы бурштынавае вiно,
пакуль Градчаны
не паплывуць па-над местам,
як славянскiя думкi
Вэлтавы.
Лiстапад 1994 — люты 1995
Беларусiзацыя Ангельшчыны
Аэрапорт Гiтроў
Прыкладна тры тузiны адказных асобаў з Iнтэлiджэнс Сэрвiс i Скотлэнд Ярду смакталi свае цыгары, запiваючы iх у навакольных пабах тарфяна-цёмным «Гiнэсам», i дэманстравалi злачынную бязьдзейнасьць.
Читать дальше